Boeken – zen en onzin van het leven

Een koan is een vraag die de zenmeester aan zijn of haar studenten stelt om enerzijds het inzicht van de student op de proef te stellen en anderzijds om inzicht over te dragen. Koans ontstaan uit spontane situaties. Zenmeesters gebruiken deze vragen om de geestelijke conditie van hun studenten te testen.

In de loop van de geschiedenis werden deze vragen gebundeld tot verzamelingen over onderwerpen die er psychologisch en filosofisch toe doen; soms verpakt in symbolentaal – ‘Waarom heeft de barbaar uit het westen geen baard?’ – soms onverbloemd duidelijk – ‘Wat is de zin van het leven?’

Zen en onzin van het leven van Rients Ritskes bevat niet alleen een hedendaagse toelichting op de beroemdste klassieke koanverzameling, de Mumonkan, maar tevens een nieuwe collectie moderne koans. Hoewel koanstudie het beste in relatie met een zenmeester kan worden gedaan, is – ook voor hen die hiervan verstoken zijn – het lezen en zich verdiepen in de commentaren een inspirerende en geestverruimende oefening.

‘In de meeste tradities staan openbaringen,
antwoorden en meningen centraal,
in zen is het de vraag zelf die centraal staat.’

– Zen en onzin van het leven–

Uit het voorwoord:

‘Koanstudie is een unieke vraag- en antwoordmethode uit de zentraditie om de geest open, creatief en flexibel te maken. Een koan is een cryptogram met spirituele diepgang en het bestuderen van koans is een methode om te leren steeds weer los te komen van eerdere antwoorden om zo ruimte te maken voor nieuwe inzichten. Het is een geestelijke training waarmee de weg naar betere antwoorden en nieuwere inzichten steeds breder wordt. In geen andere traditie is het je eigen maken van vragen zo gecultiveerd als in de koantraditie. Niet in andere religies, noch in de wetenschap, noch in de filosofie staan verzamelingen van vragen zo centraal als in zen. In de meeste tradities staan openbaringen, antwoorden en meningen centraal, in zen is het de vraag zelf die centraal staat.’

Een koan is een vraag die de zenmeester aan zijn of haar studenten stelt om enerzijds het inzicht van de student te testen en anderzijds om inzicht over te dragen. Ze zijn ontstaan uit spontane situaties. Zenmeesters cultiveerden deze vragen, waarmee ze de geestelijke conditie van hun studenten testten en verzamelingen ontwikkelden van vragen over onderwerpen die er psychologische en filosofisch toe deden. Soms verpakt in symbolentaal, soms onverbloemd duidelijk, zoals: wat is de zin van het leven? Vragen die behalve een test vaak ook een moraal bevatten.

Dit boek bevat niet alleen een hedendaagse toelichting op de beroemdste klassieke koanverzameling, de Mumonkan, maar tevens een nieuwe collectie moderne koans. Hoewel koanstudie het beste in relatie met een zenmeester kan worden gedaan is, ook voor hen die hiervan verstoken zijn, het lezen en het zich verdiepen in de commentaren vaak inspirerend en geestverruimend gebleken.