In strijd met de afspraken maakt Coca-Cola bij de Efteling reclame gericht op kinderen. Dit oordeelt het zelfreguleringsorgaan de EU Pledge na een klacht van foodwatch. De frisdrankautomaten met sprookjesfiguren gericht op kinderen, vóór de ingang van het park, moeten worden aangepast. Over diezelfde sprookjesfrisdrankautomaten binnen het park of andere prominente kindermarketing, zoals de Coca-Cola hotelkamer tussen de Sneeuwwitje en Doornroosje kamers en de Coca-Cola carrousel, velt de EU-Pledge geen oordeel omdat de afspraken tegen kindermarketing binnen het park (‘indoor’) én bij de verkooppunten (‘point of sale’) niet gelden.
foodwatch: “De voedingsindustrie zegt niet aan kindermarketing te doen maar creëert voor zichzelf allerlei uitzonderingen. Daarnaast houdt ze zich niet eens aan haar eigen slappe regels. Dit toont maar weer aan dat de zelfregulerings-afspraken van de industrie tegen kindermarketing onvoldoende zijn en aanvullende wetgeving noodzakelijk is. De Efteling is voor kinderen en geen speeltuin voor de gladde marketingjongens van Coca-Cola.” Vorig jaar sprak staatssecretaris Blokhuis zich er nog ‘kritisch’ over uit dat zelfregulering wel moet leiden tot verantwoorde kindermarketing en dat een aantal bedrijven de afspraken nog niet voldoende naleeft. Ook toen werd Coca-Cola samen met Unilever (Ola ijs) al genoemd in onderzoek als de bedrijven die relatief vaak kinderspeellocaties benaderen voor kindermarketing.
Junkfood in Efteling van ‘partners in kwaliteit’
De Efteling heeft speciale ‘partners in kwaliteit’, momenteel Coca-Cola, Unilever (ijsjes Ola), Friesland Campina (Chocomel) en Rabobank. Deze partners hebben toestemming van de Efteling voor marketingcampagnes in het kinderpark. Coca-Cola en Unilever (Ola) kwamen eerder al in onderzoek i.o.v. VWS naar kindermarketing naar boven als de bedrijven die relatief vaak kinderspeellocaties benaderen voor marketing. foodwatch heeft dit in kaart gebracht in de Efteling en kwam vooral van Coca-Cola vele marketing gericht op kinderen tegen.
In december vorig jaar voerde foodwatch hiertegen actie vanuit de Coca-Cola hotelkamer, gelegen tussen de sprookjeskamers in het Eftelinghotel. Ze diende toen ook de formele klacht in bij de EU-Pledge, waar bedrijven als Coca-Cola onderling afspraken hebben gemaakt tegen kindermarketing.
De jury van de EU Pledge heeft nu geoordeeld over de kindermarketing van Coca-Cola bij de Efteling: de frisdrankgigant moet de sprookjestaferelen op haar automaten voor de ingang weghalen. Ze mogen niet langer “aantrekkelijk zijn voor kinderen onder de 12 jaar”. Dit is nu wel het geval: via aanlokkelijke sprookjesafbeeldingen, naast een plaatje van een sprankelende Colafles. Coca-Cola probeerde hier eerder, na een andere klacht van foodwatch gericht aan het bedrijf zelf, gemakkelijk vanaf te komen. Het bedrijf wou enkel de paddenstoel (één van vele sprookjestaferelen) verwijderen en de afbeeldingen van het Coca-Cola regular flesje vervangen door zero sugar. Het panel van de EU Pledge ziet dit echter niet door de vingers: “het veranderen van de aard van de producten op de afbeelding zou irrelevant zijn voor de toezegging van Coca-Cola om geen reclame te maken voor hun producten bij kinderen onder de 12 jaar, ongeacht voedingsoverwegingen.” Coca-Cola komt haar eigen beloften dus niet na.
De klachten van foodwatch over de Coca-Cola Suite, de Cola-attractie (de ‘Zoötroop’) en de frisdrankautomaten in de Efteling, vallen buiten het mandaat van de EU-pledge, oordeelt de jury. Zoals ook bij de Nederlandse zelfreguleringsvariant, de Reclame Code Commissie, vallen veel vormen van kindermarketing buiten de afspraken. De EU-plegde gaat vooral over kindermarketing via de media (TV, radio, sociale media), in basisscholen of ‘outdoor’ locaties. Over indoor reclame of de ’point of sale’ maakte ze geen regels: alle kindermarketing voor junkfood op het terrein van de Efteling is geoorloofd.
Dit leidt echter volgens foodwatch tot een schizofrene situatie: Coca-Cola moet de sprookjesfiguren weghalen op hun automaten bij de ingang van het park (dus outdoor), maar dezelfde soort sprookjes-frisdrankautomaten in de Efteling laten staan, evenals de Coca-Cola hotelkamer in het sprookjeshotel en de Coca-Cola attractie Zoötroop. Coca-Cola heeft overigens wel aangegeven kleine veranderingen hierin aan te gaan brengen.
Duidelijke wetgeving kindermarketing nodig
Een streng beleid valt ook niet te verwachten van de EU Pledge: het valt ook niet te verwachten dat de EU Pledge strenge regels opstelt. Het is volgens foodwatch een zelfreguleringsorgaan van grootspelers binnen de voedingsindustrie, zoals Danone, Unilever, Kellogg’s en Coca-Cola. Foodwatch: “Coca-Cola en andere voedingsgiganten stellen zelf de regels voor kindermarketing op. De slager keurt dus zijn eigen vlees”. foodwatch roept de overheid op duidelijkheid te verschaffen over kindermarketing in pretparken. Zeker nu volgens het Nationaal Preventieakkoord attractieparken tegen 2020 hun voedingsaanbod gezonder moeten maken. Als dan wel gelijker tijd Coca-Cola, Ola ijsjes en Chocomel in kinderparken bij kinderen wordt opgedrongen, is dat in strijd met de afspraken in het preventieakkoord. Ook de Wereld Gezondheidsorganisatie heeft zich uitgesproken tegen kindermarketing voor producten die veel suiker, zout of vet bevatten.
