Afgelopen week was ik naar een middelgroot congres (ca. 500 mensen) in een middelgroot congrescentrum in het midden van het land. Het onderwerp van het congres was de relatie tussen mens en natuur. Veel alarmerende lezingen over het klimaat en het verlies van biodiversiteit: we kunnen de destructie van Moeder Aarde maar niet stoppen. Groot was mijn verbazing toen er op de eerste dag in de lunchzaal grote stapels broodjes met ham, kaas en worst werden geserveerd. Dat kan toch niet, op zo’n congres?
sangha
Het jaar 2024 – dag 299 – hoektothaak
Toevlucht tot de Boeddha, dharma en…eh sangha.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Dood de sangha
Van uniformering, zelfkastijding en concentratiekramp.
Over leraren en meesters
Deze leraren roeren de trom, maken veel lawaai, roepen grote woorden en oreren indrukwekkende theorieën, maar de reikwijdte van hun geluid is kort. Hun echo verstomt voordat het ooit de diepte van het bewustzijn bereikt. Ze gaan op in vorm en structuur, druk bezig met de uiterlijke kant van het onderricht, hoe je op je zafu moet zitten en de zendo correct betreedt, terwijl de inhoud hen ontglipt.
Het jaar 2024 – dag 247 – deurbel
Heilige Hannes, waar ben je?
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
De vijf machten
De vijf machten zijn geloof, energie, oplettendheid, concentratie en inzicht of wijsheid. We spreken echter eerst van vermogens, voordat we van machten kunnen spreken. Thich Nhat Hanh vergelijkt deze machten met de werking van een krachtcentrale.
Wil het échte sanghalid opstaan?
Het ideaalbeeld van een gemeenschap van Slimmeriken/Arya’s, ook in het vorige tweeluik benoemd, vind je ook hier terug. Maar nu, heel wat jaren na die eerste schrijfsels en heel wat eelt op de ziel verder, ben ik een stuk genuanceerder geworden over de realiteit. Ook binnen sangha’s in het Westen zie je bij vlagen gedrag als (positieve) groep, met allerlei modevlagen en elkaar (en vooral de leraren) napraten.
Guy – dhammazaadjes – Het schijnbaar ongerijmde
Spontaan vergaat de wereld elk moment. Maar wordt steeds opnieuw geboren. Wedergeboren. Met nieuwe kansen. Met ongekende opportuniteiten.
Zijn
Nirvana betekent het uitblussen van het zelf. Maar hoe kun je je eigen aanwezigheid uitblussen? Dan moet het iets zijn in de mens. Iets psychologisch, lijkt mij. Het zogenaamde ego, dat van ons onmensen maakt of zogenaamde helden. Hoe kunnen we het ego het beste aanpakken?
De sangha als Boeddha
Toen ik bijna 15 jaar geleden begon met mediteren was ik zo groen als gras op dit gebied. Ik zocht een manier om te leren omgaan met mijn drukke hoofd en het leren omgaan met moeilijke zaken in mijn leven. Iets wat ik ook al op andere manieren had geprobeerd maar die, hoewel natuurlijk ook hadden bijgedragen, niet de vrijheid boden waarnaar ik zo op zoek was. Vrijheid, een ontsnappen aan een rol die ik zo lang gespeeld had, een jas afgooien die veel te krap geworden was. Maar wat zou er gebeuren als ik die jas zou uitdoen, voorgoed?
De Sangha, een veilig toevluchtsoord?
Het is voor de purist toch oppassen geblazen wanneer hij/zij zich aansluit bij een sangha die gerelateerd is aan het theravada. Wees er altijd van bewust dat de Boeddha (voordat hij uitdoofde) geen persoon, maar zijn leer en discipline als enige autoriteit heeft aangewezen. Alles wat de mogelijke leraar of lerares van de desbetreffend sangha ons bij wil brengen moet getest worden door middel van vergelijking met de leer uit de suttas (en de vinaya).
Guy – dhammazaadjes -Harmonie
Het veroorzaken van een schisma in de Sangha behoort tot de zwaarste overtredingen (P. parajika) van de Vinaya—het geheel van de orderegels, reglementen en voorschriften van de bhikkhus en bhikkhunis.
Sociale aspecten van het vroege boeddhisme – deel 6 en slot
De Boeddha was een spiritueel leraar die een pad naar de bevrijding van het lijden onderwees. Maar in het vorige delen bleek ook dat hij een visie had op politieke, sociale en economische vraagstukken uit zijn tijd. Maar in welke mate had hij maatschappelijke idealen die hij met de oprichting van de bhikkhu sangha (de gemeenschap van monniken) actief probeerde te realiseren. Was hij naast spiritueel leraar ook een maatschappelijk hervormer? De meningen daarover zijn onder boeddhisten en religiewetenschappers verdeeld.
Sociale aspecten van het vroege boeddhisme – deel 5
Het boeddhisme als religieuze beweging ontwikkelde zich te midden van ingrijpende maatschappelijke veranderingen. Op politiek vlak verscheen er een nieuw type koninkrijk gekenmerkt door een gecentraliseerde en bureaucratische machtsstructuur met aan de top een koning met absolute macht. Het grootste deel van zijn leven na zijn ontwaken bracht de Boeddha door in Kosala en Magadha, de twee nieuwe koninkrijken. De Boeddha moest bij de uitbouw van de sangha (de orde van monniken) rekening houden met deze politieke realiteit.
Sociale aspecten van het vroege boeddhisme – deel 3
Opvallend is dat brahmanen de grootste groep uitmaken binnen de Orde der monniken. Schumann meent dat omwille van hun religieuze opvoeding het in de eerste plaats de brahmanen waren die de originaliteit van de leer van de Boeddha begrepen en daarom bereid waren hun huis en familie ervoor te verlaten.
Sociale aspecten van het vroege boeddhisme – deel 1
Spirituele beoefenaars en gemeenschappen maken deel uit van nog bredere maatschappelijke verbanden. Tussen de maatschappij en spirituele gemeenschappen bestaat een wisselwerking. Als leden van de maatschappij worden ook de beoefenaars beïnvloed door de algemene sociale en culturele normen en opvattingen. Die kunnen hun spirituele ambities ondersteunen of bemoeilijken (of beide tegelijk).
Wester boeddhisme (3 en slot)
Ongelijkheid leidt tot verharding van onze maatschappij. Mensen zijn bang omdat ze geen vaste grond onder hun voeten hebben en geen duidelijke, morele waarden om met anderen om te gaan. Vooral jongeren lijden daaronder omdat onze leiders blind blijven voor een ecologische ramp en de aanpak van massale migratie die daaruit zal volgen. Vooral wordt een hoopvolle toekomst gestolen.
Boeddhistische doeners en denkers (66) – kennismaking
Ik heb vooral door zelfstudie met boeken het boeddhisme leren kennen. Maar ook kunnen ervaren door mijn backpack reizen buiten Europa. Telkens als ik een boek uitgelezen had, zat ik weer met andere vragen.
De Boeddha en zijn sangha (1)
De Boeddha moest naast een spiritueel leraar ook een goede wereldse organisator zijn. Als zoon van een raja was Siddhattha in een huis opgegroeid waarin politieke en juridische kwesties de dagelijkse gespreksstof vormden. Hoewel zijn denken vooral om filosofisch-religieuze thema’s draaide, bezat hij door zijn opvoeding toch meer juridische kennis dan de andere leiders van scholen in zijn tijd.
Over de Lotus-soetra (17): Heil Boeddha!
In de Lotus-soetra belooft Boeddha dat iedereen de boeddhastaat zal bereiken. Om duidelijk te maken wat hij bedoelt, is het wellicht nuttig eens een eikeltje in de hand te nemen. In iedere eikel zit een eikenboom; in ieder beukennootje een beuk; in iedere zaadje uit een dennenappel een den, en in ieder minuscuul maanzaadkorreltje een prachtige papaver. Dat is met het blote oog natuurlijk niet te zien, maar wanneer de omstandigheden ernaar zijn en je de tijd hebt, dan…
Het jaar 2022 – dag 46 – boeddhakeuring
Goedgekeurd.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Sangha of sekte?
Het woord ‘sekte’ heeft (evenals de Engelse tegenhanger ‘cult’) pas sinds enkele decennia een negatieve klank gekregen. Het is afgeleid van het Latijnse woord voor snijden en betekende een afsplitsing van een geestelijke stroming. Vele afsplitsingen in de geschiedenis werden zo aangeduid, onder andere ook die binnen de protestantse christenheid. De negatieve bijklank is kort geleden ontstaan naar aanleiding van zorgwekkende verschijnselen die zich vooral in Amerika voordeden, maar overigens van alle plaatsen en tijden zijn. Zo is niet alleen de emotionele maar ook de beschrijvende betekenis van het woord gewijzigd.
Ik neem toevlucht tot… Sangha
Van Gelek Rimpoche leerde ik dat je uiteindelijke toevlucht niet de uitwendige Boeddha, dharma en sangha zijn, maar dat wat je in jezelf ontwikkeld hebt. Tot het zo ver is ben je, bij tijd en wijle, afhankelijk van anderen. Dat geldt ook voor die anderen, dus sangha heeft iets wederkerigs.
Verantwoordelijkheid nemen – ‘Een dringende behoefte binnen het boeddhisme van onze tijd’
Een van de meest prangende vragen die sinds de oprichting van de Sangha is gesteld, is in hoeverre boeddhistische monniken betrokken moeten zijn bij de wereld. Door de aanhoudende crisis in Myanmar is die vraag meer dan ooit relevant.
