Dzogchen is een stroming binnen het Tibetaans boeddhisme waarbij de praktiserende rechtstreeks een ervaring van het nirvāṇa probeert te krijgen. Dit is ambitieus en daarom niet gemakkelijk. De basisteksten van deze stroming vormen een eigen literair genre met veel metaforen, symbolen, woordspelingen en tegenspraken. De tantra’s zijn vanwege hun ingewikkelde symboliek al niet gemakkelijk te begrijpen, de Dzogchenteksten zijn zo mogelijk nog moeilijker.
samsara
Uposatha
In de Kandaraka-Sutta geeft de Boeddha een uitvoerige uiteenzetting over de vier typen van personen in de wereld: “Degene die zichzelf kwelt, schade berokkent; degene die anderen kwelt, schade berokkent; degene die zowel zichzelf als anderen kwelt, schade berokkent en als vierde degene die noch zichzelf, noch anderen kwelt, schade berokkent. Alleen het laatste type [zo zegt de Boeddha] leidt een waarlijk heilig leven” [d.i. een leven dat tot ontwaken kan leiden].
Taigu – Bevrijd door religieuze verbeelding
Dat ik me nog nooit heb vertoond in een shintempel komt niet alleen omdat de dichtstbijzijnde zich in Antwerpen bevindt. Ik vind shinboeddhisme, hoe sympathiek ook op papier, in de praktijk een beetje eng.
Pascal Versavel – een natuurwandeling van Oost naar West
Spirituele beoefening heeft minstens drie dimensies: een innerlijke, een sociale en een ecologische dimensie. In dit artikel verkent Versavel de derde dimensie, met name natuurbeleving, eco-spiritualiteit en natuurmystiek in een aantal religieuze en filosofische tradities.
Guy – samsara
Samsara is de vicieuze cyclus van geboorte en dood. ‘Leven in samsara’ wil zeggen dat men de cyclus van het bestendige ‘worden’ (P. bhava) niet kan, durft of wil vermijden.
Boekbespreking – Filosofie van de materie
Rick Dolphijn is filosoof en universitair Docent bij de faculteit Media en Cultuurwetenschappen aan de Universiteit van Utrecht en heeft een ere-professoraat literatuurwetenschappen aan de Universiteit van Hongkong. Hij pleit voor een tegendraadse, immanente, naturalistische filosofie die het geloof in de aarde en in het leven heeft bewaard.
Guy – Alles ontstaat uit gedachten
De Boeddha zegt in de Dhammapada het volgende: ‘Alles wat we ervaren wordt voorafgegaan door het denken. Alles wat we ervaren heeft denken als hun leider. Alles ontstaat uit gedachten.’
Guy – Wat is ontwaken? Wat is wakker worden? Wat is Verlichting? Wat is Zelfrealisatie?
Maar nu heb ik je gezien, Huizenbouwer! Je zal niet opnieuw dit huis voor me bouwen: al je spanten zijn gebroken en je nokbalk is versplinterd. Mijn geest heeft het Ongeconditioneerde bereikt. Begeerte is tot stilstand gekomen.
Guy – Gehechtheid aan regels en rituelen (P. silabbata paramasa ditthi)
De Boeddha somt hier dus de praktijken op die wel leiden tot ontwaken: het bewaken van de zes zintuigpoorten; het achter zich laten van verlangen aan wat dan ook; vertrouwen in de Dhamma; zich verheugen in een ethisch gedrag; het loslaten van wat in deze zintuiglijke wereld (P. samsara) bindt en niet vasthouden aan eigen of door anderen verkondigde opinies.
‘Het leven is net een restaurant, na afloop krijgen we de rekening gepresenteerd’
Vol verbazing over het feit dat mensen zo dom kunnen handelen keek de beginnende Amsterdamse strafpleiter mr. Richard Sussenbach zijn cliënten 25 jaar geleden bijna de deur uit. Zitten op het kussen maakte hem begripvoller. Iedereen is wel een beetje crimineel, vindt hij.
Boekbespreking – Het ontwaakte brein
Miller concludeert dat we twee soorten bewustzijn hebben: een uitvoerend bewustzijn en een ontwaakt bewustzijn. Het uitvoerende is het besef dat we aan het organiseren zijn en alles onder controle hebben. Dit kan vervallen in een depressie en overspanning. Het ontwaakte bewustzijn staat open voor het onverwachte, is esthetisch ingesteld en onderzoekend. Het is beter in staat tot loslaten.
Boekbespreking – De rechtstreekse weg, 30 oefeningen om tot ontwaken te komen
Adhyashanti is de aangenomen naam van Stephen Gray (1962). Hij is een Amerikaanse auteur en meditatieleraar die retraites leidt en lezingen geeft. Na 14 jaar zenboeddhisme beoefend te hebben onderging hij op zijn 25e een aantal bijzondere ervaringen. Naar eigen zeggen drong hij door tot de leegheid van alle dingen waarbij hij besefte dat hij zelf de boeddha was waar hij naar op zoek was.