Wie ‘zen’ zegt, denkt aan Japan, maar de uitvinders van het zenboeddhisme waren Chinese monniken. Dit boek gaat over Huineng (kortweg: Neng, gestorven in 713), de zesde en laatste van deze ‘zenvaders’. In een klooster in Zuid-China wordt een gelakte ‘mummie’ van hem vereerd. Cultuurhistoricus dr. Kees Kuiken, voorheen tolk/vertaler Chinees, onderzocht deze en andere overleveringen over Neng.
Huineng
Een grenzeloze leegte
Toen zen eind 5e eeuw in China binnenkwam, was het boeddhisme er al in volle bloei. De belangrijkste sutra’s en tractaten waren al in het Chinees vertaald. Tempels en stupa’s kleurden het landschap, samen met gigantische, uit de rotsen gehouwen boeddhabeelden. En dan verschijnt Bodhidharma ten tonele. Als de keizer hem vraagt wat de verdienste is van alle tempels en stupa’s die hij had laten bouwen, antwoordt Bodhidharma ’Geen verdienste’ en op de vraag wat dan wel de essentie van de leer is, antwoordt hij ‘Weidse open ruimte, niets is heilig’.
De stoffige spiegel van Huineng
Zen is een cirkelredenering waar geen eind aan komt.
Mediteren tegen aardbevingen
Jaren geleden, aan het eind van een 8-weken mindfulness training in het ziekenhuis, merkte een van de deelnemers op dat hij sinds het volgen van de training geen spin meer kon doodslaan. Ik was verbaasd en tegelijk helemaal niet verbaasd.
Lekker duidelijk
Staan zitten en zoeken de zending van zen in de weg? Wat moet er gebeuren opdat zenboeddhisme zijn klare geluid hervindt en een tandje hoger schakelt bij het aangaan van de confrontatie met de tijdgeest?
Dick – Laat je raken
Als je bereid bent je steeds weer te verwonderen en je te laten raken, dan hoef je geen missionaris te worden in je eigen omgeving. Door je simpele manier van zijn en door de keuzes die je maakt, draag je uit waar het om gaat: Ook in zakelijkheid kan bezieling heersen. Ook in samenwerking en het bereiken van doelen kan liefde de effectieve leidraad zijn.
De beweging van het gemoed
Zo zaten destijds ook twee monniken te knikkebollen op de waranda van de zendo en eentje van hen wordt opeens geraakt door het wapperen van een vlag. Hij wijst de ander op de vlag en zegt: moet je zien hoe die beweegt. De ander zegt: die vlag beweegt niet, maar de wind beweegt. Ze schieten samen meteen in een conceptueel gekissebis van welles nietes, kip en ei.
Huineng en Hisamatsu
Er is in het zen van de eenentwintigste eeuw te veel ruis op de lijn, nog steeds te weinig engagement en bereidheid een lange neus te trekken tegen andere boeddhistische tradities.
Een nieuwe beeldenstorm – Wie naar de wijsheid voorbij alle wijsheid wil, hij breke met Dogen
De cultus van Dogen is bespottelijk en nodigt uit tot een nieuwe beeldenstorm. Zo je wilt in de geest van Hakuin, die niets van het zitten-zitten-zitten-quiëtisme van Soto Zen moest hebben.
Huineng en Hisamatsu
Er is in het zen van de eenentwintigste eeuw te veel ruis op de lijn, nog steeds te weinig engagement en bereidheid een lange neus te trekken tegen andere boeddhistische tradities.
Met en zonder bodhisattva’s
Bodhisattva’s met een hoofdletter, moeten wij geloven, zijn ooit, vele levens terug, begonnen als gewone mensen die uit spirituele inspiratie de vier geloften aflegden.
Lekker duidelijk
Wat moet er gebeuren opdat zenboeddhisme zijn klare geluid hervindt en de confrontatie met de tijdgeest aangaat? Op zoek naar een moderne uitvoering van Huineng.
