Het vierde en laatste van de vier grote elementen is het wind element. Het wind element heet in het Pāli vāyodhātu, het element van bewegen en drukken. Het woord vāya is etymologisch verwant aan het Nederlands wind en waaien. Hoe de wind waait zal iedere zeiler benieuwen. Als de wind in de zeilen drukt stuwt dit het schip voort tot een snelheid die waarop de tegendruk van het water gelijk is aan de propulsie.
Elementen feuilleton – Deel 5 – Het vuur element
Het derde grote stoffelijke element is het element van vuur. De term vuur tejo-dhātu in het Pāli. Ik heb geen etymologisch verband kunnen vinden met tejo. Het vuur element staat alle vormen van koud, handwarm of heet of brandend heet. Wij mensen kunnen maar binnen zeer beperkte bandbreedte van temperaturen leven en ons senang voelen. Daarnaast heeft het vuur element heeft de functie van rijping en ook transformeren van de elementen.
Elementen feuilleton – Deel 4 – Het water element
In de serie over de elementen benoemen we eerst de stoffelijke elementen. Dus gaan we verder met het tweede grote element in deze opsomming van de vier elementen. Namelijk het water element āpo-dhātu. De term water element staat voor alle vormen van liquiditeit, fluïditeit, die mogelijk zijn. de term ap is etymologisch verwant aan het woord punjab (5 voedende rivieren) Een stoffelijk ding kan allerlei mates van waterigheid vertonen. Van stroperig tot watervlug of juist nauwelijks indrukbaar. Zelfs ‘vaste stoffen’ stromen een beetje, wat bekend is in de geologie. Vloeistoffen kunnen zo kwiek als kwik zijn. Ook lucht is zeer ‘vloeibaar’.
Elementen feuilleton deel 3 – De vier grote elementen – Het Aarde element
We noemen iets elementair als datgene zich direct aan de beleving voordoet. Het is een spontane zintuig- (of denk- of voel-) indruk die zich zonder verdere bemoeienis van de fantasierijke geest. De term aarde element staat hierin voor alles wat je als hard of zacht, scherp of stomp ervaart. Het staat ook voor alles wat je als ruw of glad ervaart. Deze directe ervaring wordt het aarde element genoemd. Een stof als water kan vele expressies van dit aarde element vertonen.
Elementen feuilleton – deel 2 – enkele hoofdindelingen van de elementen
Het grootste onderscheid in de elementen ziet de Boeddha echter in het verschil tussen al deze geconditioneerd elementen / de wereld en het ongeconditioneerd element / nibbāna. In het kort, met het door doorzien wegvallen van de oorsprong, de bron, van het verlangen naar het beperkte, geconditioneerde, wat onbestendig en onbevredigend zal blijven ontdoet de bevrijde geest zich van de neiging tot wedergeboorte. Na het uitleven van het laatste leven is er geen conceptie meer, geen wording meer van de zintuigbasis. En als de vlam van verlangen naar bestaan, naar geneugtes of het verlangen naar het ophouden van het pijnlijke daar is… dan dooft dat verlangen zonder rest. En is ook niet te zeggen waar die vlam heen gegaan is.
Elementen feuilleton – deel 1 – elementen
De Boeddha kwam door zijn verlichting tot inzicht wat empirie is. Het is gebaseerd op zintuigindrukken. En zintuigindrukken komen tot stand door een samenvallen van zintuig zintuigobject en er moet aandacht zijn. Tijdens slaap ervaar je de zachte aanraking van het laken tenslotte niet.
Ontketend
Meditatiearbeiders verbreekt uwen keetenen! In de beeldspraak van de Boeddha komen we termen als net (van twijfel), moeras (van meningen) en ketens (aan samsāra) tegen. Het net doorklieft hij, het moeras vermijdt hij en de ketens verbreekt hij.
Mindfulness in het recht
Een holistische, op begrip en vergeving gerichte stijl, in het strafrecht.
De Salla sutta – een vergelijking van twee vertalingen en overpeinzingen over vertalen in het algemeen.
Ik hoop dat de lezers van deze krant zullen beamen dat de oorspronkelijke teksten nog steeds de onovertroffen bron voor iedere waarheidszoeker op het gebied van het imperfecte van het bestaan zijn. En dat de vertaal- en begrijp-slag naar het Nederlands/Vlaamse taalgebied nog maar net begonnen is.
De oorsprong van Kathina
In de tijd van de Boeddha trokken monniken te voet door India. In de regenperiode, wanneer monniken door de modder moesten lopen, beschadigden ze ongewild de gewassen van de plaatselijke landbouwers. Nadat dezen hierover klaagden, besloot de Boeddha dat de monniken in de regenperiode op één plaats zouden blijven.
Zullen alle wezens de bevrijding bereiken?
In sommige heilsleren ben je helemaal afhankelijk van de goedwillende redding door een of ander opperwezen. In bepaalde christelijke theologieën is dat bijvoorbeeld door het bloed van Jezus. In het Reine Land is vertrouwen in Amitabha Boeddha het panacee. Zelfs als je een heilige vermoord kan je, als je maar in Amitabha gelooft, opgaan in de zuivere verblijfplaatsen!
Shaila Catherine – Het cultiveren van concentratie door ānapanasati, de adem opmerken
Shaila Catherine is de stichter van een online school waarin bodhi cursussen. En van de Insight Meditation South Bay, een boeddhistisch meditatiecentrum in Silicon Valley in Californië, VS. Ze mediteert al sinds 1980 en beoefende meer dan acht jaar stille retraites.
Arjan – Geen liefde is ook niet alles
Flower power, de seventies, liefde. In het boeddhisme is het woord liefde inwisselbaar met het woord respect. Liefde voor jezelf is zelfrespect. Liefde gunt iemand zelfvertrouwen.
Dier-zijn-dagen in de levensloop van een Boeddha
Op een dag viel het lot op een drachtige hinde. De hinde ging naar de Bodhisatta en zei: het lot is op mij gevallen maar ik ben drachtig en zo zouden er twee sterven. De Bodhisatta werd bewogen door mededogen en nam haar lot over.
Huisgoden en huisjes voor gehemelde voorouders
Het is een feestelijk gezicht al die huisjes. Ik weet niet of er in aanliggende boeddhistische landen momentjes in de dag genomen worden om even aan de goede voorouders te denken of aan de heilzame uitwerking die andere onzichtbare wezens op je leven kunnen hebben.
Shaila Catherine – Het cultiveren van concentratie door ānapanasati, de adem opmerken
Alle meditatoren komen de vijf hindernissen tegen. Bij aanvang is het daardoor moeilijk om voor meditatie te gaan zitten en om er echt in te komen.
Bodhisattva & Bodhisatta
Een lettertje, maar al eeuwen een meningsverschil?
Geen liefde is ook niet alles
Flower power, de seventies, liefde. In het boeddhisme is het woord liefde inwisselbaar met het woord respect. Liefde voor jezelf is zelfrespect. Liefde gunt iemand zelfvertrouwen.
Geen liefde is ook niet alles
Flower power, de seventies, liefde. In het boeddhisme is het woord liefde inwisselbaar met het woord respect. Liefde voor jezelf is zelfrespect. Liefde gunt iemand zelfvertrouwen.
Amaravati, de staat van het doodloze in Engeland
Op bezoek bij het grootste Theravada klooster voor monniken en nonnen in Europa.
Rellen, plunderingen – mindfulness in het recht
Een holistische, op begrip en vergeving gerichte stijl in het strafrecht.
Huisgoden en huisjes voor gehemelde voorouders
Het is een feestelijk gezicht al die huisjes. Ik weet niet of er in aanliggende boeddhistische landen momentjes in de dag genomen worden om even aan de goede voorouders te denken of aan de heilzame uitwerking die andere onzichtbare wezens op je leven kunnen hebben.
Dier-zijn-dagen in de levensloop van een Boeddha
Vandaag is het dierendag. Een mooi moment om herinneringen op te halen aan een van die keren dat de Boeddha herboren was als dier.
De hitte van verlangen – de Boeddha, Tweede Kamer en de 130-kilometergrens
Waakzame observatie van het lijf is (ook in de auto) een omgang met de werkelijkheid die onmisbaar is voor het inzicht in het samenspel tussen lichaam en geest. Het brengt u een stap verder op het deugdelijke en voortreffelijke achtvoudige pad dat de Ontwaakte zo’n 2.517 jaar geleden herontdekte.
