Walpola Rahula publiceerde in 1946 zijn Bhiksuvage Urumaya (The heritage of the Bhikkhu), over de politieke rol van de bhikkhu in Sri Lanka. Deze rol werd een geaccepteerde norm, aldus antropoloog Stanley Tambia in zijn Buddhism betrayed? (1992). ‘Het politiek boeddhisme werd een macht om rekening mee te houden. Zij waren in staat om regeringen te maken of te breken,’ schrijft Lionel Wijesiri in 2020. Waar komt dit vandaan en wat waren de gevolgen ervan? Hieronder een indruk van met name Tambiah’s boek.
Pakhuis van Verlangen
In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.
Boeddhisme en wetenschap
Er wordt de laatste tijd veel gesproken over depressie of neerslachtigheid. Dit is een groot probleem, veel mensen worden tegenwoordig neerslachtig doordat ze vaker thuis zitten en elkaar minder vaak ontmoeten. Je kunt echter niet zeggen dat thuis zitten automatisch neerslachtigheid veroorzaakt. Er zijn altijd veel mensen geweest, ook veel boeddhisten, die de eenzaamheid opzochten en daar juist erg vrolijk van werden.
Ardan, van zenleraar tot brugwachter – ‘Je opent de brug en je sluit ‘m weer. Bijna zen.’
‘Ik wil mezelf niet opzadelen met titels. En bovendien zei me de titel ‘zenleraar’ niet zoveel. Was ik nu anders geworden? Kon ik nu beter mensen begeleiden dan daarvoor? Het klopte voor mij niet. Datgene wat mij het meest gebracht had, namelijk die vrije vrouw/man zonder titel liep nu met een titel rond. En dat beviel me niks.’
Waarom ik mijn vrienden niet opeet – ‘De Vleesvrije stad’
Hoe willen we in de toekomst met andere dieren omgaan? ‘De vleesvrije stad (in 10 jaar)’ is een actueel en tegendraads boek met beeldverhalen van 17 tekenaars en schrijvers. Gemaakt in het afgelopen Corona-jaar, rondom een gedurfd en hoopvol toekomstperspectief: een wereld zonder dierenuitbuiting.
Verkiezingen: Hoe te kiezen als boeddhist?
Met de verkiezing in aantocht, worden wij als burgers gevraagd om de maatschappelijke plicht te vervullen. Hoe moet je als boeddhist kiezen? Moet je überhaupt gebruik maken van je recht om te kiezen? Zei de boeddha niet dat je het eigenpersoonlijk belang niet moet volgen en dat je bij ideeën twisten geen partij moet kiezen, volledig gelijkmoedig los van deze wereld?
Boeddhisten ontwaakt (deel 3)
Grant onderzoekt hoe de geleerde Rahula zijn begrip van de kern van de leer van de Boeddha kan verenigen met de claims van het door Dharmapala geïnspireerde Singalese nationalisme. Rahula nam volgens Grant ‘zijn toevlucht tot de intellectuele strategie die claimt dat verschillende historische omstandigheden vragen om een andere manier van de uitleg van de boodschap van de Boeddha.’ Hij doet een beroep op het historisch moment om de interpretatie van het boeddhisme in de Mahavamsa te rechtvaardigen en daarmee zijn eigen activistische politieke agenda.
Mijmeringen over bewustzijn
Je trok in je jeugd de conclusie dat je niet gewenst was. Met die ervaring ging je de wereld zien. Dat werd het fundament van je geloofssysteem. Je ging jezelf beschermen tegen deze pijnlijke gevoelens, die het gevolg zijn van wat je bent gaan geloven. Dat kan zijn door jezelf zoveel mogelijk terug te trekken of vooral niet lastig te zijn. Of misschien ging je juist heel nadrukkelijk aanwezig zijn, wat door anderen juist als heel vervelend ervaren kan worden.
Het ongelijk van de gelijkheid (deel 2 en slot))
Het is niet verwonderlijk dat het begrip “gelijkheid” in andere culturen geen rol speelt. Blijkbaar heeft men daar wel van de ervaring geleerd. Voor Confucius waren rangen en standen in de maatschappij noodzakelijk voor een harmonische en goed functionerende samenleving. Een referendum zou volgens hem alleen maar tot grote rampen leiden, want ongeletterde en slecht opgevoede mensen kunnen niet weten wat het beste is voor ieder.
Het ongelijk van de gelijkheid (deel 1)
We leven in procrustische tijden waarin gelijkheid heilig is geworden. Onderscheid, discriminatie, is zo’n beetje de bron van alle kwaad. We moeten allemaal gelijk zijn. Alle kinderen in een klas, allemaal schaatsen of naar het strand op hetzelfde moment, allemaal dezelfde kleding en dezelfde maten, met wat elastiek in de stof past het toch wel.
Paul Boersma – Het portret als valkuil
Het Boeddhabeeld is een symbolische weergave van de vergoddelijkte mens, van de verlichte mens, van de mens waarin wijsheid en mededogen tot volle ontplooiing zijn gekomen. Het is een toonbeeld van harmonie.
Zó ontken je het klimaatvraagstuk óók. Dat kan anders!
De crisis lijkt te groot, te massief om door de massa’s goed begrepen te kunnen worden. Let wel, het staat hier goed, die massa’s mensen zijn niet dom, er is niets neerbuigends bedoeld, maar de omvang van de problemen en de belangenstrijd er omheen zijn dermate groot dat begrip en theorie moeilijk ‘populair’ te maken zijn. Alleen maar roepen dat het ‘heel erg’ is, motiveert ook niet echt. En dan nog de (on)kosten van de benodigde maatregelen, wie draait ervoor op?
Boeddhisten ontwaakt! Deel 2
Dit tweede deel van Boeddhisten ontwaakt! pakt de draad op van deel 1 van de bespreking van Sarath Amunugama’s boek The Lion’s Roar, Anagarika Dharmapala and the making of modern buddhism. Dit deel wordt aangevuld met informatie uit Patrick Grant’s boek Buddhism and etnic conflict in Sri Lanka.