De Minions zijn de ongezondste kinderhelden. Op de tweede plaats komt Frozen. Op de derde plaats zijn Buurman en Buurman geëindigd. Deze conclusie trekt foodwatch op basis van onderzoek naar het suiker-, vet- en zoutgehalte van de voedingsproducten met kinderhelden op de verpakking in de vijf grootste supermarkten.
Van de in totaal 103 onderzochte producten die worden aangeprezen door kinderhelden, bleken er slechts drie gezond volgens de criteria voor kindermarketing van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De producten waar de kinderhelden reclame voor maken zijn vooral koekjes, zoete drankjes, zoet beleg en snoepgoed. foodwatch wil dat de overheid deze ongezonde kindermarketing aan banden legt. Zelfregulering van de voedingsindustrie faalt: hoewel de voedingsindustrie afgelopen jaar via de Reclame Code regels heeft opgesteld rond kindermarketing, is kindermarketing op de productverpakkingen expliciet uitgesloten van enige beperking. Van deze ruimte maken fabrikanten flink gebruik door kinderhelden hun ongezonde waren aan te laten prijzen.
Onderzoeksresultaten
Het ongezondste kinderidool Minions prijst vijftien producten aan die allemaal als niet gezond kunnen worden beschouwd op grond van de WHO criteria. Het gaat onder andere om koekjes, ijs, zoete drank en snoepjes. Frozen eindigde op de tweede plaats met elf niet gezonde producten, zoals koekjes, cake en frisdrank. Ook Frozen prijst geen enkele gezonde voedingswaar aan. Nummer drie, Buurman en Buurman, (zes producten) figureert vooral op koekjes. Foodwatch vond achttien kinderhelden die ieder drie of meer voedingsproducten aanprijzen, in totaal 103 voedingsproducten. Deze 103 producten werden getoetst aan de voedingscriteria die de Wereldgezondheidsorganisatie hanteert om gezonde producten van niet gezonde te onderscheiden. 97 producten (94%) bleken niet gezond, drie waren gezond en drie producten vielen ertussen in. Daarnaast zijn alle producten getoetst aan de voedingscriteria van het verkeerslichtsysteem. De producten waar kinderhelden het vaakst reclame voor maken zijn koekjes/cake, snoepgoed, zoet beleg en zoete drankjes.
Kindermarketing
‘Endorsement’, waarbij een bekend en aansprekend karakter wordt ingezet voor reclamecampagnes, heeft effect. Vooral jonge kinderen vinden producten met een bekend figuurtje leuker of lekkerder en gaan er meer van eten. Sjoerd van de Wouw, campaigner bij foodwatch: “We zijn geschrokken van de grote hoeveelheid junkfood met kinderhelden erop. Kinderidolen zijn reclamekarakters geworden waar veel geld aan wordt verdiend. De kinderheld waarnaar je kind vandaag op TV kijkt, zal hem/haar morgen proberen te verleiden om te zoete, te zoute of te vette producten te eten.”
Inmiddels is een op de acht kinderen en jongeren (4-12jr) in Nederland te dik. Slechts 1 à 2% eet voldoende groente. Kinderen met overgewicht en obesitas hebben meer kans op gezondheidsproblemen, zowel op jonge als op latere leeftijd, zoals psychische problemen, diabetes type 2, hart- en vaatziekten en verschillende vormen van kanker. Uiteindelijk raakt dit probleem iedereen; we betalen allemaal mee aan de stijgende zorgkosten voor overgewicht, die miljarden bedraagt. foodwatch pleit daarom al jaren voor een wettelijk verbod op kindermarketing voor ongezonde producten. Ook gezondheidsorganisaties, kinderartsen, wetenschappers en vele anderen, geloven niet meer in de zelfregulering van de voedingsindustrie en bepleiten overheidsingrijpen. Want elk kind heeft recht om op te groeien in een gezonde omgeving. Waar de gezondheid van kinderen op het spel wordt gezet, moet de overheid ingrijpen.
Falende zelfregulering
In de Reclamecode voor Voedingsmiddelen (zelfregulering) is vastgelegd dat reclame voor voedingsmiddelen gericht op kinderen tot en met twaalf jaar niet is toegestaan (Artikel 8 RVV). Hierop zijn echter zoveel uitzonderingen toegestaan, dat kinderen nog op allerlei manieren gestimuleerd worden tot het eten of drinken van veelal ongezonde producten. Zo zijn alle “verpakkingen en point-of-sale materialen” uitgezonderd van het verbod, waardoor kinderhelden onbeperkt junkfood kunnen aanprijzen via de verpakking. Ook onderzoeksorganisatie Youngworks wees hier eerder op: “Een aantal fabrikanten zoekt steeds de grens op. Als de regels strenger worden op het ene gebied, verleggen ze hun aandacht. Kinderidolen zoals K3, Shrek of Spongebob mogen een product niet actief aanprijzen, waar wel met een foto op een verpakking.”
