In India, het woonland van de Dalai Lama, staat de relatie tussen de Tibetaanse spirituele leider en de regering onder druk. Minister-president Narendra Modi brengt een bezoek aan China en wil de relatie met de communistische Chinese partij niet verzieken door te innige banden met de Dalai Lama. De voor twee mei geplande ontmoeting tussen de Dalai Lama en de voorzitter van Modi’s politieke partij BJP is op het laatste moment geannuleerd.
China beschouwt de Dalai Lama als een ‘wolf in monnikspij’ die Tibet weer los wil weken van China. De komende ontmoeting tussen Modi en de Tibetaanse spirituele leider is gepland na het bezoek aan China. India schaart zich met deze opstelling in het rijtje van landen die de Dalai Lama helemaal niet, of met minder ceremonie willen ontvangen om hun relatie met China niet te beschadigen.
Verjaardagfeest in Californië
De spanning tussen de regering en de Dalai Lama nopen de Dalai Lama, die al 55 jaar in India leeft, na zijn gedwongen vertrek in 1959 uit Tibet, om begin juli zijn tachtigste verjaardag te vieren in Californië in de Verenigde Staten., zo zeggen bronnen in de omgeving van deze monnik. De vraag is of de houding van de Indiase politieke top ook fundamenteel iets zal veranderen voor de situatie van de Dalai Lama in India. Staat zijn aanwezigheid daar ter discussie?
De Chinese leiders zijn van mening dat de Dalai Lama een separatist is en dus fundamenteel gevaarlijk. Maar de Dalai Lama heeft in het openbaar gezegd dat hij voor Tibet meer autonomie wil en geen afsplitseng van China. Feit is dat de moeder van Chinese president Xi Jinping een vroom boeddhist is. Het aantal boeddhisten op het vasteland van China, die in het openbaar voor hun overtuiging uitkomen, neemt elke dag toe in China.
De Dalai Lama heeft altijd genoten van de status van een ‘spirituele leider’ in India, zelfs na de verwelkoming in 1959 door de Indiase premier Jawaharlal Nehru onder de voorwaarde dat hij geen politieke activiteiten zou ondernemen. Na het aantreden van elke nieuwe regering is dat standpunt bevestigd en wordt steeds gecontroleerd.
Charmeoffensief boeddhisme
Minister-president Modi beseft dat het atheïstische China is begonnen om het boeddhisme te gebruiken als instrument om de invloedssfeer te vergroten. Bijvoorbeeld door de financiering van de herbouw van de tempel in Lumbini in Nepal, op de grens met India. India was zeer ongelukkig met de aanwezigheid van een zo’n groot aantal Chinezen bij haar grenzen en protesteerde daar tegen. Indiase ambtenaren verwachten dat China ook groots in Nepal zal investeren om het door een aardbeving verwoestte land weer te helpen opbouwen. Hetgeen de positie en invloed van Modi ten opzichte van Nepal kan verzwakken. In een PR-poging, en om aan te sluiten bij de boeddhistische opmars van China, zei Modi zelfs tijdens een persconferentie in Berlijn, dat de Boeddha in India is geboren en dat Nepal in 480 voor Christus niet eens bestond. Bondskanselier Merkel wilde haar gast niet tegen diens hoofd stoten en reageerde niet.
In de spiegeltjes en kralen opstelling van Modi past ook zijn bezoek aan Mongolië en Zuid-Korea, waar hij na China heen zal reizen. Het bezoek aan het voornamelijk boeddhistische Mongolië is het eerste ooit door een Indiase minister-president. In Korea zal Modi een stek van de bodhiboom planten. Die handelingen staan haaks op de afnemende relatie met de Dalai Lama. Het lijkt erop dat de Indiase regering nog steeds geen raad weet met de aanwezigheid van de Dalai Lama.
