De rede als voorbehoedsmiddel.
Argumentatieleer maakt onderscheid tussen twee bewijstechnieken: inductie en deductie.
Deductie is een mooi woord voor afleiden, redeneren van het algemene naar het bijzondere:
‘Alle deducties zijn waar, dit is een deductie, dus dit is waar.’
Inductie is een mooi woord voor generaliseren, redeneren van het bijzondere naar het bijzondere:
‘Gisteren kwam de zon op, vandaag kwam de zon op, dus morgen komt de zon op.’
Of van het bijzondere naar het algemene:
‘Gisteren kwam de zon op, vandaag kwam de zon op, dus iedere dag komt de zon op.’
Leuk bedacht, maar niet altijd waar, vraag maar aan een astronaut.
‘Gisteren was ik niet zwanger, vandaag ben ik niet zwanger, dus morgen zal ik niet zwanger zijn.’
Schijnt te kloppen voor mannen, kinderen en bejaarden.
‘Deze zwaan is wit, die zwaan is wit, dus alle zwanen zijn wit.’
Die vlieger gaat niet op, ondanks zijn machtige vleugels, want er zijn ook zwarte zwanen, al zie je ze niet vaak.
Bovendien weet je nooit of de volgende zwaan die uit het ei kruipt niet een blauwe of roze mutant zal zijn.
En misschien zwemmen er al jaren bonte zwanen rond in Tsjernobyl of gouden zwanen op een verre planeet, weet jij veel.
