Rond oud en nieuw maak ik elk jaar een grote schaal aardappelsalade en een flinke pan erwtensoep. Iedereen kan op oudejaarsdag nemen wanneer hij of zij wil, en op nieuwjaarsdag hoef ik nooit te koken. Mijn aardappelsaladerecept heb ik vorige week al gedeeld (https://boeddhistischdagblad.nl/auteurs/231067-beter-aardappelsalade/). Deze week is de erwtensoep aan de beurt, al is dit niet de eerste keer dat ik over erwtensoep schrijf (zie https://boeddhistischdagblad.nl/boeddhisme/201692-beter-moederdag/) – maar dat was een recept van Gea’s moeder uit de jaren ’50 en nu deel ik hier mijn eigen recept.
Grappige bijkomstigheid is dat ik voor de aardappelsalade en de erwtensoep vrijwel dezelfde boodschappenlijst gebruik. Beide recepten bevatten aardappels, wortel, ui, en knolselderij. Bij de salade gebruik ik doperwten en gaan er ook nog augurken en (plantaardige) mayonaise doorheen. Bij de soep gebruik ik spliterwten en bevat de boodschappenlijst ook nog prei en bladselderij. Wel zo efficiënt: de ene helft van de selderijknol kan door de salade, de andere helft door de soep. Een paar aardappelen, winterpenen en uien gaan door de salade, een paar door de soep. Oude vertrouwde Hollandse wintergroenten van eigen bodem. Luisterend naar de Top2000 zit ik op oudejaarsdag jaar in jaar uit in de keuken geduldig groente in blokjes te snijden: gekookte groente voor de salade en rauwe groente voor de soep. Het is weliswaar geen oud en nieuw meer, maar het is zeker wel erwtensoepweer!
Ooit gebruikte ik spek en/of rookworst voor de erwtensoep, en toen ik dat weg ging laten miste ik het wel. Plantaardige spekreepjes en plantaardige rookworst vond ik nooit zo’n succes. Inmiddels ben ik zo gewend aan de plantaardige versie van erwtensoep dat ik de smaak van spek en worst niet meer mis. Toch heb ik, ook omdat het leuk oogt en de soep een interessantere structuur geeft, op het laatst een klein beetje gebakken plantaardige spekreepjes bovenop gestrooid. Het oog wil ook wat.
Ingrediënten erwtensoep voor zo’n 10 borden:
- 500 g spliterwten
- 5 korrels piment, of een theelepel gemalen piment
- 10 korrels peper, of twee theelepels gemalen peper
- 3 laurierblaadjes
- 2-3 groentebouillonblokjes en ca. 2-3 l water
- 2 uien, gesnipperd
- ½ selderijknol, in blokjes
- 2 aardappels, geschild, in blokjes
- 1-2 winterpenen, geschild in blokjes
- 1 grote of 2 kleine preien, gewassen, in ringen
- Scheutje olijfolie
- Flinke hoeveelheid fijngesneden bladselderij en/of peterselie
- Eventueel nog zout en royaal peper
- eventueel aanvullen met plantaardige spekjes, gebakken in wat olijfolie, plantaardige (rook)worst, of croutons
Was de spliterwten en kijk ze na – vroeger controleerde men op steentjes, maar die ben ik de laatste 10-20 jaar niet meer tegengekomen tussen de peulvruchten. Kook ze in vers water, met bouillonblokjes, piment, peper en laurier, op een laag pitje tot ze zacht zijn, dit duurt ca. 30-45 minuten. Af en toe roeren om aanbranden te voorkomen. Voeg dan de aardappelblokjes en groenten toe. Ik doe dat in volgorde van kooktijd: ik begin met de ui, daarna achtereenvolgens de aardappels, winterpeen en selderij en als laatste de prei en de helft van de bladselderij. Kook na het toevoegen van de prei nog zo’n 10 minuten, dan is alle groente wel gaar. 
Roer af en toe om aanbranden te voorkomen. Voeg je alles in een keer toe, bijvoorbeeld als je kant-en-klare erwtensoepgroenten gebruikt, kook dan wat langer (20 minuten). Als de soep te dik wordt, voeg dan water toe. Proef of de soep zout genoeg is en voeg eventueel nog wat zout toe. 
Omdat een vegetarische erwtensoep vrijwel geen vet bevat en dat misschien ook wel verantwoordelijk is voor het smaakverschil met de niet-vegetarische versie, voeg ik tegenwoordig een scheut olijfolie toe. Bak als je plantaardige spekjes gebruikt deze even apart in een koekenpan met olijfolie – niet meekoken met de soep. Garneer de soep met wat peper, plantaardige spekreepjes, fijngesneden bladselderij en/of peterselie. De soep is vaak de volgende dag nog lekkerder. Voeg eventueel wat water toe bij het opwarmen.
