• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Een gezond mens zou eigenlijk gelukkig moeten zijn

Observatie door Ferry

Een gezond mens zou eigenlijk gelukkig moeten zijn

18 augustus 2016 door Ferry van Haastert

Vandaag de dag lenen ook de vier edele waarheden zich voor een hippe remix. Door karma, lot en toeval kwam ik bij het Alwetende Wikipedia op de pagina over geluk terecht. Daar staat dat sommige boeddhistische leraren de vier edele waarheden hebben geherformuleerd zodat de leer meer aanspreekt voor westerlingen. De nadruk ligt niet meer op lijden en de oorzaak en oplossing ervan. Met de gepimpte positieve formulering zou de leer sneller en beter te begrijpen en praktiseren zijn. En voor de oudere luisteraars die achterlopen op mijn turbotaal; gepimpt is een modern woord voor opgedirkt.

De eerste veredelde waarheid luidt: er is geluk. De tweede: men ervaart geluk als men het edele achtvoudige pad bewandelt. Nummer drie is ook een waarheid als een koe: soms is er geen geluk. Tot slot stelt waarheid vier: de oorzaak van het afwezig zijn van geluk is verlangen en begeerte.

Deze trendy aanpassing boeit me om verschillende redenen. Volgens wikipedia is de herformulering in zwang bij westerse leraren. Aan het wijzigen van de klassieke terminologie lijkt een populaire opvatting vast te zitten. Namelijk dat er verschil is tussen westerlingen en oosterlingen, iets dat ook Tibetaanse leraren creatief maakt in hun onderricht. Sterker nog, ik hoor regelmatig in boeddhistische kringen dat de kracht van het boeddhisme juist is dat het zich aanpast aan nieuwe geografische en culturele omgevingen. De overdracht van leraar op leerling maakt het een levende, zich evoluerende traditie.

Op zich sta ik vrij neutraal tegenover nieuwe interpretaties van oude leringen. Al is het maar vanwege de wettelijk vastgelegde vrijheid van meningsuiting. Ik vraag me wel af of de vernieuwde waarheden op veel steun hadden kunnen rekenen bij de eerste drie boeddhistische raadsvergaderingen voor onze jaartelling. In die tijd werd er veel meer waarde gehecht aan de letterlijke uitspraken van de boeddha, in plaats van aan interpretaties en commentaren. Dan rijst de vraag: zijn de Pali-canon en andere klassieke geschriften soms te ingewikkeld en uitgebreid voor de vluchtige westerling, of is er iets anders aan de hand?

Verder valt op dat de uitgangspositie in de gemoderniseerde waarheden niet langer lijden, maar geluk is. Dit lijkt voor de meeste westerlingen inderdaad aardig overeen te komen met de dagelijkse realiteit. Als je met volle maag en een dak boven je hoofd op een comfortabele bank zit, heb je in principe weinig reden om te klagen. Een gezond mens zou eigenlijk gelukkig moeten zijn. Het lijden is meer mentaal dan fysiek, hoewel het onderliggende verlangen in het westen vaak toch gericht is op materiële zaken.

In beide versies van de vier waarheden biedt het edele achtvoudige pad uitkomst. En hoe mooi en diep die lering ook is, anno 2012 hoor ik een heleboel oorzaken voor geestelijk lijden waarvoor de oplossingen niet expliciet in het pad zijn terug te vinden. Ik noem een gebrek aan zonlicht en frisse lucht, ongezonde en eenzijdige voeding, onvoldoende lichaamsbeweging en de hele bijkomende rits aan welvaartsziekten. Met moderne inzichten in neurale en hormonale processen is de grens tussen fysiek en geestelijk lijden daarbij flinterdun of niet te duiden. Daarom zou wat mij betreft – meer nog dan de vier edele waarheden – het edele achtvoudige pad een update kunnen gebruiken.

© Copyright (kuch kuch) Boeddhistische Omroep Stichting / Ferry van Haastert

Deze uit dertien afleveringen bestaande serie columns werd in de zomer van 2012 in het Boeddhistisch Dagblad geplaatst. Wat mooi is heeft waarde, daarom in deze zomer een herpublicatie.

 

Categorie: Boeddhisme, Columns Tags: Ferry van Haastert, geluk, gezond

Lees ook:

  1. ‘Je kent alleen wat je ziet, meer niet.’
  2. De meeste mensen zijn niet bereid tot offers en verzaking
  3. Zeshin – kon het altijd maar zo blijven
  4. De hitte van verlangen – de Boeddha, Tweede Kamer en de 130-kilometergrens

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Ferry van Haastert

is columnist bij de BOS. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door
  • Locaties
  • Overzicht op kaart

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

14 sep
Tao en geluk; vijf bijeenkomsten
14 sep 23
22 sep
Retraite: natuur en meditatie
22 sep 23
24 sep
Meditatiedag: handleiding voor creatieve meditatie
24 sep 23
24 sep
Theme Sunday with Ven. Amy: Dealing with Difficult People
24 sep 23
24 sep
De Vier Zegels van het boeddhisme
24 sep 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    De taal van het lijden  (deel 1 van 3)

    gastauteur - 20 september 2023

    De taal welke zich op verschillende momenten in ons leven aan ons openbaart, meestal in de vorm van verlies, pijn en verdriet, het diep begrijpen ervan, te leren het lijden te omarmen, er ruimte voor te creëren, zodat het uiteindelijk los kan komen.  Leren één te worden met de ontvouwing van het leven en het ontdekken, blootleggen en hervinden van deze nobele waarheid. Hoewel dit vaak een erg zware taak lijkt, en voor velen van ons te moeilijk om zelfs maar over na te denken, ligt er binnen dit proces van herkennen en het omarmen van lijden, een ontvouwen van kalmte, vreugde, vrede en harmonie met onszelf en de wereld om ons heen. Elke keer dat we dichter bij deze ontvouwing komen, tillen we een klein stukje van de sluier op die ons ware wezen omhult.

    Taigu – Tibetaans bijgeloof op gespannen voet met anatman

    Taigu - 19 september 2023

    Het geloof dat Tibetaanse boeddhisten vertegenwoordigen in de zielsverhuizing van de dertiende naar de veertiende Dalai Lama, en bij diens overlijden naar de vijftiende, onderstreept nog eens de ondoorzichtige magie waarvan het Tibetaanse boeddhisme is doortrokken. Je zou het een scepticus niet kwalijk kunnen nemen, wanneer deze de conclusie trekt dat bij de overgang van de ene op de andere Dalai Lama een loopje wordt genomen met het leerstuk van anatman, een van de klassieke hoekstenen van het boeddhisme.

    Ardan, van zenleraar tot brugwachter – ‘Je opent de brug en je sluit ‘m weer. Bijna zen.’

    Ardan - 11 september 2023

    'Ik wil mezelf niet opzadelen met titels. En bovendien zei me de titel 'zenleraar' niet zoveel. Was ik nu anders geworden? Kon ik nu beter mensen begeleiden dan daarvoor? Het klopte voor mij niet. Datgene wat mij het meest gebracht had, namelijk die vrije vrouw/man zonder titel liep nu met een titel rond. En dat beviel me niks.'

    Pseudo-Cicero, pseudo-troost?

    Erik Hoogcarspel - 11 september 2023

    Cicero voert in zijn epistel aan dat we niet overmatig moeten rouwen om de dood van een geliefde, omdat er bij de dood voor de geliefde zelf weinig verloren gaat. Het leven is nu eenmaal niets dan ellende. Als je de pech hebt geboren te zijn geworden, kun je maar beter gauw dood zijn. Je hoeft ook niet oud te worden om te slagen in het leven.

    Wat loert daar in de duisternis?

    Kees Moerbeek - 10 september 2023

    Eeuwenlang zwierven ze in de bergen, de bossen, de velden, in de rivieren en langs de kust en joegen de Japanners de stuipen op het lijf of belaagden ze. Ze zijn ook nu niet weg te denken, de yokai.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • De virtuele denkster 442
    • Het denken (1) – Boeddhisme is gezond verstand
    • Renske – haiku
    • B’eter – Risotto met paprika, courgette en paddenstoelen.
    • Kleefkracht

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.