Ik ben geen deskundige op het gebied van de Lotus-soetra, maar dat hoeft toch ook niet? De soetra brengt mij op allerlei gedachten en die wil ik met lezers van het BD delen. Hoeveel afleveringen deze serie gaat tellen, is pas na de laatste aflevering bekend. Deze keer:
Verdiensten
(deel 4 van de “Soetra van de ontelbare betekenissen; eerste deel van de drievoudige Lotussoetra, te beschouwen als inleiding op de Lotus-soetra)
Waarom zou je proberen een voorbeeldige gelovige te zijn, als je zelf nul komma nul niks opschiet met een voorbeeldig gelovige te zijn? Nou, dat hangt er dus vanaf wat de kern is van wat je gelooft! Wanneer je ervan overtuigd bent dat jij door je inspanningen er persoonlijk beter op moet worden omdat jij nu eenmaal jij bent, anders en afgescheiden van wie dan ook, dan is te begrijpen dat je de stelling ‘voor niks gaat de zon op’ heiligt en tenminste iets wilt winnen met het uithangen van de ‘voorbeeldig gelovige’. Edoch… de vier wetten (lijden; ijdelheid; veranderlijkheid en afhankelijkheid) drukken je met de neus op de feiten. De ijdele overtuiging dat jij nu eenmaal jij bent, anders en afgescheiden van wie dan ook, veroorzaakt uiteindelijk alleen maar lijden, omdat ook jij afhankelijk bent van van alles en nog wat, én veranderlijk. Ook jij wordt vroeg of laat toch een keer ziek; én ouder en je gaat dood. Punt. Wanneer je inziet dat het anders en afgescheiden zijn van wie dan ook louter illusies zijn, kunnen we verder praten.
Boddhisattva Magnificus is blij met wat Boeddha tot dan allemaal heeft gezegd, maar hij wil meer. Hij wil weten waar de oorsprong van Boeddha’s leer vandaan komt; wat de bedoeling ervan is en waar een en ander te vinden is. Boeddha antwoordt dan: “Deze leer komt oorspronkelijk van waar alle boeddha’s verblijven. Deze leer is bedoeld voor alle levende wezens die het boeddhaschap willen bereiken en je kunt haar overal vinden waar boddhisattva’s haar beoefenen.” Helder toch? Of toch maar een kleine toelichting?
Waar verblijven alle boeddha’s? In ieder geval niet (alleen) in een of ander klooster, tempel, grot, kerk of heiligdom. Ook niet (alleen) op een Gierentop, Himalayaberg of zandheuvel. Zelfs niet (alleen) op aarde, in de hemel of Zuiver land en zelfs niet (alleen) in een hel. Het antwoord is… precies: in het vormloze. Moeilijk voor te stellen. Je kunt ook zeggen: overal! De verblijfplaats van boeddha’s is non-locaal.
Welke wezen zijn het die het boeddhaschap willen bereiken? Dat hoeven dus niet alleen mensen te zijn, anders zou Boeddha dat wel hebben gezegd: alle mensen etc. Maar nee, hij zegt: alle wezens … Het enige dat nodig is om óók door de leer te worden geadresseerd is het streven de leer te leren kennen en te volgen. Ik weet niet of dolfijnen, orang oetans, raven of lieve heersbeestjes dat willen, maar ik sluit dat zeker niet uit. En wie weet zijn er in het uitgestrekte heelal wezens die veel hoger ontwikkelt zijn dan wijzelf die deze leer graag ontvangen.
Tenslotte verwijst de Boeddha op de vraag waar die leer te vinden is terug naar de vragensteller zelf: alle boddhisattva’s … Anders geformuleerd: iedereen die de leer serieus beoefent en dus in praktijk brengt, is een instrument waarmee de leer wordt verspreid. Hoe… Rotterdammers zouden zeggen “niet lullen maar poetsen!” Doen. En dat kan en gebeurt ook op heel veel verschillende manieren omdat er nu eenmaal heel veel verschillende wegen zijn die naar het boeddhaschap leiden. Ik denk zelfs dat er nog meer zijn dan wegen die naar Rome leiden.
Boeddha legt daarna uit welke verdiensten de leer die hij verkondigt allemaal heeft. Mensen die kennis nemen van de leer:
- worden wakker geschud;
- willen ook graag (vurig!) zelf het boeddhaschap bereiken;
- voelen goedheid in het hart opkomen;
- gaan mededogen met anderen ervaren en tonen;
- gaan zich verheugen in successen die anderen behalen;
- ervaren vroeg of laat dankbaarheid (de leer te hebben ontvangen)
- gaan anderen zien als evenveel waard als hij/zijzelf;
- raken minder gehecht / onthecht aan bezit (of kicken af!);
- worden geduldig(er) en verdraagzamer;
- worden vrijgevig.
Bovenstaand lijstje is zeker niet uitputtend. Wanneer je de soetra leest, kun je er met gemak nog een aantal verdiensten aan toevoegen. Ik weet dan ook niet of het lijstje ‘officieel’ is, en dat interesseert mij ook bar weinig. Duidelijk is dat het kennis nemen van de leer leidt tot levensveranderende inzichten. Stuk voor stuk verdienstelijk. Zo zegt Boeddha “Zelfs zij die alleen maar zichzelf zoeken in hun doen en laten, gaan ertoe over zichzelf weg te cijferen ter wille van anderen, doordat ze getroffen zijn door de goedheid van de Boeddha voor wie alle levende wezens even belangrijk zijn.”
(wordt vervolgd)
