• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Columns » Veertig boeken over zen en boeddhisme

Veertig boeken over zen en boeddhisme

21 september 2012 door Taigu

Dertig jaar geleden, in 1982, kocht ik in Londen het boekje van Alan Watts, The Way of Zen. Een paar jaar terug herlas ik het. Toen ik mijn onderstrepingen en in de kantlijn gekrabbelde aantekeningen zag, realiseerde ik me dat ik er indertijd niets van begrepen had.

the way of zenIn 1982 was ik in het derde jaar van mijn geschiedenisstudie en probeerde ik soep te koken van wat ik leerde tijdens mijn verblijf aan de universiteit. Een onderliggende vooronderstelling van het wetenschapsbedrijf is dat er een correspondentie bestaat tussen subject en object, tussen de beoefenaar en de realiteit die hij of zij bestudeert.

In het geval van de geschiedenis leidde dit bij mij tot vragen en twijfels. Het gebeuren in de tijd werd behandeld alsof het een schouwtoneel is waarop Bismarck, Napoleon en Luther nog altijd voortleven. Je kunt er in woord en geschrift een voorstelling van maken en er samen met anderen over oordelen in hoeverre deze al dan niet waarheidsgetrouw is. Maar is het eigene van de geschiedenis niet dat deze verglijdt, voorbij is? Hoe is het dan mogelijk dat je deze probeert te reconstrueren? Hoe kun je werkelijkheidsaanspraken rechtvaardigen voor een object dat er per definitie niet meer is?

Ik studeerde aan de Vrije Universiteit, in een grauwe betonkolos in Amsterdam-Buitenveldert die naar mijn gevoel altijd een soort doodsheid uitstraalde. Onze professoren nodigden ons graag uit tot zelfstandig denken, maar toen ik deze vraag in mijn tweede jaar tijdens een college stelde, werd ik een beetje boosaardig als een kleine jongen in de hoek gezet. Ik voel nog de spanning snijden door het gehoor in de collegezaal op de negende verdieping. Veel studenten waren in die tijd bezig met marxistisch gehobby, dus ik bevond mij in dubbel opzicht buiten de orde. Tja, wat moest er van je worden wanneer je zulke vanzelfsprekendheden ter discussie stelde? Mij werd aangeraden maar filosofie te gaan studeren wanneer zulke vragen zouden persisteren.

En persisteren deden ze. Dus begon ik een rusteloze zoektocht bij andere wetenschappelijke disciplines. Ik volgende colleges in de geschiedenis van de filosofie, logica, taalfilosofie en kennis- en wetenschapsleer, maar ook in de vergelijkende literatuurwetenschap, semiotiek, sociologie en nog het een en ander. Bij filosofie maakte ik in de colleges kennis met Edmund Husserl, Emmanuel Levinas, Jürgen Habermas en anderen. We lazen samen uit Kant, Hegel, Heidegger, Sartre en andere meer en minder bekende filosofen. Ik leerde veel van mijn academische omzwervingen, maar nooit vond ik een antwoord op mijn vragen. In deze periode begon ik mij buiten het studiecurriculum om bezig te houden met denkers zoals Arthur Schopenhauer en Carl Gustav Jung en te lezen over stromingen variërend van theosofie tot boeddhisme. Zodoende kwam ik terecht bij The Way of Zen van Alan Watts.

alan watts
alan watts

Maar het kwartje wilde niet vallen. Het vertrek van de universiteit met twee doctorandustitels op zak was in zekere zin dan ook een vlucht voor mijn vragen, een vlucht in de praktijk van het leven. Zo makkelijk laten je demonen zich evenwel het zwijgen niet opleggen. Mijn onopgeloste vragen hebben me altijd begeleid, waarheen ik ook ging. Soms leken ze even weg, maar altijd staken ze opnieuw de kop op.

Zoals een vis het water niet waarneemt waarin zij zwemt, zo was ik ziende blind voor een besef dat pas veel later zou komen: dat dingen met je verstand beredeneren maar één manier is om tot waarachtige bevindingen te komen. Ook toen ik een kwart eeuw later, in 2007, ziek en wel, mijn eerste lessen zenmeditatie volgde, probeerde mijn hoofd krampachtig te registeren wat er met mij gebeurde. Op mijn website, in mijn artikel ‘Hoe het hart begon te zingen’, heb ik het moment beschreven dat het kwartje wel viel, en bleef vallen.

De afgelopen vijf jaar heb ik de tijd die ik noodgedwongen tot mijn beschikking had, kunnen gebruiken om de nieuw ontdekte modaliteit van ervaren te omlijsten met literatuurstudie van zen en boeddhisme. Geleidelijk is mijn boekenkast bevolkt geraakt met een nieuw soort titels. Onverwachts schiet mijn geschiedenisstudie me nog te hulp omdat ik kan terugvallen op vaardigheden om materiaal te verzamelen en bronnen kritisch met elkaar te vergelijken. Iedere gedachte aan correspondentie met een objectieve historische realiteit wordt krachtig de kop ingedrukt door de leefwereld van zen en taoïsme die een heel andere benadering kennen van ‘de’ werkelijkheid.

zen alan wattsOp mijn website heb ik mijn favoriete boeken op het gebied van zen en boeddhisme bijeengebracht, ongeveer veertig in getal, alle voorzien van een kortere of langere bespreking. Ik hoop dat deze selectie uit mijn bibliotheek anderen tot inspiratie mag strekken.

De indruk zou allicht kunnen ontstaan dat ik tegenwoordig uitsluitend over zen en boeddhisme lees. Het tegendeel is het geval. Ik lees snel en gemakkelijk over een veelheid van onderwerpen, voor zover mijn gezondheid me daar de ruimte voor laat. Op deze site verschijnen ook artikelen die hoegenaamd geen betrekking hebben op spiritualiteit.

 

Klik hier om naar mijn favoriete boekencollectie over zen en boeddhisme te gaan.

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boeddhisme, Columns, Dharma en filosofie, Jules Prast, Zen Tags: Alan Watts, Jules Prast, printbatch2

Lees ook:

  1. Dood aan de Boeddha
  2. Jules Prast: ‘Zen op je ziekbed’
  3. ‘In het nu verwijlen is een dwaalleer, het brengt niet de bevrijding die de Boeddha voor ogen had’
  4. Dynamische dharma-pannenkoek (m/v) gezocht

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Alluman zegt

    21 september 2012 om 19:43

    Herkenbaar, dit verhaal. En Watts heeft ook bij mij een speciale plek. Ik luister al jaren naar d eserie Out of Your Mind, waarin een flink aantal belangrijke lezingen zijn gebundeld in een logische volgorde. Erg inspirerend, zeker gezien zijn controversiele levensloop.

Primaire Sidebar

Door:

Taigu

Taigu (1961) is historicus, auteur en zenboeddhist met een zwak voor de nembutsu. Hij laat zijn geest vrijmoedig dwalen over het boeddhisme en de wereld. Evenals bij de Japanse zendichter Ryokan Taigu staat zijn dharmanaam voor ‘grote dwaas’. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 27 juni 2022 - 3 juli 2022
    Zomer Retraite met Losang Gendun
  • 2 juli 2022
    Zazenkai Zengroep Oshida met Helma Jifu Vulink
  • 3 juli 2022
    Kum Nye Yoga op zondag | Online
  • 4 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 4 juli 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid

Erik Hoogcarspel - 14 juni 2022

Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.

Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

Hein Thijssen – ´Het leven is een schijtende merel´

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Alleen voor een ontwaakte is het achtvoudige pad een natuurlijke zaak’

Boekbespreking – Bernard Mandeville, een ondeugende denker?

Erik Hoogcarspel - 9 juni 2022

Bernard Mandeville (1670 – 1733) werd geboren in een gegoede remonstrantse familie te Rotterdam. Hij studeerde in Leiden en vertrok tegen het einde van de 17e eeuw naar Londen om er een medische praktijk op te zetten. Daar schreef hij eerst luchtige stukjes proza in tijdschriften, maar later publiceerde hij ook over geneeskunde en economie. Zijn bekendste boek is “De fabel van de bijen”.

De lege plek van de democratie

Kees Moerbeek - 29 mei 2022

Het hart van de democratie is volgens de Franse filosoof Claude Lefort (1924-2010) een ‘lege plek’, onbepaald en ongrijpbaar. Niemand kan in een democratie de politieke macht grijpen of zelfs maar verpersoonlijken. Terecht, anders ligt volgens de filosoof totalitarisme op de loer. Dit artikel geeft een indruk van Leforts boek Wat is politiek?  ‘Politiek is […]

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Het jaar 2022 – dag 179 – aandacht
  • Extinction Rebellion en Christian Climate Action bezetten opnieuw kantoor Belastingdienst
  • Boeddhistische ervaringsdeskundigen gezocht
  • Guy – De drie vergiften (P. kilesas)
  • Milieuministers zetten kettingzaag in de EU-bossenwet

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens