• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Dharmapelgrim – De Maalstroom en Reïncarnatie (deel 7)

Dharmapelgrim – De Maalstroom en Reïncarnatie (deel 7)

2 januari 2022 door Dharmapelgrim

In een aantal afleveringen werkt Dharmapelgrim een gedachtegang uit die mogelijk licht werpt op … ja, waarop eigenlijk?

Een gedachtegang is een gedachtegang, en meer is het niet. Wie er meer in wil zien, is vrij dat te doen. Je zult mij niet horen. Toch is het mijns inziens nuttig er op te wijzen dat ik alles behalve de pretentie heb de absolute waarheid te verkondigen. Verre van! En wie denkt dat ik de plank mis sla: er is geen plank! 

De oorspronkelijke benaming ‘Maalstroom’ verwijst naar een draaikolk voor de Noorse kust, die alles opslokt. Dat was vooral vervelend voor schepen er te dicht bij in de buurt kwamen. (Of dat nog zo is? Geen idee). Ik gebruik deze benaming (Maalstroom) om er het proces van geboren worden, leven, sterven en opnieuw geboren worden etc. mee aan te geven. Het komt in grote lijnen overeen met wat anderen het ‘Rad van Wedergeboorte’ noemen, en weer anderen het Dharmawiel. (En dan zijn er natuurlijk lieden die zullen zeggen dat dit twee verschillende zaken zijn, ook goed. Maak er dan maar drie van).

Zoals in een eerdere aflevering gezegd: Chaos is non-lokaal en bevindt zich buiten de Tijd. Alle dimensies – inclusief Tijd – berusten op illusie, ook al ervaren wij ze in onze dagelijks leven als reëel. Illusies worden in stand gehouden door bewuste wezens, ongeacht of ze in de onzichtbare- of zichtbare werkelijkheid leven. Zij houden de maalstroom in stand én vooral malende, terwijl zij zich ontwikkelen vanaf het laagste en simpelste bewustzijnsniveau tot het allerhoogste en meest complexe niveau.

De maalstroom verwijst naar het proces waarin wezens van de ene naar de andere werkelijkheid verhuizen en weer terug, onderworpen aan de wet van oorzaak en gevolg. Dat zij de maalstroom in stand houden, is een direct gevolg van hun onderworpenheid aan deze onpersoonlijke maar onverbiddelijke wet. In bijna alle gevallen doen zij dit zowel onbewust als vrijwillig,  doordat zij zich volledig identificeren met hun eigen gedrag: “Ik ben wat ik doe en doe wat ik ben”. Zolang zij vasthouden aan dit idee, blijven zij meegaan in het proces van sterven, geboren worden en opnieuw sterven, tot het inzicht doorbreekt dat de wet van oorzaak en gevolg uitsluitend van kracht is op hoe energie in-formatie staat, dus op wat er gebeurt / gaat gebeuren / moet gebeuren. De wet van oorzaak en gevolg is nooit direct van  invloed op bewustzijn, dat berust op reflectie/resonantie. Indirect is het dat natuurlijk wél, want het is onmogelijk om niet te resoneren/reflecteren op wat er gebeurt / gaat gebeuren / moet gebeuren.

Om aan de maalstrom te kunnen ontsnappen, is doorbreken van inzicht alleen onvoldoende. Inzicht moet leiden tot volledige loskoppeling van daad en dader. De dader – degeen die doet én  laat, dient afstand te nemen van alle vruchten (gevolgen) van wat er door hem of haar gebeurt / gaat gebeuren / moet gebeuren. Anders gezegd:  zonder loskoppeling blijft een wezen een instrument waarmee of waardoor de wet van oorzaak en gevolg effect sorteert.

In de maalstroom draait het letterlijk en figuurlijk om eindeloos “malen”, “wentelen”, “rijzen en dalen”, “geboren worden en weer sterven” – net zo lang tot het bewuste wezen zichzelf niet langer identificeert met het “eigen gedrag” waarvan het uiteraard onvermijdelijk ooit de gevolgen zal  ondergaan. Door iedere vorm van identificatie los te laten, verbreekt een bewust wezen de koppeling tussen “zelf” en “gedrag”. (Er blijkt namelijk geen eens een ‘zelf’ te zijn!). Het gedrag blijft deel van de stroom van oorzaak en gevolg, maar sleurt het “zelf” er niet langer in mee. Het “zelf” komt en blijft vrij doordat de illusie van het bestaan van zoiets als een ‘zelf’ oplost. (En een volledig opgelost zelf kan zich uiteraard niet identificeren met wat het doet.) Het volgens mij meest concrete voorbeeld is Jezus Christus die zegt: “Niet mijn wil maar uw wil geschiede”. (Lees: niet wat het illusoire ‘zelf’ wil, maar dat wat onvermijdelijk is, dát moet geschieden). Het heeft hem niet behoed voor kruisiging (die ging gewoon door).

Je zou je de vraag kunnen stellen of zeer primitieve bewuste wezens zoals regenwormen zich überhaupt kunnen identificeren met hun eigen gedrag. Het ontnuchterende antwoord is: waarschijnlijk niet! Er zal zich toch eerst enig zelfbewustzijn moeten ontwikkelen. Het verschil tussen Jezus Christus en een regenworm (om die vergelijking maar even te maken) is dat eerstgenoemde zich van een ‘zelf’ vrij kon maken, terwijl een regenworm dat onmogelijk kan bij ontberen van een zelfbewustzijn. Je kunt je nu eenmaal niet bevrijden van iets wat je je nog niet eigen hebt gemaakt. Dat neemt niet weg dat er voor regenwormen waarschijnlijk wel zoiets als lijden zal bestaan, bijvoorbeeld wanneer een regenworm aan een vishaakje wordt geregen.

Dit brengt mij op het onderwerp reïncarnatie.

De vraag is niet of reïncarnatie bestaat, maar hoe het komt dat veel mensen denken dat het niet bestaat. Ik denk dat mensen reïncarnatie zijn gaan ontkennen, nadat eerst de overtuiging post vatte dat geest voortkomt uit stoffelijke (chemische, natuurkundige, biologische) processen in het lichaam, in plaats van dat het fysieke lichaam voortkwam uit een zich ontwikkelend bewustzijn.

Geboren worden, sterven en weer geboren worden… met welk doel? En waar blijf je tussen twee geboorten in? Om met het laatste te beginnen: in de onzichtbare werkelijkheid, want ook dáár gaat de ontwikkeling gewoon door. Je hebt daar misschien zo je eigen gedachten over, maar die zijn hier nu niet van belang.

Het doel dan? Het enige doel is: voortgaande ontwikkeling van het bewustzijn. Die ontwikkeling gaat door tot het zelfbewustzijn door alle zelfgecreëerde grenzen heen breekt, om tot de oplossing (letterlijk!) te komen dat alles één is (zoals het altijd al was, thans is en tot in de eeuwen der eeuwen zijn zal = vrij naar doxologie in RK kloostertraditie).

Behalve ontwikkeling behoort terugval uiteraard óók tot de mogelijkheden. Terugval houdt in: wedergeboorte op een lager bewustzijnsniveau dan dat waar de meeste zielen in het leven stappen voor hun verdere ontwikkeling. Wedergeboorte hoeft niet noodzakelijkerwijze hier op aarde plaats te vinden. En het hoeft ook niet te betekenen dat een ziel als dier, insect of zelfs aardworm terugkomt. Er zijn zoveel mogelijkheden in het universum …

Mensen met een verstandelijke handicap hebben lang niet altijd een lager of minder ontwikkeld bewustzijnsniveau dan bijvoorbeeld een hoogleraar. Mocht een hoogleraar zoiets denken, adviseer ik hem/haar om bij zichzelf te rade te gaan, want bewustzijnsniveau en verstandelijk niveau zijn twee totaal verschillende zaken. Ze gaan vaak samen op, maar dat is geen wet. Je kunt dus een goed stel hersens hebben, én tegelijk op een middelmatig niveau van bewustzijnsontwikkeling zitten óf leerproblemen hebben én tegelijk op een zeer hoog niveau van bewustzijn functioneren. Er bestaan echter wél IQ testen, maar nog geen BQ testen, vermits het bewustzijnsniveau te testen zou zijn. Het doel van reïncarnatie is – ik zeg het nog maar een keer –  voortgaande bewustzijnsontwikkeling en niet voortgaande ontwikkeling van verstand.

“Snap je het zelf?” vroeg iemand mij. 
“Nee,” antwoordde ik, “Als puntje bij paaltje komt, snap ik er zelf ook geen snars van.”
“Als je het zelf niet snapt, waarom val je mij er dan mee lastig?”
“Hier geef ik twee antwoorden op,” zei ik. “Het eerste luidt: het is geen kwestie van snappen of niet snappen. Het tweede luidt: ik val jou nergens mee lastig. Als jij het gevoel hebt dat ik je ergens mee lastig val, komt dat waarschijnlijk doordat jij het lastig vindt.” 

(wordt vervolgd)

Categorie: Columns, Dharmapelgrim, Geluk Tags: dimensies, IQ, maalstroom, reincarnatie, serie, tijd

Lees ook:

  1. Dharmapelgrim – Afspraken (2)
  2. Goff – fabels voor fabeldieren  (47) gier
  3. Jan Veenendaal – Geen dood, geen vrees (1) – euthanasie
  4. Jan Veenendaal – Geen dood, geen vrees (8) – Schemerzone

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Dharmapelgrim

Probeert sinds zijn 16de jaar het Edele Achtvoudige pad te volgen. Dat lukt hem met vallen en opstaan, waarbij hij zichzelf voorhoudt dat hij dat pad tot het einde zal gaan, zolang hij maar één keer vaker opstaat dan valt. Iedereen die de dharma beoefent is een pelgrim op zijn eigen weg. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het wezen van het christendom
    • Guy – dhammazaadjes – Onwetendheid
    • Burgerinitiatief – ‘minister  van vreemdelingenhaat Faber uit ambt zetten’
    • Gedachten over een haiku 36 – Chiyo-ni
    • Ardan – Een boot die waarschijnlijk nooit komt…

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.