• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Sogian Desu: NENGE MISHO

Sogian Desu: NENGE MISHO

28 juli 2020 door Bertjan Oosterbeek

Bertjan OosterbeekBertjan Oosterbeek bracht in 2011-2012 een jaar door in het zenklooster Sogenji (Okayama – Japan) om zen te studeren bij zenmeester Shodo Harada Roshi. Eind april 2012 keerde hij terug naar Nederland. Vol van verhalen natuurlijk.

Toen de Boeddha op de berg Grdhrakuta was, draaide hij een bloem rond tussen zijn vingers en hield haar voor de ogen van zijn toehoorders. Iedereen was stil. Alleen Mahakasyapa glimlachte bij deze openbaring, hoewel hij probeerde zijn gezicht in de plooi te houden. Boeddha zei: ‘Ik heb het oog van de ware leer, het hart van Nirvana, de ware aanblik van de niet-vorm, en de onuitsprekelijke stap van Dharma. Het wordt niet door woorden uitgedrukt, maar in het bijzonder overgebracht door boven het onderricht uit te stijgen. Deze leer heb ik gegeven aan Mahakasyapa. (Mumonkan nr. 6. In Paul Reps, Ankh-Hermes 1968: Zen-zin, Zen-onzin).

‘Als het weer goed is, ga dan naar buiten om te werken. Als het regent, blijf  dan binnen om te studeren.’ Dat schijnt de Roshi wel eens gezegd te hebben. Maar helaas betekende regen voor ons niet dat we lekker binnen mochten blijven met een boekje op schoot. Als het buiten regende, dan werkten we dus gewoon binnen. En meestal waren dat net de vervelendste klusjes. De dikke lagen stof die op de vloeren van de verschillende schuurtjes lag opvegen, de rotte groenten in de cura uitzoeken en opruimen, met je handen vol schrammen tot op de draad versleten harken en bezems repareren (ook al kostten die nieuw bijna niks), of – en dat vond ik het ergste – de talloze kleine vierkante ruitjes, waarvan Sogenji er letterlijk honderden heeft, wassen met oude kranten en een klein beetje schoonmaakmiddel. Vooral ook omdat ze erna met alle strepen meestal nog viezer waren dan ervoor.

Nee, werken heeft in Sogenji echt de prioriteit boven studeren. Niet dat er geen boeken zijn, integendeel. Er is zelfs een aparte sutra library waar in kartonnen dozen letterlijk duizenden klassieke Japanse teksten langzaam tot stof liggen te vergaan, domweg omdat er geen geld is om ze beter op te bergen. En er is ook een goed gevulde bibliotheek met Engelse, Duitse, Franse en zelf een paar Nederlandse boeken, vaak achtergelaten door oud-studenten en bezoekers. En daar vind je – naast natuurlijk boeken met de soetra’s en boeken over het zenboeddhisme – ook gewone romans. Zelf heb ik in Japan voor het eerst dat prachtige boek van Janwillem van de Wetering De Lege Spiegel gelezen… in Engelse vertaling!

Aan de hoeveelheid boeken ligt het dus niet. Het is meer dat de zentraditie al die boeken eerder als een obstakel dan als een zegen ziet. Dat ligt overigens niet aan de boeken, maar vooral aan de studenten…

nenge misho
Nenge misho

Al dat gestudeer leidt uiteindelijk tot niks. Want hoe meer je loopt te denken en te analyseren, of mooie verbanden probeert te leggen, des te meer dénk je te begrijpen. En dat natuurlijk veel beter dan ‘al die anderen’ die er helemaal niks van snappen. En die – als je het probeert uit te leggen – helemaal niet in jouw mooie gedachten geïnteresseerd blijken te zijn. Of erger: het zelfs beter denken te begrijpen dan jij. Hoe halen ze het in hun hoofd!

Maar door al dat denken maak je het voor jezelf alleen maar moeilijker om in te zien waar het in het boeddhisme werkelijk om gaat. Want je kunt alles van het boeddhisme begrijpen, zonder er ook maar íets van te snappen. ‘There is no need to understand anything,’ zegt de Roshi. ‘True zazen is continued clear mind moments in everything you do.‘

Zenmeester Foyan (1067-1120) was dan ook niet mild toen hij zijn volgelingen toesprak: ‘In feite is er geen echte leer waarop jullie allemaal uitvoerig kunnen kauwen of waarover je kunt redekavelen … Jullie verslijten dit voor het zoeken naar het allerhoogste en maken het tot jullie religie. Dit is echter ronddolen in den blinde. Hoe harder jullie rennen, hoe verder jullie ervan verwijderd zijn. Jullie matten jezelf alleen maar af, en wat levert dat uiteindelijk voor heil op?’ (In Jack Kornfield: “Na het feest komt de afwas”, Panta Rhei Uitgeverij 2009, blz. 98).

True zazen is continued clear mind moments in everything you do. En dus ook bij het vegen, rotte groenten opruimen, bezems repareren, ruitjes wassen… en misschien zelfs wel bij het studeren. Maar dat laatste is voor de meeste zen studenten voorlopig nog véél te moeilijk. Eerst maar eens goed oefenen met die andere dingen. Dat is al lastig genoeg.

Boeddha draait een bloem rond. En ik zie mijzelf daar ergens in de menigte zitten – misschien wel naast Ānanda, die alle leerredes van de Boeddha uit z’n hoofd kent. Terwijl ik naar die bloem kijk, breekt het zweet me uit: ‘Wat bedoelt de Boeddha hiermee?!?’ En naast me kijkt ook Ānanda ernstig, z’n blik naar binnen gekeerd. Ergens vooraan zie ik Mahakasyapa zitten. Hij kijk naar de bloem en glimlacht. Nenge misho. Als enige. There is no need to understand anything.

In 2012 en 2013 plaatste het Boeddhistisch Dagblad elke veertien dagen het relaas over de belevenissen in een Japans klooster van Bertjan Oosterbeek. Hij bracht daar een jaar door. Wij plaatsen nu opnieuw de hele lezenswaardige serie, echter in een hogere frequentie.

De verhalen ‘Sogenji desu – verhalen uit een Japans zenklooster’ zijn gebundeld en verkrijgbaar als boek en e-book.

Bertjan Oosterbeek schrijft nog meer verhalen, ook over zen. En die zijn te lezen op zijn website www.bertjanoosterbeek.wordpress.com?

(c) 2012 Bertjan Oosterbeek

* Nenge Misho: Seeing the flower and smiling.

De kalligrafie is van Harada Roshi.

 

 

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Bertjan Oosterbeek, Columns, Geluk, Zen Tags: Bertjan Oosterbeek, de lege spiegel, Janwillem van de Wetering, Japan, klooster, Nenge Misho, roshi, serie

Lees ook:

  1. Sogenji desu: SANZEN 2
  2. Sogenji desu: KUYO
  3. Sogenji desu: SANZEN
  4. Sogenji Desu – Shu Jo Mu Hen…

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Bertjan Oosterbeek

Is bioloog, filosoof en zen student. Tussen 2011-2012 bracht hij een jaar door in het zenklooster Sogenji (Okayama - Japan) om zen te studeren bij zenmeester Shodo Harada Roshi. Eind april 2012 keerde hij terug naar Nederland. Vol van verhalen natuurlijk. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

23 mrt
Zen Meditatie Introductie
23 mrt 23
24 mrt
Zen Weekend
24 mrt 23
26 mrt
Filmmiddag
26 mrt 23
26 mrt
Medicijnboeddha ceremonie | Live en Online
26 mrt 23
26 mrt
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
26 mrt 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Wanneer iedereen liegt, weet niemand nog wie er liegt

    Kees Moerbeek - 19 maart 2023

    Een staatsgreep, of het manipuleren van het politieke systeem zijn voorbeelden van andere manieren om aan de macht te grijpen dan verkiezingen. Onverbloemde macht is echter beperkt houdbaar en macht verkregen met geweld vraagt meer geweld om het in stand te houden.

    Geschiedkundige Romila Thapar – de stem van afwijkende meningen

    Kees Moerbeek - 12 maart 2023

    Romila Thapar is een van India’s meest vooraanstaande geschiedkundigen. In haar boek Voices of Dissent (2020) beschrijft ze de rol van het ‘meningsverschil’ in de verschillende periodes van de Indiase geschiedenis. De Boeddha was een van degenen die vraagtekens zette en met een alternatief kwam. Dit artikel gaat met grote stappen door haar boek.

    Het jaar 2023 – dag 66 – vlokjesneeuw

    Joop Ha Hoek - 7 maart 2023

    KNMI regen en natte sneeuw. Somewhere over the rainbow, skies are blue. Take care out-there.

    Spelen met oneindigheid, verrassende figuren en patronen

    Erik Hoogcarspel - 6 maart 2023

    Hoe zit het nu met het oneindige? Om te beginnen merkt Zantema op dat er verschillende soorten oneindigheid bestaan. Als voorbeeld noemt hij het zogenaamde Hilbert-hotel, vernoemd naar de wiskundige David Hilbert. Dit is een denkbeeldig hotel met oneindig veel kamers. Als deze allemaal bezet zijn en er meldt zich een nieuwe gast, dan zou hij of zij op het eerste gezicht geen kamer kunnen krijgen. Dit lukt echter wel met een bepaald trucje: laat iedere gast verhuizen naar de kamer ernaast. Deze is er altijd, anders zouden er niet oneindig veel kamers zijn. De eerste kamer komt dan vrij.

    Hoe zen is Zuid? De weg van de vier geloften met een bus vol ikken.

    Erik Hoogcarspel - 2 maart 2023

    De schrijfster, Hanneke Dijkman, is lerares zenmeditatie en woont in Rotterdam Zuid, in de wijk Vreewijk. Als Rotterdammer vraag je je dan af zen in Zuid ‘ken dit wel?’ Zuid is namelijk het jongste en armste deel van de stad, de plaats waar in het begin van de vorige eeuw arme landarbeiders uit Zeeland en Friesland kwamen wonen om in de haven te werken. De Rotterdammers aan de linker Maasoever hadden het toen over de ‘boeren’, die een geit op zolder hadden en in klederdracht liepen. Dit is natuurlijk nogal overdreven, maar Zuid heeft de reputatie van een verzameling probleemwijken nooit helemaal van zich af kunnen schudden.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Bhutan: ‘Bruto Nationaal Ongeluk voor 140.000 verzwegen vluchtelingen’
    • Het verkennen van Bhutans spirituele erfgoed, boeddhistische tradities
    • Ardan
    • Regressie is de kosmische grap
    • De virtuele denkster 414

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens