De NRC organiseerde een essaywedstrijd over de vraag ‘Is er in de wetenschap ruimte voor religie?‘. VU-filosoof René van Woudenberg won met een tekst getiteld ‘God bestaat, er is bewijs‘. Lezers reageerden massaal. God (de christelijke dan) was een weekje een hype.

Ik dacht:

‘Gegeven: Mens / Te bewijzen: God / Bewijs: Gaat je niet lukken.’

Gods bestaan wetenschappelijk bewijzen is even zinloos als het wetenschappelijk te ontkennen. Religie, christelijk of niet, is namelijk een heel andere tak van sport dan wetenschap. Je moet niet gaan voetballen volgens de spelregels van handbal.

In religie, wetenschap en bijvoorbeeld ook poëzie spelen mensen met betekenisgeving. De uitkomst verschilt nogal. De wetenschap komt met één feitelijke werkelijkheid. Religie veronderstelt naast de menselijke een sacrale werkelijkheid. En dichters? ‘Een hele werkelijkheid kunnen zij / in hun armen dragen‘ (Herman de Coninck).

Wie Gods bestaan wil bewijzen, onderwerpt zich aan de wetenschappelijke spelregel dat alleen bestaat wat je kunt bewijzen. Leuke regel voor de wetenschap, maar dodelijk voor de religieuze verbeeldingskracht.

Keer het even om: stel dat een wetenschapper pas gelijk krijgt als de dogmatiek zijn conclusies bevestigt. Galilei in de herhaling?

Een gedicht leg je ook niet langs de meetlat van wetenschap of religie.