Ruim een week na het openbaar maken van het rapport over het onderzoek dat het Canadese advocatenkantoor Wickwire Holm in opdracht van Shambhala International deed naar beschuldigingen van (oud) studenten en anderen over (seksueel) misbruik binnen Shambhala International publiceerden zes vooraanstaande leiders binnen Shambhala International een open brief aan de Shambhalagemeenschap waarin ze het gedrag van de leider Sakyong Mipham (Mukpo) aan de orde stellen. In dit persoonlijk, door de BD-redactie ingekorte verslag, beschrijft Craig Morman in februari 2019 zijn ervaringen met de Sakyong, in dit relaas de heer Mukpo genoemd.
Craig Morman was een zogenoemde Kusung. De Dorje Kasung is de quasi-militaire groep in Shambhala die tot taak heeft de leer en de gemeenschap te beschermen. De Kusung, wat “lichaamsbeschermers” betekent, zijn een subgroep van de Dorje Kasung die belast zijn met de directe zorg voor het lichaam van de heer Mukpo, op alle niveaus. Dienovereenkomstig zijn de Kusung getuige van het privéleven van de heer Mukpo.
Kusung worden gebeurt alleen op uitnodiging van de heer Mukpo. Hij eist loyaliteit, vertrouwelijkheid en trouw aan zijn visie. Vaker wel dan niet eist hij ook Vajrayana samaya geloften. Binnen de Dorje Kusung zijn er Continuity Kusung die ongeveer een jaar lang met de heer Mukpo reizen en samenwonen en hem 24/7 van dienst zijn. Er zijn maar weinig mensen in Shambhala die zoveel tijd doorbrengen met Mukpo.
Craig Morman, februari 2019:
‘Ik was actief binnen Shambhala van 1995 tot ongeveer 2015. Door de jaren heen heb ik verschillende rollen vervuld. Ik was de Rusung van Shambhala Mountain Center, een Sergeant in de Dorje Kasung, een meditatie-instructeur en de directeur van Casa Werma in Mexico. Ik diende ook als Kusung in een aantal hoedanigheden van 1997-2015, waaronder ongeveer van begin 2002 tot begin 2003 als Continuïteit Kusung. Ik bewaar al vele jaren geheimen, ik zal het niet meer doen.
Het is onmogelijk om de gehele Shambhala cultuur van uitbuiting en misbruik in een korte verklaring te beschrijven. Ik zal mijn commentaar vooral beperken tot mijn ervaring met de Kusung. Alvorens verder te gaan moet ik zeggen dat veel van de ergste voorbeelden van misbruik en uitbuiting die ik heb meegemaakt en meegemaakt, ver weg van het Hof (de huishouding van Sakyong ‘koning’) gebeurden en vaak niets te maken hadden met seksualiteit.
Mijn eerste ervaring met Shambhala was als lid van het zomerpersoneel van Shambhala Mountain Center in 1995. Het was het eerste jaar dat het RMSC werd genoemd, ongeveer 4 maanden na de “inhuldiging”. Ik vond de meditatiepraktijk al snel uitdagend en behulpzaam en ontwikkelde een dagelijkse praktijk. De volgende zomer sloot ik me aan bij de Kasung uit een mix van nieuwsgierigheid en angst. Ik werd toegelaten tot het Vajryana seminarie van 1997. Daar werd ik uitgenodigd om deel te nemen aan de Kusung.
Mijn aanwezigheid aan het Hof nam gedurende een paar jaar geleidelijk toe. Het begon als een Kasung die buiten het huis zat of met de auto reed. Dan ’s morgens en ’s middags thee en eten serveren, leren strijken en dat soort dingen. Blootstelling aan de realiteit van de dingen was stapsgewijs gebaseerd op hoeveel men aankan: gaat hij of zij het “krijgen”?
Eind 2000 of begin 2001 nodigde de heer Mukpo een groep jonge mannen uit voor een drankje in een bar in Boulder. Hij riep het uit tot de eerste bijeenkomst van de YMBA, de Young Men’s Buddhist Association. Een aantal huidige Shambhala leiders was die avond aanwezig. Op de een of andere manier belde hij me op en vertelde me dat ik door moest gaan met trainen als zijn reizende Kusung. We spraken af dat ik een jaar zou dienen toen ik afstudeerde aan Naropa, ja, dat deed ik ook.
Het gekke spul.
De YMBA-avond duurde tot ver na de sluiting van de bars. Een aantal van ons belandde in de woonkamer van een klein Boulder appartementje en dronk zwaar. Op een gegeven moment begon de heer Mukpo dharma vragen naar ons te schreeuwen en ons te wijzen, en vroeg om een antwoord. Zijn antwoord op elk antwoord was “WEAK VIEW! Dit was een van mijn eerste smaken van de goede dingen. Het gekke spul.
Het was echt leuk, om eerlijk te zijn. Ik was gewoon blij om er te zijn toen we in een cirkel om hem heen zaten en toen we onze schuilplaatsnamen schreeuwden toen hij naar ons wees, sprong ik omhoog. Ik sprak er een dag of wat later met een deelnemer over. Hij vroeg wat ik van de nacht had gedacht. Toen ik hem naïef vertelde dat ik een geweldige tijd had gehad, liet hij weten dat met name één gast het storend vond, en dat de “teaching” niet al die hulp had geboden (die nodig was). Ze zijn nu allebei Acharyas.
Mijn tournee begon in Halifax. Het was de eerste keer dat de heer Mukpo in het Northwest Arm huis verbleef. Ik ontmoette hem daar toen hij terugkeerde uit India, hij had veel gewicht verloren op een koolhydraatarm dieet. De eerste twee weken in het huis waren een cyclus van party/recover/shop-to-stock-newhome/party-herhaling. Er waren een aantal bijeenkomsten en lessen gepland, maar die periode was gericht op feestvieren.
Het duurde niet lang na het begin van de tournee voordat we naar Chili reisden voor een bezoek als leraar. Het grootste deel van het bezoek was onopvallend. Tegen het einde van de lescyclus was er een laatste diner bij een sangha lid thuis. Dit is de nacht die in de verslagen van het Boeddhistische Project Sunshine (BPS) wordt beschreven. Ik zal mijn herinnering zo goed mogelijk presenteren.
Het diner begon heel beleefd, een gesprek, bedankt, en ga zo maar door. Zoals ik me kan herinneren, hadden lokale mensen het grootste deel van de service overgenomen, dus bracht ik het grootste deel van de vroege nacht door met helpen in de keuken. Op een gegeven moment werd het bedienend personeel uitgenodigd om naar voren te komen. Ik geloof dat het de gastheer was die een vrij indrukwekkende drankkast opende. De kok en ik keken bezorgd.
De nacht duurde voort en de gekke wijsheid (crazy wisdom) kwam weer naar buiten. (…) Ik was nog maar drie of vier weken onderweg en ik was die rotzooi al zat. Het gebeurde niet de hele tijd, maar ik vroeg me al af waarom het überhaupt gebeurde. Op een gegeven moment had ik er genoeg van en had ik uitgecheckt. Ik ging op een stoel zitten in een nabijgelegen kamer, een kantoor. Ik had nog niet geleerd dat het mijn primaire taak was om de heer Mukpo tegen zichzelf te beschermen. Tot op de dag van vandaag voel ik schaamte.
Mijn herinnering aan wat er daarna gebeurde, verschilt heel licht van wat er door BPS werd gemeld. Ik vind het mijn plicht om dingen te vertellen zoals ik ze me herinner. Het is 15 jaar geleden, dus ik kan alleen maar zeggen wat ik me herinner.
Ik zat op de stoel en keek op en zag de heer Mukpo en de jonge vrouw uit het verslag naar binnen lopen in wat ik beschouwde als een slaapkamer. Een andere gast sloot de deur achter hen. Die gast is momenteel een Acharya. Mijn woede jegens hem was op dat moment fysiek. Ik kon niet geloven dat hij dat zou doen. Later leerde ik dat het normaal was.
Ik had deze vrouw eerder ontmoet en ik dacht niet dat ze het gepast zou vinden. Ik voelde dat de Acharya haar aanmoedigde om met hem te slapen door de deur te sluiten. Ik kan niet met zekerheid zeggen wat er achter gesloten deuren gebeurde, dus ga ik uit van de verklaring van het slachtoffer. Ik heb geen reden om te twijfelen.
(…) De vrouw kwam erg overstuur uit de kamer. Op de een of andere manier ben ik een tijdje met haar gaan praten op een balkon. Ze vertelde me wat er gebeurd was. Ik kreeg de indruk dat de heer Mukpo met kracht had geprobeerd om haar seks met hem te laten hebben. Ik kreeg niet te horen dat ze was opgesloten, of dat hij haar had gedwongen hem aan te raken. Wat ze me vertelde was al slecht genoeg, maar ze vertelde me dat deel niet.
Ik herinner me slechts stukken van het gesprek, meestal van mij die het gedrag in tantrische zin proberen te rationaliseren terwijl ik nog steeds probeer steunend te zijn. Nogmaals, ik voel schaamte.
De rest van het verhaal wordt door anderen verteld. Ik hield zijn geheim 15 jaar voor me. (…) Ik zei dat ik een geweldige tijd in Chili had. Ik ontweek vragen en vermeed mensen die geruchten hadden gehoord over dat er iets gebeurd was. Ik had de informatie doorgegeven aan mijn superieuren en blokkeerde de hele ervaring zo goed mogelijk. Na een jaar of zo doofde de interesse en ik deelde (het gebeurde in die nacht) met niemand. Zo werkt het. We hebben niet eens met elkaar gepraat. Als we dat wel hadden gedaan, hadden we begrepen hoe wijdverbreid het was.
De heer Mukpo was zowel beledigend als teder. Hij leek echt eenzaam. Hij sloot iedereen uit. Soms toonde hij kortstondig zijn kwetsbaarheid om het vervolgens weer te verdoezelen.
Bescherming
Na een lange dag in Fort Collins zijn we naar enkele bars gegaan. Twee Kusung, meneer Mukpo en een gast, een man. Mukpo begon te flirten met een lokale Ft. Collins vrouw die niet verbonden was met Shambhala, dit maakte me zenuwachtig. Hij (Mukpo) was al erg dronken. Terwijl ze aan de bar zaten maakte Mukpo opmerkingen tegen de jonge vrouw of ze seksueel actief was. Op een gegeven moment vroeg ze me of ik in orde was. Feitelijk vroeg ze om mijn bescherming. Ik moest dichtbij haar zijn voor het geval hij (Mukpo) iets deed. Mukpo bleef de andere Kusung vertellen: “vertel haar wie ik ben”. Na het sluiten van de bar gingen we terug naar SMC. Terwijl ik op de bergweg omhoog reed, zat de heer Mukpo met zijn voeten uit de ramen en sprak met mijn metgezel over hoe geweldig de vrouw uit de bar was. Mijn metgezel maakte daar een grap over waar ik op reageerde. Meneer Mukpo riep vanaf de achterbank “wie praat er met je,” en beet me zo hard dat ik door de pijn even mijn bewustzijn verloor in. Hij heeft me twee of drie keer gebeten.
(…) Na mijn tournee raakte ik in een ernstige crisis die ongeveer twee jaar heeft geduurd. Bijna niemand uit Shambhala heeft in die periode met mij gesproken. Nadat ik mezelf eruit had geworsteld, nam ik weer een beetje deel aan de gemeenschap. Een vriendin vertelde me “we waren allemaal behoorlijk bezorgd over jou”. Niemand zei het wanneer het er toe deed.
Ik heb in de loop der jaren sporadisch deelgenomen in Kusung, maar ik voelde me nooit meer op mijn gemak om echt dichtbij te komen. Later zou ik mijn aandacht richten op de Kasung en de landelijke centra, in een poging een verbinding te behouden. Die ervaringen hebben mij er uiteindelijk toe aangezet om de gemeenschap te verlaten.
Ik maakte het misbruik van de heer Mukpo mogelijk (…) Hij denkt dat hij dingen kan ophelderen door brieven te schrijven. In zijn meest recente brief zegt hij: “Ik begin te begrijpen hoe de machtsdynamiek tussen mijzelf als leraar en mijn leerlingen in bepaalde situaties pijn en verwarring kan veroorzaken.” Ten eerste, waarom duurde het zo lang (voor hij met die verklaring kwam). Belangrijker nog, het lijkt erop dat hij al die tijd wist dat hij pijn veroorzaakte. Hij zal nu waarschijnlijk niet veranderen maar lijkt wel betaald te willen blijven worden.
Deze verklaring is rommelig en onvolledig, het is de beste presentatie van de meest pertinente details die ik kan verzamelen. Ik voel verdriet en spijt namens de mensen die door de heer Mukpo zijn geschaad. Ik vind het jammer dat ik zoveel anderen heb geïnspireerd om hem te volgen en hen mogelijk in een schadelijke positie hebt gebracht. Ik voel me als een dwaas die zo lang toestond bedrogen te worden.’
