Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Dertiende jaargang

Seks, vlees en bijgeloof – een lezing

door

Het boeddhisme is de jongste religie van Nederland en dat is de reden dat er bij het grote publiek niet zo veel over bekend is. Waardoor allerlei misvattingen en vooroordelen zijn ontstaan.

Een grote groep mensen denkt dat Boeddha de god van de boeddhisten is. Een ander hardnekkig probleem is het wishful thinking.

Een boeddhabeeld mag je niet kopen dat moet je van iemand cadeau krijgen want anders brengt het geen geluk. Denk daar eens over na, je gaat zitten wachten op je geluk. Of je maakt aan iemand kenbaar dat je een boeddhabeeld wilt krijgen- want dan word je gelukkig. Ten eerste betekent dat dat je een ongelukkige ‘loser’ (verliezer) bent. Ten tweede: al krijg je honderd boeddhabeelden, op deze manier blijf je slachtoffer van ongeluk. Je streeft iets na wat je denkt niet te hebben en op een gegeven moment komt dat geluk dan.

‘Wanneer komt dat geluk voor mij dan? O mooi brilletje, mooi brilletje, hij kijkt ook zo lekker.’ We hollen naar de horizon en vertrappen daarmee het geluk voor onze voeten. We zitten zo vast in allerlei patronen, familiepatronen, maatschappelijke patronen, en zo.

Op een begrafenis mag je niet lachen. Een mongooltje is niet goed bij z’n hoofd. Je bent constant niet je zelf uit angst dat je afgewezen wordt. Je dwingt jezelf in een illusionair korset wat je alle vrijheid ontneemt en je doodongelukkig maakt.

Ik zat laatst in een bus en iemand naast mij zei: ‘Ik heb het helemaal gehad met die zenmeesters, ze duiken met Jan en alleman in bed’. Mijn reactie was: ‘Maar daar heb jij toch geen last van’. De vrouw in kwestie was vijfenzestig jaar en had waarschijnlijk haar hele leven op geluk zitten wachten.

Logisch dat je op die manier afgunstig, haatdragend en jaloers wordt. De oplossing is zo simpel: het geluk van een ander is jouw geluk. Dus begin maar met de wereld gelukkig te maken, begin maar met jouw wereld gelukkig te maken.

Boeddha’s krijgen is bijgeloof, alle vooroordelen, alle vooropgezette patronen, zo moet het zo hoort het… bijgeloof. Uiteindelijk is het te herleiden tot macht. Waarom mag die zenmeester niet met Jan en alleman in bed springen? Geef eens één werkelijk goede reden op waarom een zenmeester geen seks mag hebben.

Ik zal je een geheim vertellen.

In Japan gaan zentempels over van vader op zoon. Nog een geheim. Alle boeddha’s zijn uit seks voort gekomen.

Nog een vooroordeel: Als kind denk je dat je ouders het niet doen, en ouders denken dat hun kinderen het niet doen.

Wat ik nu ga vertellen, laat ik het zo zeggen: ‘wat je weet is je eigen verantwoordelijkheid’.

Stel je bent de enige getuige van een moord. Wat doe je met die kennis, als je je mond houdt gebeurt er niets. Als je naar de politie loopt, wie weet wat er gebeurt. Misschien zien ze je als medeplichtige, als opdracht gever. Als je wel geloofd wordt heb je kans dat de familie of vrienden van de moordenaar jou naar het leven gaan staan.

Ik wil maar zeggen je kunt nu nog weg.

Alles wat ik nu vertel moet je niet als zoete koek slikken, het is de bedoeling dat je het herkent. Als je het voor waarheid aanneemt is dat bijgeloof.

Bijgeloof is:

‘Een boeddhabeeld mag je niet zelf kopen, dat moet je krijgen. ‘ Waarom? Waarom mag je zelf geen boeddhabeeld kopen? Dan brengt hij geen geluk. Conclusie, boeddhabeelden brengen geluk als je die van iemand krijgt.

Kennen jullie het verhaal van de vaas van tante Truus? Je krijgt voor je verjaardag de meest afzichtelijke vaas die je ooit in je leven hebt gezien. Dat ding geraakt onmiddellijk na je verjaardag op zolder. Een half jaar later belt tante Truus. ‘Hallo, ik sta op het station kunnen jullie mij even ophalen?’ Er ontstaat dwangmatig gedrag. Potverdikke, waar is die klere vaas, Els, Els, haal de vaas van tante Truus eens van zolder.

Geloof je echt dat een boeddhabeeld geluk brengt?

Een boeddhabeeld brengt geluk maar niet het brok steen, brons of hout waar het van gemaakt is. Het geluk zit hem in wat het beeld verbeeldt, boeddhaschap. Boeddha is niet de grondlegger van het boeddhisme maar de persoon die het boeddhisme in de wereld heeft gebracht.

Boeddha is een staat van zijn, elk levend wezen draagt het boeddhaschap in zich. Elk wezen is van nature een boeddha, zo als ijs van nature water is, zo zijn wezens van nature boeddha. Jij bent van nature een boeddha. Dat is het geluk waar elk boeddhabeeld voor staat.

Het staat niet voor de loterij winnen, sterker nog, de loterij winnen belemmert je in het realiseren van het boeddhaschap.

Geloof je wat ik vertel? Of blijf je in bijgeloof hangen, in wishful thinking, in het positivisme? Als je geïntrigeerd bent…gelukkig dan herken je ten minste iets.

Dit is waar het boeddhisme over gaat over herkenning, ontdekken, tot de ontdekking komen dat je een boeddha bent, dat je een koningskind bent dat je je niet tussen bedelaars en bandieten hoeft te begeven.

Deze lezing gaat over seks, bijgeloof en vlees eten. Als jij de boeddhanatuur in je draagt, van nature een boeddha bent, hoe ben je ontstaan? Alle boeddha´s zijn uit seks voort gekomen, elk levend wezen is uit interactie voort gekomen. En, geen enkel wezen wordt als priester, non of monnik geboren. Op een gegeven moment neem je een beslissing, meestal uit wanhoop, uit pijn, uit niet om kunnen gaan met de ellende in de wereld.

Zo iemand heeft hulp nodig, advies hoe hij of zij zijn leven moet inrichten. Advies,… aan geboden of verboden heb je niets, in gevangenschap leer je niets. Vrijblijvendheid is de voorwaarde voor groei, ontwikkeling en inzicht, dat levert een blijvende vrijheid op.

Zen staat er om bekend dat het buiten de geschriften om gaat, simpelweg omdat geschriften tot geboden en verboden verheven kunnen worden, het is zo omdat het opgeschreven staat. Geschriften zijn bedoeld als leidraad, als gebruiksaanwijzing en naslagwerk. Gebruik je de gebruiksaanwijzing van je televisie nog steeds?

Als je weet hoe het werkt wat moet je dan nog met de gebruiksaanwijzing?

Hoe slecht het boeddhisme in Nederland is geïntrigeerd blijkt uit onze taal.

Als ik schrijf `alle boeddha´s ‘ zijn uit seks voort gekomen`, dan wil de spellingcontrole er van maken: alle boeddha´s is uit seks voort gekomen`. Door onze christelijke erfenis wordt Boeddha tot godheid verheven. We zijn nog lang niet los van het christelijke Gods-concept. Boeddhisme gaat uit van een onlosmakelijke eenheid van alle bestaan. Een eenheid die uit een veelheid bestaat. Om dit wat duidelijker te maken zijn er concepten binnen het boeddhisme ontwikkeld die deze veelheid in de eenheid duidelijk maken.

Je weet dat jij van nature een boeddha bent, maar dat is elk levend wezen, elk wezen is van nature een boeddha. Nu hebben ze binnen het boeddhisme een concept wat de godheid van mededogen wordt genoemd. Ze word vaak afgebeeld met duizend armen. In elke hand heeft ze een ritueel voorwerp. Dit beeld symboliseert alles wat zich buiten je zelf bevind. Alles buiten jezelf is mededogen. De buurvrouw die naast je zit is mededogen, de trui die je aan hebt is mededogen.

Waarom: Stel er is totaal niets buiten jezelf, je zweeft in een leeg universum. Niemand geeft je eten, leert je praten, kijken, horen, voelen, ruiken enzovoort. Alles wat je bent, alles wat je weet, eet hoort voelt ruikt enzovoort komt van buiten jezelf.

Althans,… De buurvrouw die naast je zit is van nature een boeddha, en jij bent van nature een boeddha. Maar jij bent voor je buurvrouw mededogen, en je buurvrouw is voor jou mededogen. Alles is onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Vanuit dit concept is het onmogelijk om een oorlog te voeren, je kunt een oorlog voeren, maar nooit uit naam van het boeddhisme.

We komen als vanzelf bij het thema vlees eten. Als alle levende wezens van nature het boeddhaschap bezitten wat kan je dan in godsnaam eten? Zelfs zaden en noten bevatten de boeddhanatuur.

Mag je wel een aardappel villen en in kokend water gooien, maar met een koe mag je dat niet doen. Wat moet je dan eten? Ik ga het je niet allemaal voorkauwen, je moet zelf leren eten onder welke omstandigheid dan ook.

Monnikje

 

Lees Interacties

Reacties

  1. Kay zegt

    Theorie, logica, retoriek kan allemaal klopen en toch klopt er iets noch niet. En dat is levende ervaring. Natuurlijk geeft theorie enige ervaring maar niet een ultieme. Onlangs zag ik de film:”The man who knew infinity”. De Indiase wiskundige, had waarschijnlijk een levende Boeddha natuur. Hij had een diepe intuïtie en kreeg formules van tijd tot tijd door. Waar hij geen ervaring mee had was bewijsvoering. In het boeddhisme lijkt het mij dat de leer en oefening op de eerste plaats komt en dan mogelijkerwijs komt ervaring. Er wordt wel vaak gesproken over Zijn en leven. Veel lijkt me in het boeddhisme retoriek, theorie en niet ervaring, het is afgeleide leer en benadering.

    • kees moerbeek zegt

      Je beweert tot drie keer toe dat boeddhisme, retoriek en theorie is en geen levende ervaring. Ook komt er een Indiase wiskundige langs. Levende ervaring dat is pas echt! That’s all.

      Het Achtvoudige Pad is voor mij in de tijd gestolde menselijke ervaring. Boeddha (leefde 2500 jaar geleden) en anderen gingen ons voor. Hedendaagse anderen laten hun levende ervaring bijvoorbeeld stollen in hun bijdrage aan BD. Zij allen zijn ervaringsdeskundigen, lijkt me. Wat is daar mis mee? Het is een uiting van dana, misschien mededogen.

      Levende ervaring is alleen te verkrijgen door zelf iets te ondernemen, maar dat is een al wijdopen deur nog eens wijd open trappen :-)

      Anno 2016 leven wij verder op de ervaringen die mensen in meer dan een miljoen jaar voor ons (in tijd) verzameld hebben en aan ons hebben overgedragen. Zij hebben dit alles als zorgzame ouders aan ons overgedragen. Daar kunnen wij gebruik van maken, maar hun levende ervaring dunnetjes overdoen kunnen we niet.

      Wat bedoel je, Kay? Je reageert in raadsels.

      • Kay zegt

        Gestolde ervaring, gestolde interpretatie is meer op haar plaats. Het 8voudige pad is zo’n interpretatie. Zouden er in de gestolde geschiedenis van het 8voudige pad (mijn woorden) geen fouten in geslopen kunnen zijn? Hoe kan iemand die niet weet wat Boeddha bedoelde het juiste pad volgen? Wat bedoelde Boeddha eigenlijk? Bedoelde hij b.v. psychoanalyse toe te voegen?

        • kees moerbeek zegt

          Hoe weet je dat het gestolde interpretatie is? Als het Achtvoudige Pad een interpretatie is, waarvan dan? Ken jij de Waarheid soms?

          Je schrijft weer raadsels, Kay.

  2. Kay zegt

    Uit het artikel lijkt het dat boeddhisme een open en emphatische geest aankweekt, voor empathie is omdat er niets anders zou zijn dan het andere. De “grens” tussen binnen en buiten wordt met een retorische truuk weggemoffeld. Een emphatische en open geest is niet iets specefieks voor het boeddhisme. De Westerse geest raakte meer gesloten met opkomst van het orthodoxe christendom die achtte dat Christus de enige zoon van God was. De katholieke sekte werd als enig ware religie gezien (325 Nicea)en 395 staatsreligie. Hypatia werd in 415 vermoord, deze geleerde vrouw stond voor de Westerse open en emphatische geest die daar “symbolisch” werd vermoord.Het duurde bijna 1100 jaar voordat de studie en open geest voorzichtig weer terug kwam. Copernicus publicatie De revolutionibus 1543 kan hiervoor symbool staan. Waarom een open en emphatische geest dan Boeddha natuur noemen? Waarom het toeeigenen van iets menselijks als zijnde iets boeddhistisch? Waarom steeds weer iets algemeens toeeigenen als typisch boeddhistisch?

    • G.J. Smeets zegt

      Beste Kay,
      “Waarom een open en emphatische geest dan Boeddha natuur noemen?”

      Waarom niet? Het universele beestje krijgt lokale namen. Ook jij geeft het beestje een naam: open en empathische geest.

      • Kay zegt

        Beste G.J. Smeets, Boeddhisme eigent zich van alles toe en framed het als boeddhisme,niet alleen een open en emphatische geest. Kun je het dan niet bij het lokale houden met hun eigen nuances? Ik zou wel eens willen weten of Boeddha zijn leer nog zou herkennen als hij opnieuw zou incarneren?

        • kees moerbeek zegt

          Wat framed het boeddhisme dan zoal als eigen, Kay? Wat is daar mis mee en wat is er overigens eigen aan welke religie (welke gedachte) dan ook?

          Gesteld dat je gelijk hebt, waarom het boeddhisme eruit pikken en niet de copy/paste woestijngeloven jodendom, christendom, islam?

          Waarom zoveel nadruk op het oorspronkelijke, het eigene, het zuivere, Kay? Bestaat zoiets wel?

        • G.J. Smeets zegt

          Beste Kay,
          “Kun je het dan niet bij het lokale houden met hun eigen nuances?”

          Dat is toch wat boeddhisten doen, lokale liedjes zingen met allerlei nuances? In Azië doen ze het, China, USA, Europa, Nederland, Leiden en Deventer.

          Voor alle duidelijkheid, ik geloof er allemaal niks van wat al die zelfverklaarde boeddhisten zingen maar ik vind hun lokale liedjes bijna altijd inspirerend. Maar ja, ik ben nu eenmaal in voor liedjes – zeker als die liedjes over zingen gaan.

          • Kay zegt

            Nee, G.J. dat liedjes zingen is geen lokale nuance of verschil. Iedereen is natuurlijk vrij zoiets te doen. Maar het is een kerstboom optuigen. Laat de liedjes de liedjes.

        • Nic Schrijver zegt

          Als een religie zo compleet mogelijk wil zijn moet het zich wel van alles toe eigenen, daar is niets aan te doen.
          ‘Toe eigenen’ lijkt misschien wat hebberig of grijpgraag. Je zou ook het woord ‘integreren’ of ‘opnemen’ kunnen gebruiken.
          De bedoeling van een religie moet je in het oog houden. Woorden,symboliek kun je altijd vervangen dat moet zo nu en dan doen om de religie en vooral de bedoeling ervan in de tijd van nu weer duidelijk te krijgen.
          Dat lijkt voor Kay misschien op toe eigenen je kunt het ook zien als aanpassen aan de tijd.

          • Kay zegt

            Beste Nik, Boeddha is een kerstboom geworden doordat mensen van buitenaf er allerlei versieringen aan hangen en Boeddha vanalles toe dichten en een er een beeldmerk van maken. Zonder het beeldmerk zou volksreligie niet kunnen bestaan. Waar ik me ook niet kan vinden is de ascetische, orthodoxe wereld ontkennende kant van de boeddhistische volksreligie, omdat daar geen open en empathische geest uit spreekt.

          • nic schrijver zegt

            Je zoekt een open en empatische geest.
            Die vind je blijkbaar niet in het Boeddhisme.
            Stop dan om die geest daar te zoeken en zoek rustig verder.
            Succes met je zoektocht.

  3. Sjoerd zegt

    In Rotjeknor werd een gezegde gekoesterd: “He daar, niet lullen, maar poetsen!”
    “Wie de schoen past, trekke hem aan!”

  4. rita zegt

    een leerling vroeg eens aan zijn meester: hoe hoog moet ik klimmen om de waarheid te vinden? Zijn meester keek hem aan en zei na een lange stilte: de waarheid is dichtbij je op de grond maar je wilt niet bukken om hem op te rapen.

  5. Kay zegt

    Iedereen ziet waarheid vanuit zijn/haar standpunt. Moeilijkheid is een gemeenschappelijke basis te vinden die leefbaar is en niet gebonden is aan een persoonlijke zienswijze. Daar zijn we nog lang niet aan toe door al die kerstboomversieringen.

    • rita zegt

      misschien is waarheid zien vanuit je eigen standpunt nog niet zo erg en tegelijkertijd open staa voor de ander zijn standpunt….. maar het gaat hier soms op het forum om gelijk willen krijgen! waar ik natuurlijk ook niet vrij van ben nog….. wat levert gelijk krijgen je op? ben je dan waardevoller? en waarom moeten we eigenlijk andermans ongelijk bewijzen ? wat levert dat op?

  6. Kay zegt

    Rita, het gaat niet om gelijk hebben. Boeddhisme is niet vastomlijnd, het nog steeds zoekende. Hopelijk krijgt de orthodoxe kant niet de overhand.

    • Dharmapelgrim zegt

      Het gaat niet om gelijk hebben … gaat het dan misschien om het laatste woord hebben? Die indruk krijg ik in ieder geval. 1000 mensen, 1000 visies. Hierbij geef ik het laatste woord met liefde aan de stilte.

  7. Kay zegt

    In het vroege christendom werden discussies gevoerd of jezus goddelijk dan wel menselijk of iets daar tussen in. De orthodoxie won het pleit. Met als gevolg dat het christendom een gesloten massareligie werd. In het boeddhisme vindt in haar zoektocht iets dergelijks plaats. Aan de ene kant heb je een orthodox boeddisme aan de andere pogingen om te moderniseren en van betekenis te zijn in deze wereld. Orthodoxen zijn bang om zich in de wereld te begeven, modernisten zijn bang om zich terug te trekken uit de wereld. Tussen de twee is geen synthese.