Mag ik mijn lezers nog één keer lastigvallen met het onderwerp voedselverspilling? Ik beloof het onderwerp hierna voorlopig te laten rusten. De aanleiding is dat ik me, uit nieuwsgierigheid, heb aangemeld bij een heuse “foodbattle” (wat dat ook moge zijn) tegen voedselverspilling. Ik heb een enquête ingevuld en houd drie weken lang bij hoeveel voedsel ik weggooi. In mijn huishouden is het weinig moeite om dat bij te houden, want er wordt praktisch niks weggegooid. Kijk voor meer informatie op foodbattle.nl.
Van de deelnemende organisaties, Milieu Centraal en Voedingscentrum, kreeg ik folders thuis gestuurd over het kopen, bereiden, en bewaren van voedsel. Daar staan nuttige tips in over de indeling van de koelkast en de houdbaarheid van producten. Zo wordt uitgelegd wat het verschil is tussen de TGT en THT datum. TGT betekent ’te gebruiken tot’. Het Voedingscentrum adviseert om producten die over de TGT datum zijn weg te gooien. THT betekent ’ten minste houdbaar tot’. Sommige producten zijn na het verstrijken van de THT-datum zelfs nog jaren houdbaar. Dat wisten we al, maar nu staat het er zwart-op-wit. Al deze informatie is ook te vinden via foodbattle.nl.
Je kunt aan de tips en adviezen zien dat het Voedingscentrum een dubbele agenda heeft: aan de ene kant wil men voedselverspilling terugdringen, maar aan de andere kant willen ze voorkomen dat we ziek worden. Door dat laatste komen ze met stellingen als “Kliekjes kun je maximaal twee dagen bewaren na bereiden”, en “doggybags uit een restaurant kun je maximaal één dag bewaren, verhit het eten door en door, tot stomend heet”. Aan het weggooien van producten over de TGT datum heb ik me persoonlijk nooit gehouden, en kliekjes en doggybags worden bij ons rustig meer dagen bewaard en de restjes worden regelmatig koud, als lunch, gegeten (na een halve dag buiten de koelkast). Er is nog nooit iemand ziek van geworden. Bij ons in de supermarkt worden producten op de TGT datum 35% afgeprijsd, en ik koop ze zowel om te voorkomen dat ze aan het einde van de dag worden weggegooid, als om geld te besparen. Ik geloof dat ik slechts één keer iets heb moeten weggooien (mosselen). Je ziet en ruikt het vanzelf als iets bedorven is.
Mijn recept van vandaag sluit ook aan bij twee andere stokpaardjes van me: het variëren met, en combineren van recepten (handig als je restjes moet wegwerken), en het doorbreken van gewoonten zoals het schillen van aardappelen en pompoenen (ook een soort verspilling). Vele jaren geleden ben ik gestopt met het schillen van jonge herfstpompoenen, maar de laatste jaren schil ik eigenlijk nooit meer pompoenen, ook niet wat oudere exemplaren na de jaarwisseling. Verreweg de meeste pompoenen hebben een schil die bij het bakken of koken zacht wordt!
Twee weken geleden had ik de smaak te pakken en ben doorgegaan met het maken van groene en andere smoothies tot de blender het begaf, en toen ben ik verder gegaan met het maken van pesto’s, smoothies, en iets dat tussen een pesto en een smoothie in zit, met de keukenmachine en de staafmixer. Zo aten we onder andere hazelnoot-ruccola-pesto basilicum-pijnboompittenpesto, en cashewnoten-boerenkoolpesto. En de spinazie-ruccola-hazelnootpesto van deze aflevering.
Rozemarijnaardappeltjes en groenten uit de oven
Vandaag staan ook aardappelen in de hoofdrol. Gebakken aardappelen uit de oven met rozemarijn zijn erg lekker en simpel te maken. Je kunt op deze manier ook wortel, knolselderij, pompoen, pastinaak, wortelpeterselie, spruitjes, witlof en vele andere groenten in de oven bakken, en zo gebruik maken van wat je nog aan restjes in huis hebt. Vandaag gebruiken we pompoen en spruitjes, omdat de combinatie tussen het zoete van pompoen en het bittere van spruitjes zo lekker is, zeker in combinatie met de iets zure pesto.
Ingrediënten voor 4 personen:
- 800 gram liefst biologische aardappelen, schoongemaakt maar niet geschild
- ½ theelepel zout
- ½ theelepel rozemarijn
- 2 eetlepels olijfolie
- ½ Pompoen (of winterwortel, pastinaak, knolselderij) schoongemaakt (pompoen niet schillen)
- ½ theelepel van elk milde paprikapoeder, komijnpoeder (djinten), oregano, cayennepeper, en zout
- 2 eetlepels olijfolie
- 400 gram spruitjes, schoongemaakt
- 100 gram verse spinazie
- 100 gram rucola
- 100 gram hazelnoten
- Sap van ½ citroen,
- 1-2 teentjes knoflook
- Ca. 1 dl olijfolie
- Ca ½ theelepel zout
Bereiding
Snij de aardappelen, ongeschild maar wel ontdaan van lelijke stukjes en ogen in kwarten, meng in een kom aardappelstukken, olijfolie, zout en rozemarijn totdat alle aardappelstukjes bedekt zijn (als de rozemarijn vers is of niet gemalen adviseer ik om eerst zout en rozemarijn in een vijzel fijn te maken), en stort dit op een bakplaat. Bak ze in een voorverwarmde oven (190-200 graden) in ca. 45 minuten gaar (of net iets langer als je van bruine korstjes houdt).
Snij de pompoen met schil en al in blokjes van ca. 2 x 2 cm. Meng in de mengkom waar eerst de aardappelen in hebben gezeten de pompoen, het zout en de kruiden totdat alle pompoenstukjes bedekt zijn, en voeg nog wat olijfolie toe. Stort de pompoen naast de aardappelen op de ovenplaat en bak in ca. 30 minuten gaar (de aardappelen hebben een iets langere baktijd en gingen dus al eerder de oven in).
Doe vervolgens de spruitjes in de kom, voeg eventueel nog wat zout en olijfolie toe, schep om en voeg aan de aardappelen en pompoenstukjes toe. De spruitjes zijn in ca. 20 minuten gaar.
Nu we het toch over voedselverspilling hebben: een siliconen spatel is erg handig om achtergebleven restjes olie en kruiden uit de kom te schrapen, en over de aardappelen en groenten te druppelen.
Maak ondertussen de spinazie-rucola-pesto: rooster eventueel de hazelnoten even in een droge koekenpan en laat iets afkoelen. Maal in een keukenmachine de spinazie en rucola fijn met het citroensap, de hazelnoten, het zout en de knoflook. Voeg zoveel olijfolie toe dat het mengsel de consistentie van pesto krijgt. Voeg eventueel nog wat citroensap of zout toe, zeker als je gewend bent pesto met kaas te eten.
Eet de aardappelen en groente uit de oven met de pesto als saus. Alle restjes zijn ook erg lekker als salade, of door de salade, en je mag ze van het Voedingscentrum maximaal 2 dagen bewaren, mits goed gekoeld en in een goed afgesloten bakje. Van mij mag je ze langer bewaren, indien nodig.