‘Het is hands, nee toch niet, maar wel een, goal, goal, goal, wat een doelpunt. Wat een wedstrijd, wat een spanning. Tibet beheerst het spel volledig’. Wat weinig mensen weten is dat Tibet al tachtig jaar een eigen nationaal voetbalteam heeft. Tegenwoordig noodgedwongen samengesteld uit ballingen.
Omdat Tibet als zelfstandig land door de voetbalbobo’s niet erkend wordt, worden Tibetaanse voetballers op de reguliere internationale voetbalvelden geweigerd. Met als resultaat: geen sponsors, geen geld en ploeteren op modderige velden in India, de thuishaven van het Tibetaanse nationale elftal. En toch blijven die Tibetanen gek op voetbal.
Niet altijd was het Tibetaanse voetbalteam een weeskindje. Op een oude foto uit 1936 is het team te zien zoals dat in Lhasa, de historische hoofdstad van Tibet, speelde. De voetballers kijken serieus in de lens van de fotograaf, onwetend van wat zich nog geen twintig jaar later zou afspelen in hun dan door China bezette land.
Belgische en Nederlandse liefhebbers van mooi voetbal hoeven niet de halve wereld over te reizen om het Tibetaanse voetbalteam in actie te zien. In Antwerpen wordt op 14, 16 en 17 augustus het Europese Tibetan football tournament georganiseerd. Op de poster, waarin het evenement staat aangekondigd, is ook 15 augustus vermeld, maar dan wordt in heel Vlaanderen Moederkensdag (moederdag) en Maria ter Hemelopneming gevierd. En daar waren de Tibetanen niet van op de hoogte. Dit jaar spelen alleen de teams uit Nederland, Belgie en Frankrijk mee. Nederland levert twee teams, samengesteld uit jonge, soms te fanatieke sporters die twee jaar geleden vanuit India naar Nederland kwamen.
Vorig jaar waren de teams niet, wat je noemt speelvaardig, tot ongerustheid van de al wat oudere en meer ervaren spelers. Het speelde op een chaotische wijze. Het Franse team gooit net als vorig jaar hoge ogen om de beker te winnen. Deze voetballers zijn goed getraind en balvaardig. De teams uit Engeland, Zwitserland, en andere landen doen niet mee aan het toernooi, waarschijnlijk omdat ze de reiskosten niet kunnen betalen.
Voor Tibetanen in ballingschap is een voetbalshirt met daarop de tekst ‘Tibetan National Team’ meer dan een uiting van voetballiefde. Het is een teken van hoop voor een nationaal team met een eigen zelfstandige natie. ‘Wij houden van voetbal’, zegt Kalsang Dhondup, secretaris van de Tibetan National Sport Association, een koepel waarbij sinds 2012 al meer dan honderd clubs voor verschillende leeftijdsgroepen zijn aangesloten, in zijn kantoor in Dharamsala (India). ‘Ons bestaan is een bewijs van blijvend optimisme, nog meer dan onze toewijding aan voetbal, omdat we doordrongen zijn van het feit dat we op dit moment geen natie (kunnen) zijn.’
Vier jaar geleden begon de koepel aan een strak trainingsprogramma voor leerlingen van twintig Tibetaanse scholen in India. Het moet een kweekvijver worden voor jong talent. Het nationale team is al veel langer actief. En speelde zijn eerste wedstrijd in Bologna (Italië) in 1999. Dat contact kwam tot stand via de zuster van de Dalai Lama, Kasur Jetsun Pema, voormalig president van de Tibetan Children’s Village. Tibet won die wedstrijd met 5-3 en staat sindsdien op de kaart. Jonge Tibetaanse spelers in India azen op een plekje in het team, al is hun actieradius beperkt. Omdat het team niet erkend is door de FIFA omdat Tibet niet erkend wordt als een onafhankelijk land, maar als een provincie van China, zit een internationale betaalde voetbalcarrière er niet in.
Slechts een enkele keer wordt er op hoog internationaal niveau gespeeld. De tegenstanders zijn teams uit niet-erkende staten of landen met een onduidelijk bestuur. Deze teams zijn verenigd in de Nouvelle Fédération-Board (NFB) met wie de Tibetan National Sport Association een samenwerking is aangegaan. In 2006 organiseerde de NFB het VIVA (let op de woordspeling) Wereldkampioenschap voetbal in Occitanië. Later werden er toernooien gehouden in Lapland, Padania en in Iraaks Koerdistan.
De spelers van het nationale Tibetaanse voetbalteam zijn enthousiast maar minder goed opgeleid, door onder meer hun gebrek aan het spelen van internationale wedstrijden. Het team verliest bijna altijd van de tegenstander maar kreeg in 2006 in Noord-Cyprus wel de ‘Fair Play Team Trophy.’ Ondanks dat het team uitgesloten is van belangrijke internationale competities speelde het dit jaar wel tegen de voetbalteams uit India, Bangladesh, Bhutan en Nepal. En niet alleen jongens komen aan de bal, al meer dan 180 jonge Tibetaanse meisjes, leerlingen van negen Tibetaanse scholen nemen hoekschoppen, penalty’s en draven over het veld tijdens schooltoernooien.
In 2008 bezocht het Tibetaanse elftal Nederland twee maal voor een uitgebreide trainingsstage. En speelde daarbij diverse oefenwedstrijden tegen Nederlandse amateurelftallen. Deze trainingsstages werden georganiseerd en bekostigd door de Sports Without Frontiers Foundation (SWFF) en de International Campaign for Tibet. Rob Hogendoorn, medeoprichter en secretaris van de SWFF was als persvoorlichter bij die trainingsstages betrokken. De aandacht van de Nederlandse media was massaal: landelijke dagbladen, commerciële en publieke omroepen, radio en TV en een kinder-persconferentie van het Jeugdjournaal gaven het elftal maximale exposure.
Met dank aan Bianca Visser en Rob Hogendoorn.
Bron: The New York Times/International Herald Tribune, Global Edition India.
Zie voor een indruk van de Nederlandse verslaggeving over het Tibetaanse elftal: http://swff.wordpress.com/in-de-media/
14 -1 6 – 17 AUGUST 2013 ( 15 aug geen voetbal)
EUROPEAN TIBETAN FOOTBALL TOURNAMENT IN BELGIE, ANTWERPEN
(Teams uit België – Nederland – Frankrijk)
Elke dag van 09.00 – 18.00 uur
Georganiseerd door: Tibetan Youth Congress in België
Adres: OL Het Rooi
Berchemstadionstraat 73
2600 Berchem – Antwerpen
