Bewust koken en eten is een beoefening waar ik mij al enkele jaren mee bezighoud. Dat betekent echter niet dat ik het gevoel heb dat ik ‘weet hoe het moet’. Het blijft voor mij een ontdekkingsreis, met wisselende afwegingen en veel nieuwe experimenten. Daar maak ik jullie graag deelgenoot van!
‘s Ochtends in alle vroegte draai ik de scheurkalender in onze keuken om en tref daarop een lijstje aan van Hollandse groenten die in april in het seizoen zijn. Knipoogjes noemt een vriend van mij zulke momenten, als je uit een kleine toevalligheid opmaakt dat je op het goede spoor zit.
Een recept met aprilgroenten wordt het dus. Maar ik wil ook graag iets delen over wat voor mij de basis is van bewust eten, het koken zelf. Gedurende de afgelopen jaren ben ik koken gaan beschouwen als een beoefening op zich: ‘kookmeditatie’. Ik zie het nu meer als een volwaardig onderdeel van de dag, in plaats een obstakel voordat ik eindelijk van mijn welverdiende rust kan genieten. Daarnaast is het een tijd om iets met mijn handen te doen en uit mijn hoofd te komen. Mijn hoofd dat, net zoals dat van veel andere mensen, de hele dag door met allerlei input wordt uitgedaagd. Niets vind ik zo heerlijk als ontspannen een deeg kneden. Deeg kneden, een recept met seizoensgroenten… Opeens weet ik het: het wordt een hartige taart!
Hoe beoefen ik dan kookmeditatie? Als ik thuiskom na een volle dag ben ik vaak moe en heb ik enorme trek. Mijn automatische neiging is om dan snel iets te koken zodat ik daarna (oh ja, ook nog na een haastige afwas) eindelijk kan relaxen. Een noodzakelijk kwaad. Maar eigenlijk vind ik koken fantastisch. Dus ik ben gaan onderzoeken hoe ik het leuker en relaxter kon maken. De trek is het eerste dat ik aanpakte. Een gezonde snack in de namiddag helpt me om minder gejaagd te zijn. Ik neem iets dat goed vult, zoals een banaan, een boterham, wat noten of een glas groentesap.
Ook neem ik eerst de tijd om mijn schoenen uit te doen en comfortabele kleding aan te trekken. Vaak merk ik dat ik zelfs eerst behoefte heb aan tien minuten rustig zitten met een kopje thee, of om onder een dekentje te liggen en een paar ontspanningsoefeningen te doen. Een tijdsinvestering die mij de rest van de avond plezier geeft.
Wanneer ik daarna naar de keuken loop, zit ik al een heel stuk lekkerder in mijn lijf en is mijn geest al wat tot rust gekomen. Doordat ik vanuit die toestand ga koken, geniet ik meer van het koken en ben ik rustiger als ik vervolgens ga eten. Zo kan ik met meer aandacht van het eten genieten en let ik beter op of ik niet te veel eet. Daardoor voel ik me energieker en frisser tijdens de rest van de avond.
Na deze voorbereidingen buiten de keuken, begin ik met alle ingrediënten te verzamelen. Zo heb ik overzicht en hoef ik niet voortdurend heen en weer te lopen terwijl ik ook op de pannen moet letten. En, met de handen kneden is voor mij een ultieme manier om tot rust te komen. Ik focus op mijn lichaam, voel mijn handen en het deeg. En dat kneden mag bij dit recept best iets langer dan strikt noodzakelijk ;)
Deze hartige taart heeft een simpele korst die niet hoeft te rijzen maar wel even in de koelkast moet rusten en voorgebakken moet worden. In dit geval paste ik mijn ritueel aan en dook eerst de keuken in om het deeg te maken. Wanneer het deeg vervolgens rustte, rustte ik ook. Terwijl ik het deeg daarna voorbakte, had ik tijd om groenten te snijden en de vulling te maken.
Het deeg maakte ik al vaker, maar de vulling was een experiment. Geïnspireerd door Jana’s recepten met edelgist en aquafaba als vervangers van kaas en ei, ging ik online op zoek naar een manier om een vegan hartige taart te maken. Dit leidde tot onderstaand recept met aquafaba, tofu en edelgist samen.
Ik combineerde de taart met een witlofsalade met appel en sinaasappel en een mosterddressing. Dan kun je er prima met vier personen van eten. In totaal neemt het recept 1u en 25 min. Je kunt het korter maken door kant-en-klaar vegan bladerdeeg van de biologische winkel te gebruiken.
Ingrediënten: Voor de volkoren taart (10 minuten bereidingstijd, 20 minuten rusten, 20 minuten voorbakken)
– 250 g volkorenmeel (je kunt ook speltmeel gebruiken)
– halve theelepel zout
– 60 ml olijfolie (of 4 volle eetlepels)
– 120 ml koud water
Voor de vulling (20 minuten bereiden + 35 minuten afbakken)
– een middelgrote (rode) ui
– 2 tenen knoflook
– een bosje raapstelen (van de biologische winkel), +/- 200 g.
– een grote prei – 250 g penen of winterwortel
– 400 g stevige ‘normale’ tofu
– 0,5 kopje (cup) aquafaba (= uitgelekt vocht van kikkererwten)
– 0,25 kopje (cup) edelgistvlokken
– 1 eetlepel zoute sojasaus
– 2 eetlepels maïzena – 0,5 theelepel kurkuma
– 1 theelepel zout
– 1 theelepel paprikapoeder
– 0,5 tl cayennepeper (optioneel)
Bereidingswijze
Maak een stuk aanrecht goed schoon en droog en strooi er wat bloem op. Neem een ronde bakvorm van 26 of 28 cm doorsnede en vet deze in met olijfolie. Meng alle ingrediënten voor het taartdeeg in een kom. Kneed lekker lang tot het een soepel deeg is. Leg het deeg op het bebloemde aanrecht en rol uit.
Spreid het deeg uit in de vorm op zo’n manier dat de kanten 2 tot 3 cm hoog worden. Prik op de bodem gaatjes in het deeg met een vork, ongeveer elke 1,5 cm. Zet de beklede bakvorm 20 minuten in de koelkast. Verwarm in de tussentijd de oven voor op 200° (hetelucht) of 220° (elektrisch) en neem zelf rust.
Bak de bodem daarna gedurende 20 minuten. Snipper intussen de uien en de knoflook fijn. Was en snij met al je aandacht ook de andere groenten in regelmatige kleine stukjes en roerbak alles even in wat olijfolie gedurende 5 minuten. Voeg de raapsteeltjes als laatste toe, die hoeven maar kort.
Meng in een kom of keukenmachine de overige ingrediënten voor de vulling. Voer de volgende stap pas uit als de voorgebakken bodem en de groentemix klaarstaan! Klop de vulling op met een staafmixer of in de keukenmachine, minstens 2 minuten, tot het dik en lobbig is. Meng dan direct de groentemix erdoor (in een kom) en vul de voorgebakken bodem. Bak de hartige taart vervolgens in de oven gedurende 35-40 minuten totdat hij prachtig goudbruin is.
Ik was verrukt over het resultaat! De taart zag er prachtig uit, als een echte quiche, en qua smaak kwam het daar ook heel dicht in de buurt. Mijn tafelgenote en ik hebben er enorm van genoten en vonden hem voor herhaling vatbaar. Wel was de textuur vrij zacht, de taart werd pas steviger als hij iets afkoelde.
