Leegte, sunyata, is een centraal begrip in het boeddhisme, wat in het Nederlands vaak wordt vertaald als ‘leegte’. In dit artikel ga ik niet in op leegte als boeddhistisch begrip, maar kijk ik naar het gebruik ervan in de oudere mystieke leer van Lao Zi. Het vroege daoïsme van Lao Zi en diens belangrijkste navolger Zhuang Zi ligt mede ten grondslag aan het ch’an/zenboeddhisme.
sunyata
Nirvair Kaur de Ruiter – Sūnyatā de Droom van de Leegte
De ceremoniën konden 14 dagen duren, maar even zo goed een maand. Als er iemand van de stam overleed was het alsof een onhoorbare megafoon het overlijdensbericht had rond gebazuind en verdwenen alle kinderen in 30 seconden uit de school en zagen we hen soms voor weken niet terug, werd de naam van de overledenen niet meer genoemd, en alle bezittingen en wat er ook maar aan de persoon herinnerde verbrand. Die persoon niet langer daar, maar op de terugreis naar de ‘Droomtijd’ het niet zichtbare, voor dagen werden de fysieke sporen van de overledene uitgewist door halfnaakte, met as bedekte, vrouwen die met boomtakken door het hele kamp in het zand de energetische sporen uitwiste.
Tien kernbegrippen van het leegteboeddhisme – niet-weten als passe-partout
Een agnostische uitleg van de boeddhistische begrippen pratitya samutpada, prajnaparamita, anutpada, sunyata, svabhava-sunya, anatman, anitya, maya, indrajala en (bhu)tathata.
Boeddhisme in de steentijd
Kleine kennismaking met de Anat.
Boeddhisme voor proctologen
Tussen godsdienst en gatsdienst.
Is de Diamantsoetra een zijnsleer of een kenleer?
Sunyata versus prajnaparamita.
De Diamantsoetra ontmanteld, of hoe je een soetra deconstrueert
Hoe de Diamantsoetra afrekent met de bodhisattvagelofte, dana, lichamelijke kenmerken van een boeddha, de gelijkenis van het vlot en de dharma.
De Diamantsoetra van de Weidsheid voorbij alle Wijsheid
Hoe je je gedachten onder controle houdt.
Inleiding tot de Diamantsoetra
Hoe je een diamantboeddha wordt en of dat leuk is.
Zen maakt je niets, en zen maak je niets
Drieëndertig vormen van leegte.
Dansen in de leegte
Hoeveel weegt jouw gat?
Zen is geen eredienst
Twee blikken op één duisternis.
Zen is alles opslokken
Ook zen.
Sunyata is een mooi woord voor niet-weten
Niets is wat het lijkt.
Rare vragen voor boeddhisten
En rare antwoorden voor boeddhisten.
Waarom boeddhisten zo luchtig zijn
Pleinvreugd tussen essentialisme en nihilisme.
Zen is een berg van een gat
Met je derde oog kijk je er zo doorheen.
Woordenboek niet-weten: leegte
Leeg is leeg, als je het over emmers hebt tenminste, niet als je het over begrippen hebt.
Mijn koninkrijk voor een leven zonder koninkrijk
Zolang het je kan schelen ben je er niet.
Niet-weten is verder kijken
Wauw!
13. Bekijk het maar – van alle kanten
Is het gras er voor de koe of is de koe er voor het gras?
Preek 56 – De Boeddha is een blok aan je been!
Meesterproevers, de dharma is als een spreker zonder mond. Een letter zonder font. Een schijtgat in de grond.
Preek 55 – Geloof niets van wat ik zeg!
Mijn meesterschap is als een mistbank die oplost in het eerste licht.
Preek 52 – Boeddha zijn is het boeddhaschap doorzien!
De dharma’s zijn leeg. Wat valt er te zien? De leer is leeg. Wat valt er in te zien?