Dat zijn de momenten dat je iemands hersenen wel zou willen inslaan. Letterlijk dus…En trouwens ook de hersenen van al die mensen die langsliepen met de kyōsaku – de encouragement stick die ons tijdens zazen bij de les moest houden.
Sogenji desu
Sogenji desu: KI
Voor ik naar Sogenji vertrok vroeg ik me af of ik het allemaal wel aan zou kunnen: eindeloos veel zazen, weinig slapen, de kou, het moordende tempo waarin alles ging, het gebrek aan privacy, het harde werken.
Sogenji desu: SAKURA
Vanaf half maart werden we toch wel een keer of tien per dag opgebeld met de vraag ‘of de sakura al bloeide’. Hanami – de kunst van het bloemen kijken – is namelijk big in Japan en daarbij draait alles om de bloesem van de sakura, de kersenboom.
Sogenji desu: KANNON
Net een week ervoor had Peter me verteld dat hij hier in Sogenji pas gemerkt had hoe jaloers hij eigenlijk was. ‘En dat terwijl ik van mijzelf dacht dat ik dat helemaal niet was! Maar man… ik ben zó jaloers… en de hele tijd ook… op iedereen… om niks!’ Dat kwam me akelig bekend voor.
Sogenji Desu: MU
In de zes maanden die ik met MU heb kunnen oefenen heb ik maar één keer een écht goede MU gegeven. ‘Now THAT’s a real MU,’ riep de Roshi enthousiast uit.
Sogenji desu: Hiroshima
In de vuurbal die op de explosie volgde werden mensen levend verbrand. Hun huid werd eerst plakkerig, dan vloeibaar en liet tenslotte los.
Sogenji Desu: OFURO
De irritatie die ik toen voelde. Toegesproken worden alsof ik een kleine jongen was! En dat natuurlijk alleen maar omdat Keisan, die als koban voorop liep, zélf als eerste het bad in wilde!
Sogenji desu: KOMAKU (slot)
Nadat ik de oorarts in m’n beste Japans bedankt had voor z’n goede zorgen liep ik terug naar Sogenji. Onderweg glipte ik stiekem even de Hallows in en trakteerde mezelf op een stuk cheesecake. Om het te vieren, zeg maar. OK, ik geef toe dat ik me een klein beetje schuldig voelde toen ik het – zittend op de trap van een klein buurttempeltje – opat. Maar ik liet het me er niet minder door smaken.
Sogenji Desu: KOMAKU (deel 2)
Het was nog maar twee dagen geleden dat ik mijn trommelvlies gescheurd had, maar ik zat dus alweer bij de oorarts. Met een bezorgde blik keek hij me aan. Niet vanwege mijn oor, maar vanwege mijn gezicht. Het zat vol met krassen en schrammen. Hij gebaarde dat ik op de stoel kon gaan zitten.
Sogenji desu: KOMAKU
Even werd ik heel duizelig en misselijk. Ik moest gaan zitten om van de klap bij te komen. In mijn oor een lawaai alsof ik recht onder waterval stond; en het voelde warm – alsof het vol liep met bloed.
Sogenji desu – TEISHO
Bijna iedereen zat dus te slapen. Zelfs de Japanners, die de Roshi natuurlijk wel gewoon konden verstaan. Japanners beschikken namelijk over het verbluffende vermogen om bij dit soort gelegenheden meteen en en masse in slaap te vallen. En trouwens ook om allemaal tegelijk op precies het juiste moment weer wakker te zijn, en dan – zogenaamd aandachtig luisterend – weer rechtop te zitten.
Sogenji desu: KAIRO
In Sogenji veranderde iedereen daarom dan ook langzaam maar zeker in een Michelin-mannetje. Want zolang je er maar niks van zag, mocht je net zoveel kleren dragen als dat er onder je samugi (zenpak) paste. En dat was best veel.
Sogenji desu: SANZEN
Bertjan Oosterbeek verbleef een jaar lang in een Japans klooster. ‘Wat dus het eerste was dat ik leerde van sanzen? Buigen natuurlijk!’
Sogenji desu: KUYO
En hoeveel ui we ook aten – uiensoep, uientaart, gevulde ui, door de pasta, over de aardappels met kaas – het was niet te voorkomen dat we uiteindelijk toch nog met zo’n vijfentwintig dozen half vergane uien bleven zitten.
Sogenji, de sangha
Sogenji staat bekend om het grote aantal westerlingen dat hier bij zenmeester Shodo Harada Roshi zen komt studeren. Of misschien is ‘beoefenen’ wel een beter woord.
Sogenji, Sogenji Desu…op een loopbrug in Japan
En daar stond ik dan, in de verzengende hitte bovenop een loopbrug ergens in Japan. Mijn kloosterleven begon.
Sogenji desu – En dit is Nederland (Oranda desu)
‘Ik ben eigenlijk wel heel benieuwd om te horen wat dat jaar in Japan je nou eigenlijk gebracht heeft… en hoe het allemaal bij jou doorwerkt in het dagelijks leven terug in Nederland…’ Dat is me sinds ik weer terug ben natuurlijk al heel vaak gevraagd.
Sogenji desu: SATORI
Als je vals wordt beschuldigd, als je goede reputatie te grabbel wordt gegooid en je een klein, hulpeloos kindje dat niet van jou is in je handen gedrukt krijgt, dan is je eerste reactie toch om voor jezelf op te komen?
Sogenji, Sogenji Desu…op een loopbrug in Japan
En daar stond ik dan, in de verzengende hitte bovenop een loopbrug ergens in Japan. Mijn kloosterleven begon.
Sogenji desu: ROSHI
Na de sutra keek de Roshi Sogen ineens recht in de ogen, een paar seconden lang. Zonder verder iets te zeggen, maar met een sarcastisch, bijna duivels glimlachje om z’n mond.
‘Nee, Sogenji was best pittig, maar toch zeker niet zo erg als de hel!’
De één schept altijd veel te veel op bij het eten, de tweede maakt nóóit de Wc’s schoon, de derde zit bij zazen de hele tijd te slapen, de vierde moet altijd per se het laatste woord hebben… stelletje idioten, snappen ze dan niet wat ‘zen’ is?!?
Sogenji desu: SATORI
Als je vals wordt beschuldigd, als je goede reputatie te grabbel wordt gegooid en je een klein, hulpeloos kindje dat niet van jou is in je handen gedrukt krijgt, dan is je eerste reactie toch om voor jezelf op te komen?
Sogenji Desu nu in boekvorm
In ‘Sogenji desu – Verhalen uit een Japans zenklooster’ staan alle verhalen over de belevenissen van Bertjan in zenklooster Sogenji (Okayama – Japan).
