‘Onwetendheid’ is geen synoniem voor gemis aan intellectuele paraatheid of voor niet-weten. Maar wel voor verkeerd-weten. Voor misleidend-weten. Voor miccha ditthi.
drie vergiften
Dharmaregen
Ik woonde ooit een lezing van een filosoof bij over de vraag: waarom zijn filosofen zo gehecht aan hun gedachten? Wat mij vanuit mijn zenachtergrond verbaasde was dat hij die gehechtheid als heel belangrijk ervoer. Het boeddhisme ziet die gehechtheid als een bron van lijden. Filosofen koesteren hun gedachten, bouwen ze zorgvuldig op en toetsen ze aan de vereisten van een heldere redenering. Een filosoof kan niet zomaar eender wat beweren. Filosofie is een boeiende wetenschap.
De boeddhistische blik – schuldenaars
Iedere week worden door de Rotterdamse rechtbank talloze mensen failliet verklaard. Persoonlijk, of met hun bedrijf. Mensen die dit overkomt komen in een heel andere wereld terecht: opeens hebben ze niets meer en hebben ze voor elke beslissing en uitgave de toestemming van een curator nodig. Veel mensen schamen zich.
De boeddhistische blik – Pekka
Op 7 november 2007 liep de 18-jarige Pekka-Eric Auvinen om 11:44 uur zijn middelbare school in het Finse plaatsje Jokela binnen met een semi-automatisch pistool. In de veertig minuten die volgen schiet hij acht mensen dood, onder wie de schoolzuster, de directrice en uiteindelijk ook zichzelf.
Guy – Leegte (P. anatta)
Anatta is de werkelijkheid zien zoals ze wérkelijk is. Yatha-bhuta.
Tijd voor verontwaardiging
Wouter ter Braake: ‘Mijn mededogen voor al wat leeft, of het nu verder weg is op Griekse eilanden of in de Rotterdamse Tweebosbuurt, gaat gepaard aan de stem van verontwaardiging. Ik wil deze fors laten horen; en verontwaardiging/boosheid, zo houd ik mijzelf voor, is nog geen haat en daaruit voortvloeiende agressie.
BUN-voorzitter Michael Ritman: ‘de waarheid van de dharma kan niet aangetast worden door wangedrag van een leraar’
Ritman: ‘Bij Rigpa was natuurlijk bekend dat Sogyal altijd veel ‘vriendinnetjes’ heeft gehad. Daar werd door oudere studenten niet moeilijk over gedaan. Hij was geen monnik en niet getrouwd. En het ging om relaties met volwassen vrouwen. Maar met de kennis van nu vind ik dat we dit met z’n allen nooit hadden mogen accepteren. Het is nu zonneklaar voor mij dat het ging om een machtsrelatie die gebruikt werd om seks af te dwingen met personen die in een positie van afhankelijkheid verkeerden. Dit is strafbaar seksueel misbruik, en niet minder dan dat.’
Appie en the selffulfilling prophecy – hamstereeeeeeeen
Albert Heijn – ‘U kunt ons helpen door boodschappen te doen zoals u dat normaal ook doet.’
Wijs en onwijs – reflecties op de Kalama Sutta
De Kalama Sutta wordt gezien als één der belangrijkste plekken waar Boeddha ‘Ehipassiko’ uitlegt: kom en zie voor jezelf (overigens komt het woord zelf weinig in deze Sutta voor). Ook in lijsten zoals in Dhammapada 364 en in de Triratnavandana recitatie zie je Ehipassiko terug als een der zes kernkwaliteiten van de Leer.
Vergiften en vervolgen – over het levenswiel, en alle herkenbare symptomen vroeger en nu…
Wie gemotiveerd door begeerte, afkeer en onwetendheid handelt zal slecht karma opbouwen en gaandeweg afglijden. En wie deze drie vergiften langzaamaan kan loslaten, zoals een pauw in staat is slangen op te eten zonder door het gif geraakt te worden, die zal goed karma opbouwen.
Het bureau – hebzucht en onwetendheid
Een huis in Zeist verborg tientallen jaren een origineel ontwerp van de beroemde Franse designer en architect Pierre Chareau. Bewoonster Helene Smit vond ‘het lelijke ding’ te zwaar om van zolder te tillen en bij het grof vuil te zetten.
Zicht op inzicht – De verwarring van spiritueel materialisme
Het moge duidelijk zijn: de dharma beoefenen eist niet alleen op lange termijn toewerken naar stoppen met hebzucht, haat en onwetendheid. Maar ook op veel kortere termijn herkennen waar je vanuit de hele maatschappij geconditioneerd bent naar consumentisme. Dit is een lichtere vorm van hebzucht, welke ook je blik op het boeddhisme geheel verkeerd kan kleuren.
De Nachtgast: filmregisseur Alexander Oey
In 2009 maakte Oey Zen en oorlog waarin een aantal Japanse leraren geconfronteerd werd met hun collaboratie aan de Tweede Wereldoorlog, naar aanleiding van een brief van de Nederlandse Ina Buitendijk die hen schreef over de ervaringen van haar man in de Japanse interneringskampen en de twintig jaar lange lijdensweg die daarop volgde.
De wereld gaat aan hebzucht ten onder…
Wij maken met z’n allen het systeem waarin we leven. Als dat systeem gekenmerkt wordt door hebzucht, heb ik daar ook mijn deel aan.
Geen vrouw te zien bij De Drie Vergiften
Ze waren niet oordelend, de deskundigen. Ze legden uit, vertelden wat die drie vergiften in het algemeen en in hun eigen leven, hun eigen omgeving betekenen. Hoe je, hoe jong je ook bent, er door beïnvloed wordt.
Seksueel misbruik door boeddhistische leraren
Hoe kunnen dit soort schandalen nu plaatsvinden en verzwegen worden binnen het boeddhisme, dat toch om het wegvallen van het ego en het erkennen van de ware aard van de realiteit draait?
Boeddhisten altijd vredig en sereen?
De drie vergiften: hebzucht, haat en verwarring/onwetendheid. Bodhitv’s hoofdredacteur Kitty Arends noemt zich geen boeddhist, maar ziet zichzelf als een ‘conflictvermijdend persoon.’ Woede was voor haar altijd iets fictiefs, net als eenhoorns of draken.
