Ik droomde zo’n twintig jaar geleden eens dat de helft van mijn schedel verlicht was. Die helft was gemaakt van mat glas, zoals sommige bolvormige lantaarns. Het glas gloeide van een zacht wit licht. Ik vond dat toen een bijzonder treffend beeld voor mijn bewustzijnstoestand. Half verlicht.
Aristoteles
B’eter – Vegetarisch in het AGV tijdperk
De erkenning van het feit dat er een ecologische crisis plaatsvindt, riep de vraag op hoe de relatie tussen mens en natuur zo is ontwricht. Milieufilosofen introduceerden het begrip grondhouding. Dat is het basisgevoel dat we – vaak onbewust – hebben over hoe mens en natuur zich verhouden. Er zijn vier grondhoudingen geformuleerd: de mens als heerser, de mens als rentmeester, de mens als partner en de mens als participant.
De sprinkhaan, het spel, het leven en Utopia
In een spel gelden de spelregels alleen binnen het spel en niet daarbuiten. Als we het spel onderbreken gelden ze niet meer, ze zijn niet absoluut. Dat is dan ook de reden dat we het spel altijd kunnen en soms zelfs moeten onderbreken. Een autocoureur die een kind doodrijdt omdat hij niet kan stoppen met racen, wordt als coureur dan wel niet gediskwalificeerd, maar wel als mens. Aan de andere kant vraagt het spel wel om in zekere zin serieus genomen te worden, als je er met de pet naar gooit verliest het spel zijn aantrekkingskracht.
Boekbespreking – Filosofie van de materie
Rick Dolphijn is filosoof en universitair Docent bij de faculteit Media en Cultuurwetenschappen aan de Universiteit van Utrecht en heeft een ere-professoraat literatuurwetenschappen aan de Universiteit van Hongkong. Hij pleit voor een tegendraadse, immanente, naturalistische filosofie die het geloof in de aarde en in het leven heeft bewaard.
De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – Deel 1
De auteur signaleert een onontkoombare overgang naar een staatsgrenzen overstijgende vervlechting van belangrijke leefomstandigheden op economisch, cultureel, klimatologisch en technologisch gebied. Het verlies van houvast dat dit veroorzaakt valt samen met het verlies van de bescherming door de verzorgingsstaat. Dit wordt verergerd door de onverschilligheid in leidende politieke en economische kringen ten opzichte van de onzekerheid die de veranderingen oproepen. De weerstand die dit alles opwekt neemt op veel plaatsen onder invloed van populistische en autoritaire bewegingen ‘de vorm aan van een afwijzing van anderen, andersdenkenden en andersverschijnende mensen.’
Boekbespreking – De jonge Filosoof
In het boekje “De jonge filosoof” wordt een zekere Christoph opgevoerd, die in de bibliotheek een boek vindt van David van Goorle. Dit is het kleinere boek “Idea Physicae”, maar dan in het Nederlands. Christoph vindt met andere woorden de (niet bestaande) Nederlandse uitgave” Schets van de Natuur” in de bibliotheek.
Over Theologie deel 12 – Aristoteles en Plato
Zonder filosofie kan er géén theologie bestaan. Het omgekeerde kan mijns inziens wel.
Boeddhisme en filosofie bij Atiśa
Er zijn mensen die geloven dat je alleen door ervaring wijzer kunt worden. Ervaring is ongetwijfeld belangrijk, maar wordt mede beïnvloed door je gedachten. Als je plotseling alles in een ander licht ervaart, is daar vaak veel denkwerk aan voorafgegaan. Uiteindelijk is het boeddhisme ook zo begonnen.
Boekbespreking – Homo emoticus, hoe emoties de wereld hebben gevormd
Firth-Godbehere wijdt ook aandacht aan het verschil in schuld- en schaamtecultuur. In de eerste soort samenleving is men bang voor straf om iets verkeerd te doen. Een belangrijk uitgangspunt is dat iedereen zelf verantwoordelijk is voor zijn daden. Het begrip ‘karma’ en het zondebegrip sluiten daar naadloos op aan. In een schaamtecultuur is men bang voor het oordeel van de ander of de samenleving als geheel.
Bovenal bemin de mens
De centrale gedachte van het boek Atheïsme als basis voor de moraal (2013) is dat het tijd wordt om de ethiek definitief los te maken van religieuze denkbeelden, aldus auteur Dirk Verhofstadt. Volgens hem waren de filosofen Immanuel Kant en Jeremy Bentham hiermee al eerder begonnen.
De kunst van het geluk 2
Een mooie boeddhistische term die ik pas recent leerde kennen is ‘het veld van verdienste.’ Hoe meer positieve daden we stellen, hoe groter ons ‘veld van verdienste.’ Dat veld groeit enkel als onze positieve daden het gevolg zijn van een morele training en niet van tijdelijke goede bedoelingen.
Boekbespreking – Verdwaald in de werkelijkheid
Erik Hoogcarspel: ‘Vroeger subsidieerde men theologen die debatteerden over de vraag hoeveel engelen er op de punt van een naald konden dansen. Er is in dit opzicht misschien niet veel veranderd. Wel stormen we als mensheid op een klimaatcatastrofe af, is er overal oorlog en onderdrukking, sterven er nog miljoenen mensen van de honger en is de kloof tussen arm en rijk onoverbrugbaar geworden.’
