Er zijn heel veel manieren om te besluiten welke partij volgende week woensdag je stem krijgt. In de ideale democratie zou je de partijprogramma’s bestuderen en eerder parlementair gedrag nagaan. Dat zou tot de meest verantwoorde keuze moeten leiden. Maar vaker gaat het anders.
Dan is bijvoorbeeld de persoon bepalend, of dat ene verkiezingsthema, of een voorval in een debat of talkshow. Of gewoon een partijlidmaatschap en de macht der gewoonte.
Vrijdag Zindag – Raad van State geeft verkeersinformatie
De aanstaande verkiezingen veroorzaken veel botsingen in het land. Nogal wat bestuurders houden zich niet aan de regels voor het maatschappelijk verkeer. Er is intussen sprake van een verkeersinfarct. Volgens sommigen staat het land al een jaar stil. Gezien deze situatie heeft de Raad van State de filemeldingen overgenomen van de ANWB.
Vrijdag Zindag – Wat heeft dít te betekenen?
In de Verenigde Staten is nu een president aan de macht die bekend staat om zijn wispelturigheid. Analisten hebben er een dagtaak aan om de betekenis van zijn uitspraken te duiden. Wat bedoelt hij in vredesnaam – soms in Godsnaam? Wat bij deze president voor complicaties zorgt, is dat hij anderen beticht van het verspreiden van nepnieuws, terwijl hij daar zelf in grossiert. De betekenis is dan zoek. Factcheckers staan erbij en kijken ernaar.
Vrijdag Zindag – ‘OK’ of ‘Hmm?’
Wat kunnen mensen toch veel bij elkaar bedenken. Soms reageer je: ‘OK’. En soms frons je: ‘Hmm?’. Zo gaat dat sinds Homo Sapiens uit de evolutie tevoorschijn kwam. De laatste tijd denk ik vaker ‘Hmm?’ dan ‘OK’. En dat terwijl anderen juist ‘OK’ zeggen.
Vrijdag Zindag – voortschrijdend inzicht
Heb jij dat ook? Je bent met iets doende, en dan ineens, met een floep-effect, levert een brain wave een inzicht dat je niet eerder hebt gehad. Je vraagt je vervolgens af waarom je iets dat zo voor de hand ligt niet eerder hebt opgemerkt. Ik ervoer dat bij het schrijven van de voorlaatste Vrijdag Zindag, over de vraag of God een autocraat is.
Vrijdag Zindag – Oorlogsweken
Hoe kun je de Verlichting door je cultuur laten gaan en dan toch oorlog in je repertoire houden? Hoe redelijk is het om oorlog te voeren? Sinds de oertijd is oorlog deel van mensencultuur en blijft hardnekkig aanwezig. De huidige oorlogen illustreren de voortgaande onredelijkheid. Ander perspectief Moord is normaal gesproken verboden, in oorlogstijd normaal. […]
Vrijdag Zindag – God een autocraat?
Wereldwijd dient zich nu een verschuiving aan van democratie naar autocratie. Sommige autocraten zeggen door God te zijn gezonden. Is God misschien de eerste autocraat in de mensengeschiedenis? En waarom komt dat godsbeeld die autocraten wel goed uit?
Vrijdag Zindag – Vals spel in tijd van zuchten
Een check up van de patiënt laat zien dat allerlei delen van het sociale lichaam verziekt zijn. Diagnose: wat incidenteel leek, blijkt structureel te zijn. Er lijkt zelfs een globaal autocratisch plan achter te zitten, zo alomtegenwoordig is de misère. Machthebbers spelen vals op vele velden. Terwijl het anders had gekund.
MENSHEID – Aartsengel rapporteert
Nog zoiets, Mensheid weet niet hoe de goede aarde te bewonen. Wel was er onlangs een heilige vader – nou ja, heilig, een doodgewone man, hoor, die niet eens vader mag zijn – maar goed, die had gewaarschuwd dat de aarde misbruikt wordt.
Catechismuspreek – Fair play
Beminde gelovigen, mensen zijn knoeiers, maar knappe knoeiers.
Ruimdenkend – Gelovige ruimtevaarders
Er zijn religies die weet hebben van de betrekkelijkheid van verbeelding en verwoording. Die maken van stilte, leegte en zwijgen veelzeggende kernwaarden, bijvoorbeeld in de meditatie. Mindemptiness.
Religieus zonder religie – John Dewey’s spiegel
Dewey omschrijft ‘het religieuze’ als ‘de unificatie van het zelf door toewijding aan bereikbare idealen, die de verbeeldingskracht ons verschaft en waaraan de menselijke wil gehoor geeft als waard om richting te geven aan onze wensen en keuzen’
‘Weet je…’ – Veelzeggend taalgebruik
‘Voel je?’ kan nog wel aan het eind van een bewering komen, als bevestigende afsluiter. ‘Voel je?’ nodigt je uit af te steken naar diepere betekenislagen, alsof kennis te oppervlakkig is om duidelijk te maken wat er aan de hand is.
Red het spel – Help, we zijn onteigend!
In de moderne samenleving is spel gekaapt door de vermaaksindustrie. Daardoor zien we niet meer dat spel veel te bieden heeft voor een zinvolle levenshouding.
Ontradicalisering – Spel als levenskunst
Het typerende van religieus geweld is dat gelovigen ideeën en gedrag uit hun religie gebruiken om geweld op te roepen en te rechtvaardigen. Elke ketter zijn letter. Het gebektst met eigen tekst.
VrijdagZindag – Zomerreces
Maar als je leeg wordt, waar zit dan je identiteit? Je werkidentiteit staat tussen haakjes. Vlucht je misschien voor iets? Waar zoek je asiel?
Naast al het nieuwe dat je tegenkomt, kom je je zelf tegen. Hoe nieuw ben je dan? Valt er bij alle recreatie nog iets te recreëren?
VrijdagZindag – Het (bijna) gemiste moment
Rare tijd. Zelfs als we het nieuws op ons scherm zien gebeuren, hollen we nog achter de feiten aan. De geschiedenis lijkt de laatste jaren op een hogesnelheidstrein waar we niet eens een ticket voor wisten te bemachtigen. We zien de achterlichten in de verte verdwijnen. Gemist moment.
Vrijdag Zindag – Recept voor Den Haag
Een kibbel-regering valt over migratie. Prompt begint een kibbel-verkiezingscampagne. Hoe ga je in een interculturele samenleving verstandig om met verschillen tussen partijen en tussen culturen?
Vrijdag Zindag – Pinksteren antropologisch bekeken
Typerend is ook de rol van de elementen water, vuur en wind in het Pinksterverhaal. De uitstorting van de Geest wordt gezien als een doop met vuur. Bij de uitstorting van de Geest met Pinksteren verschijnen op de hoofden ‘tongen als van vuur’. Dat is nieuw, want de doop wordt primair uitgevoerd met water, zoals in het optreden van Johannes de Doper die Jezus doopte in de Jordaan. Bovendien wordt melding gemaakt van een sterke wind. Zo is er een link met de elementen aarde en hemel / lucht die bij de hemelvaart een rol speelden. De nieuwe religie continueert daarmee de elementen die ook al in het Oude Testament voorkomen.
Vrijdag Zindag – Hemelvaart?
De literaire vorm van het hemelvaartverhaal komt niet uit de hemel vallen. Feitelijk is het motief van een hemelvaart niet voorbehouden aan de figuur van Jezus. In het Oude Testament komen al personen voor die in de hemel worden opgenomen, soms zelfs net als Jezus op een wolk. Ook van Romeinse keizers werd verteld dat ze ten hemel voeren. Er zijn ook verhalen waarin mensen tijdelijk opgenomen werden in de hemel om een boodschap of instructie te vernemen.
Vrijdag Zindag – Samen op verhaal komen
Blijf vooral bij je levensbeschouwelijke leest, al dan niet religieus. Maar laat zo af en toe tot je doordringen dat er naast alle verschil ook heel wat overeenkomsten zijn tussen aanhangers van visies. Neem dus geen genoegen met de grenzen die leiders van de institutie bewaken.
Vrijdag Zindag – Veelbelovende weiniggevende mens
Zullen we het maar onder ogen zien: de mens is steeds meer een mislukt dier. Ogenschijnlijk is het mensdier in het voordeel. Homo Sapiens is veel beter dan andere dieren in staat om talige betekenis te geven aan eigen leven en werkelijkheid. Maar juist die voorsprong op andere dieren blijkt steeds meer een gigantische handicap te zijn. Ook de moderne mens kan de oneindige mogelijkheden niet aan, ondanks alle wetenschappelijke kennis. Leiders geven namens en voor anderen betekenis, maar mislukken stelselmatig. Het genie blijkt per saldo een prutser te zijn, helemaal als het zich opschaalt tot machthebber.
Vrijdag Zindag – Wat Schoof had willen zeggen
Deze jaarlijkse herdenking bepaalt ons feitelijk bij de kernwaarden die we als democratisch land hoog houden en die we niet kwijt willen. Dát is onze schuld aan de slachtoffers die we herdenken. Vandaag beloven we opnieuw saamhorigheid en medemenselijkheid. Die waarden gelden binnen onze landsgrenzen, maar ook wereldwijd. Daarom verwelkomen we wie vlucht voor wat autocraten elders aanrichten. We spreken autocratische regimes aan op hun wandaden. En steunen in ons buitenlands beleid alles wat gedaan wordt om nieuwe slachtoffers te voorkomen.
Vrijdag Zindag – Bevrijdingsdag
Er wordt aangebeld. Tegelijk gaat mijn mobiel. Terwijl ik naar de voordeur loop, houd ik het ding aan mijn oor en zeg mijn naam. Geen antwoord, alleen ruis. Voor de deur staat een man in een zwart leren jack. Ook hij houdt een mobieltje aan zijn oor. In zijn andere hand heeft hij een diplomatenkoffertje. Rare combi. Om zijn nek hangt een lint in de nationale driekleur met daaraan een badge. Achter hem, bij de straat, staan twee agenten naast hun politieauto. Het geel van hun blouses spat mij tegemoet. Ik schrik en vraag: ‘Is er iets gebeurd?’.
