Punkband Hang Youth en Extinction Rebellion hielden maandagmiddag een onaangekondigd punkconcert voor de deur van het Ministerie van Financiën in Den Haag. Ze eisen van minister Heinen van Financiën dat hij zijn ambtenaren eerlijk voorlicht over de desastreuze gevolgen van het in stand houden en uitbreiden van de fossiele subsidies, waar hij hen opdracht toe geeft.
Enkele activisten spoten direct na de eerste klanken van Hang Youth vanuit flessen roze verf over de ramen van het ministerie. Zodat de ambtenaren van het ministerie er de komende tijd aan herinnerd blijven worden dat de minister hen een roze bril voor probeert te houden, zegt XR.
Waarin de werkzaamheden die zij in opdracht uitvoeren, geen directe bijdrage aan de dreigende klimaatcatastrofe leveren. De minister dient zijn ambtenaren volgens XR te informeren over de substantiële bijdrage die de fossiele subsidies hier wel degelijk aan leveren. En dat de CO2-uitstoot zal dalen met 13,1% tot 19,8% tegen 2030 als de fossiele subsidies wel afgebouwd worden. Zodat ambtenaren zelf kunnen afwegen of ze op basis van gewetensbezwaren nog betrokken willen zijn bij de uitvoering van dit beleid.
Ambtenaren verantwoordelijk?
Woordvoerder Joost Thus: “Het zijn de ambtenaren die het desastreuze beleid van dit kabinet, dat de wetenschappelijke feiten over de klimaat- en ecologische crisis negeert, dienen uit te voeren. Zij voeren de werkzaamheden uit die ervoor zorgen dat de fossiele subsidies in stand blijven en zelfs uitgebreid worden. Onder het huidige kabinet wordt zo onder meer rode diesel nieuw leven ingeblazen. En blijven vervuilende fossiele bedrijven gestimuleerd worden om zo goedkoop mogelijk de aarde te vervuilen, met alle rampzalige gevolgen van dien. De vraag is echter wie over een paar jaar ter verantwoording geroepen gaat worden voor de immense gevolgen hiervan. Worden dat de ministers die opdracht gaven tot uitvoering van het ontwrichtende beleid, of de ambtenaren die zonder te weten wat er werkelijk speelde opdrachten uitgevoerd hebben?”
Publieke verontwaardiging
Enkele jaren geleden werden ambtenaren die betrokken waren bij de toeslagenaffaire mikpunt van publieke verontwaardiging. Zij werden publiekelijk ter verantwoording geroepen voor wat zij gedaan hadden of juist hadden nagelaten te doen, maar konden zich door hun geheimhoudingsplicht niet openbaar verdedigen. Begin dit jaar gaf de Vereniging van Hogere ambtenaren bij het Ministerie van Financiën (VHMF) daarom opdracht tot een analyse over dergelijke situaties. Hoogleraren Tom Barkhuysen en Jaap van Slooten kwamen daarin tot de aanbeveling dat ambtenaren eenvoudiger op basis van gewetensbezwaren specifieke opdrachten of een bijdrage aan bepaald beleid moeten kunnen weigeren. VHMF erkende in het rapport het belang van deze aanbeveling en nam deze over.
Gewetensbezwaren
Extinction Rebellion roept de ambtenaren van het Ministerie van Financiën op om uiting te geven aan hun gewetensbezwaren en geen opdrachten meer uit te voeren die de 39,7 tot 46,4 miljard euro aan jaarlijkse fossiele subsidies in stand houden. Daarnaast eist XR dat de minister stopt met zijn medewerkers door een roze bril naar de realiteit te laten kijken. De minister dient daarentegen alle wetenschappelijk onderbouwde feiten over de ernst van de klimaat- en ecologische crisis en de wijze waarop de fossiele subsidies die verergeren op tafel te leggen. Zodat zijn ambtenaren zich niet meer onbedoeld schuldig kunnen maken aan de gevolgen van de uitvoering van dit beleid.