• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Vipassana » Je ziet het als je het door hebt

Je ziet het als je het door hebt

18 november 2015 door gastauteur

Waarom ervaart de ene mens eenzelfde situatie als pijnlijker of heftiger dan een ander? Het is een intrigerende vraag die wij als boeddhisten neigen te beantwoorden met het concept karma. In Vipassana leerde ik dit: iets roept een basisgevoel van aantrekking, afstoting of neutraliteit op. Wij gooien er direct onze interpretatie overheen, een gedachte met een bijbehorende emotie.

Tekst Diana Vernooij.

Ooit in het verleden heb je gereageerd op een manier die je emotie van nu bepaalt. Dit alles is dus nog vipakka, de gevolgen van scheppend karma. De kunst is, leert Vipassana, om niet direct te reageren. Daar ligt onze vrijheid. We kunnen ervoor kiezen om de impuls van de emotie te doorstaan en een heilzame reactie te geven. Het is een prachtige herkenbare analyse die mij tegelijk nog veel te theoretisch is, nog veel te rationeel.

In september kwam er een nieuw boek uit van Ingeborg Bosch, dat ik onmiddellijk gekocht heb. Zij heeft de Past Reality Integration (PRI) uitgevonden, een methode om de heftigheid van je reacties op wat je overkomt te begrijpen en te neutraliseren. Het is een effectief middel, die PRI. Ik ben er nu zo’n jaar mee bezig en realiseer mij steeds vaker welk mechanisme er onder mijn eerste heftige emoties en impulsen zit. Het lastigst is het, om niet meer te geloven in mijn overtuigingen. “Dat die ander niet zo stom moet doen, dat vindt toch iedereen” is zo’n overtuiging. Of: “Als ik mijn best maar blijf doen, komt het echt nog wel goed”. En deze herken ik ook als ik me onplezierig voel en dan te lang op facebook blijf hangen: “Er is niks aan de hand als ik maar bezig blijf mezelf af te leiden”. Ik geloof erin als ik erin zit, ik denk dat het de waarheid is, en dus leef ik eruit.

De vraag of ik wel zeker weet dat het is zoals ik denk dat het is – of ik überhaupt wel zo zeker kan zijn van mijn vanzelfsprekende interpretaties: die vraag helpt me om te beseffen dat ik het helemaal niet weet. Integendeel ik zit vast in een overtuiging, ik zit zelfs heel vaak vast in overtuigingen.

Vipassana vegende manPRI laat zien dat je heftig reageert als iets je herinnert aan oude verdrongen pijn uit je kindertijd. Je hebt een weerstand ontwikkeld tegen een waarheid die je toen als kind niet aankon. Je volwassen geest reageert nog steeds alsof die kinderwaarheid de waarheid van vandaag is. Je ziet het als je het door hebt. Inmiddels heb ik wat alarmbellen ontwikkeld die me helpen om mijn overtuigingen te doorgronden. Zo liep ik op een dag rond met het gevoel dat het me allemaal te veel is wat ik op mijn bordje heb – en blijf ik maar rondrennen om het allemaal af te krijgen. Tot ik besef dat ik me laat opjagen uit valse hoop. Het is een oude valse hoop dat ik gezien zal worden en gewaardeerd als ik maar mijn best blijf doen. Deze valse hoop overdekt een oude pijn van toen ik als kind aan de kant werd gezet, uit het middelpunt van mijn eigen leven werd gescheurd door een drama in de familie. Het is een flits van erge pijn waarvan het voelen zo opluchtend werkt, dat ik de drive om rond te rennen kwijt ben. Ik kon het reëler zien: “Het is veel wat ik op mijn bordje heb, nou, dan doe ik de rest morgen wel”.

PRI biedt praktische instrumenten om alle sterke emoties te doorgronden, te onderscheiden en aan te pakken. Ingeborg Bosch heeft er al verschillende boeken over geschreven en ze raakt langzamerhand internationaal erkend. “Onze Liefde” heet haar nieuwste boek: “Hoe elkaar (terug) te vinden en niet (meer) kwijt te raken”. Nu zet ze liefdesrelaties centraal en de soms destructieve mechanismen van emotionele reacties op elkaar. Mooiere aanpak van emoties op basis van “niet weten, erkennen wat is en je actie hieruit laten voortkomen” ken ik niet. Zie: www.prionline.nl

Dit artikel verscheen eerder in de nieuwsbrief van Zen Peacemakers Lage Landen.

Diana Vernooij

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Gezondheid, Vipassana Tags: de schreeuw, Diana Vernooij, Ingeborg Bosch, karma, PRI, Vipassana

Lees ook:

  1. Eén retraite, twee belevenissen, les voor de toekomst
  2. Het uitwisselingsgesprek tijdens retraites
  3. Vipassa mét…
  4. Vedananupassana -gevoelens als grondslag voor oplettendheid-

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Marja Timmer zegt

    18 november 2015 om 17:14

    Goed artikel, dank daarvoor!

    • Ferdinand Lauw zegt

      19 november 2015 om 09:36

      Hallo Marlijn,

      Ik ben het met je eens, wat Ingeborg Bosch beschrijft op de hierboven aangehaalde pagina is m.i. niet anders dan waar de psychoanalyse vanuit gaat.
      Wat wellicht enigszins nieuw is, zijn de aspecten die zij er uitlicht, zoals valse hoop en valse macht.

      De vraag: is het waar wat ik denk, zoals die gesteld wordt door Byron Katie en de Rationeel Emotive Therapie, is inderdaad sec lastig te beantwoorden omdat het de ontdekking, het inzicht bij de patient overslaat van het nut van de verkeerde gedachte: wat doet die gedachte vóór mij).

      • Tanja zegt

        19 november 2015 om 11:27

        Wat leuk Diana,
        Ik heb begin dit jaar een lezing verzorgt met als thema PRI en Boeddhisme waarbij de insteek te onderzoeken hoe PRI aansluit bij de dharma en hoe deze zienswijze en methode mogelijk ondersteuning kan bieden bij het aspect van integratie in een boeddhistisch kader.
        Voor mij biedt PRI zeker handvaten bij het helpen (h)erkenen van illusies en illusie instandhoudend denken en gedrag.

        M.b.t. of opmerkzaamheid alleen niet genoeg is: dat is denk ik de basis maar is er niks mis met het gebruik maken van moderne psychotherapeutische methodes die aansluiten bij het gedachtengoed van de dharma en kunnen deze je inzichten helpen verdiepen.

        Ik heb zelf het gevoel bij Byron Katy dat je af te vragen of het wáár is wat je denkt heel behulpzaam is maar mogelijk niet perse voorkomt dat je uit verbinding gaan met dát wat er geraakt wordt. Waardoor diepere bewustwording en integratie niet tot stand komt.
        Voor integratie is niet alleen het inzicht nodig van onbevredigdheid(vergankelijkheid en onsubstantialiteit) maar ook het toelaten van het gevoel (vedana) in al zijn diepte incl pijn voelen uit het verleden die geraakt wordt. Met het besef dat het oud is.

        Ik denk dat PRI kan helpen oude patronenen/overtuigingen te doorbreken/bewust te worden waar je ook met boeddhistsiche beoefening in kunt blijven hangen.(met name ‘valse hoop’ en ‘ontkenning van behoefte’) Hoewel je zou kunnen stellen dat het dan geen zuivere boeddhistische/dharma-beoefening is.

        Ik mis overigens ook dingen hoor bij PRI, maar dat is weer een ander verhaal…

  2. Marlijn Verplanken zegt

    19 november 2015 om 09:05

    Het zoveelste boek, weer iets”nieuws”.Mijns inziens bevat deze methode ingrediënten die al veel langer bestaan en zijn ze gewoon in een nieuw jasje gestoken.Of is dit een “oude”reactie van mij? Met alle respect voor de schrijfster. Opmerkzaamheid is toch voldoende?

  3. Meindert Telkamp zegt

    19 november 2015 om 10:58

    PRI is een werkvorm. Niets meer en minder. Bij de een sluit dit goed aan en bij de ander dat. Klaarblijkelijk bij de schrijfster is dit het geval. Dat is mooi.
    Een werkvorm ontstaan uit het gedachtengoed van Freud, doch ook zoals ik het ervaar vanuit de Boeddhistische Psychologie. Een synthese dus uit verschillende stromingen.

  4. Astrid zegt

    19 november 2015 om 18:09

    Zo te horen heeft de schrijfster van dit artikel zich goed verdiept in de PRI methode.Ik denk dat er pas dan echt iets over te zeggen is; wanneer we met een open blik iets onderzocht hebben. Ik merk dat in bovenstaande reacties misschien iets te snel conclusies getrokken worden vanuit een bestaande gedachte of overtuiging, maar zonder te toetsen of deze ook van toepassing is op het onderwerp PRI? PRI heeft mijn leven veranderd, en echt tools gegeven voor wat Eckart Tolle, Byron Katie, Marianne Williamson en nog zo velen anderen zo mooi omschrijven. Je ziet het als je het door hebt, maar je kunt het pas doorhebben nadat je het open onderzocht hebt;-) Met dank aan alle zienswijzen en reacties hierboven..

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 27 juni 2022 - 3 juli 2022
    Zomer Retraite met Losang Gendun
  • 3 juli 2022
    Kum Nye Yoga op zondag | Online
  • 4 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 4 juli 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • 5 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur

Erik Hoogcarspel - 30 juni 2022

Nog steeds, ook op de klimaatdemonstratie van 19 juni jl., ziet men groepen in het zwart geklede jongeren mee demonstreren die zich presenteren als vertegenwoordigers van het anarchisme. Deze groepen kunnen in het buitenland erg agressief optreden en zelfs banden onderhouden met extreemrechts. Vele oppassende burgers zien het anarchisme aan voor een uiting van jeugdige overmoed, die vanzelf wel zal overgaan. Hoe kun je immers een staat besturen zonder regering? Was het anarchisme niet een soort extreem communisme en hebben we niet gezien dat het communisme gewoon een slecht systeem is?

Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid

Erik Hoogcarspel - 14 juni 2022

Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.

Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

Hein Thijssen – ´Het leven is een schijtende merel´

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Alleen voor een ontwaakte is het achtvoudige pad een natuurlijke zaak’

Boekbespreking – Bernard Mandeville, een ondeugende denker?

Erik Hoogcarspel - 9 juni 2022

Bernard Mandeville (1670 – 1733) werd geboren in een gegoede remonstrantse familie te Rotterdam. Hij studeerde in Leiden en vertrok tegen het einde van de 17e eeuw naar Londen om er een medische praktijk op te zetten. Daar schreef hij eerst luchtige stukjes proza in tijdschriften, maar later publiceerde hij ook over geneeskunde en economie. Zijn bekendste boek is “De fabel van de bijen”.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Veertiende Dalai Lama organiseerde Tibetaanse diaspora succesvol na zijn vlucht
  • Ardan
  • Verlichting is geen show
  • De virtuele denkster 376
  • Dick – Workshop in de ruimte

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens