De oorlog in Oekraïne, de genocide in Gaza en talloze andere conflicten wereldwijd leiden tot een escalatie van bewapening en militarisering, met grote gevolgen voor mens en milieu en risico op meer conflicten en onderdrukking. Intussen eisen veiligheidsproblemen van de hele wereld – klimaatverandering, het gevaar van kernwapens en ongelijkheid – een mondiale aanpak in een hervormde VN.
De Nieuwe Vredesbeweging, wil een wereld waarin internationaal wordt samengewerkt en rekening wordt gehouden met de (veiligheids)belangen van de hele wereldbevolking. De Nieuwe Vredesbeweging is een samenwerking van organisaties, groepen en individuen die pleiten voor een ander geluid in het Nederlandse debat en die oproepen tot de volgende punten:
- Zet in op diplomatie en de-escalatie
Het is noodzakelijk ons te herbezinnen op de wereldorde zoals deze na de Tweede Wereldoorlog is ontwikkeld. De grote machtsblokken – VS, China en Rusland – vechten overal op de wereld om invloedssfeer en macht, met grote nadelige gevolgen voor mens en aarde. De huidige situatie van grote oorlogen is zeer gevaarlijk. Conflicten los je niet op door met geweld de machtsverhoudingen te veranderen en je eigen belangen af te dwingen ten koste van anderen. Diplomatie en de-escalatie zijn de weg naar duurzame veiligheid en vrede. Prioriteiten zijn een einde aan de genocide in Gaza en het stoppen van de oorlog in Oekraïne. Voortzetting hiervan leidt enkel tot meer vernietiging, escalatie en uitbreiding van de oorlog. Diplomatie moet leiden tot een wapenstilstand en onderhandelingen.
- Verlaag militaire uitgaven
Wereldwijd worden militaire bestedingen enorm verhoogd; dit bevordert niet de veiligheid, maar gaat ten koste van menselijk welzijn en een leefbare planeet. De militaire uitgaven in de EU waren voor de oorlog in Oekraïne al vier keer zo hoog als de Russische, die van de NAVO zelfs 17 keer. De Nederlandse defensiebegroting is sinds 2014 bijna verdrievoudigd. Oorlogen in Oekraïne en elders zijn er niet mee voorkomen. Versterking van het westerse militair-industrieel complex draagt bij aan verdere onderdrukking, uitbuiting en uitsluiting, instandhouding van fossiele economieën en vergroting van ongelijkheid in de wereld.
- Investeer in een eerlijkere toekomst
In een veilige wereld is minder reden voor conflict en hoeven minder mensen te vluchten. Daarbij moeten mensenrechten, milieu en eerlijke verdeling van welvaart leidend zijn. Het westerse beleid dat gericht is op militaire dominantie en eigenbelang staat hier lijnrecht tegenover. Wij willen een eerlijke toekomst, geen neokoloniale orde waarin de rijkste landen de rest van de wereld blijven overheersen. We moeten samenwerken om wereldwijde problemen als klimaatverandering, uitbuiting, racisme en het patriarchaat aan te pakken.
- Kernwapens weg
In de oorlog in Oekraïne is gebleken dat het dreigen met kernwapens een middel is om oorlog te kunnen blijven voeren. Het risico dat ze daadwerkelijk ingezet worden is nog steeds hoog. Alle kernwapenstaten vernieuwen hun arsenalen met gevaarlijker, zogenaamd ‘beter inzetbare’ types. In Nederland worden nieuwe kernwapens voor de F-35 geplaatst. De enige veilige optie is: alle kernwapens de wereld uit.
- Leg wapenexport aan banden
Wapens dragen wereldwijd bij aan oorlog en mensenrechtenschendingen. Versoepelingen van wapenexportbeleid op Nederlands en Europees niveau en meer promotie van wapenexport zullen dit in de toekomst verergeren. De wapenindustrie zit bij de regering aan tafel om rechtstreeks mee te praten over militair en economisch beleid. Wapenhandel en wapenproductie moeten juist beperkt worden.
- Geen herinvoering dienstplicht
De Nederlandse krijgsmacht wil fors uitbreiden. Nieuwe militaire terreinen bedreigen natuur en leefbaarheid. Steeds vaker wordt gesproken over herinvoering van de opkomstplicht voor dienstplichtigen, of verkapte vormen daarvan om meer soldaten te rekruteren. Jongeren worden gelokt met militaire propaganda, paniekzaaierij over dreigingen en oorlogstaal over geweld als oplossing voor conflicten. Niemand moet gedwongen of aangemoedigd worden soldaat te worden.
- Stop militarisering
De maatschappelijke discussie over internationale veiligheid wordt gedomineerd door hoge militairen en schreeuwende politici. Stemmen die opkomen voor vrede, diplomatie en ontwapening krijgen nauwelijks ruimte en worden weggehoond. Pleidooien voor militarisering krijgen autoritaire trekken. Ze leiden tot het zoeken naar militaire antwoorden op zaken als klimaatverandering en gedwongen migratie – vraagstukken die juist echte en duurzame oplossingen nodig hebben – en tot meer risico’s op binnenlandse repressie.
