• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Tiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

De lege moraal

10 maart 2017 door Hans van Dam

Zalig zonder zeden

Zachtmoedigheid, barmhartigheid, reinheid van hart, vreedzaamheid en gerechtigheid zijn voor mij geen deugden, waarden of idealen, zoals in het christendom, het boeddhisme, het jodendom, de islam, het humanisme en het socialisme; maar symptomen, complicaties, ziektewinst, bijvangst van een radicaal niet weten.

Juist waar het fundament onder het denken volledig is weggeslagen, ontstaat een handelswijze die wel wat weg heeft van de moraal die de mensheid zichzelf al sinds mensenheugenis probeert op te leggen.
Zonder forceren, zonder geloften, zonder geboden, zonder stenen tafelen, zonder inquisitie.
Voorbij goed en kwaad, voorbij juist en onjuist, voorbij heilig en zondig, voorbij recht en plicht, voorbij rechtzinnig en vrijzinnig, voorbij beloning en straf, voorbij hemel en hel.

Deze moraal is niet in regels te vangen, want regels behoren nog tot het domein van het weten, de wetten, het streven, het streben, het hebben en het heersen.
De moraal van niet-weten is een moraal zonder mores.
Een lege moraal, zo leeg als de lege leer, maar toch – een moraal.
Of zeg maar gerust dé lege moraal, want waarin zou de ene lege moraal moeten verschillen van de andere?

De arme van geest is naar de maat van zijn geestelijke armoede wellicht overwegend maar beslist niet principieel zachtmoedig, barmhartig, rein van hart, vreedzaam en gerechtig.
Zijn ethiek is aldoor emergent* en blijft hem aldoor onbekend.
Zij is niet de zijne en gaat buiten hem om, net als hijzelf, net als het leven dat hij leeft terwijl het hem leeft.
Hij heeft er geen omkijken naar, en als hij toch eens omkijkt, ziet hij – niets.

De moraal van de arme van geest is niet verankerd in zijn wijsheid, die hij niet heeft, niet in zijn god, die hij niet kent, niet in zijn leegte, die (hij) niet is.
Vandaar dat de arme van geest niemand tot voorbeeld kan zijn – wat mensen er niet van weerhoudt het toch te proberen.
Vandaar dat de arme van geest nergens op aangesproken kan worden – wat mensen er niet van weerhoudt het toch te proberen.
Vandaar dat de arme van geest zichzelf nergens op aan kan spreken – wat hem er niet van weerhoudt het toch te proberen.

Dus pas maar op, beste mensen.
Met die armen van geest weet je het maar nooit.

 

* Emergentie (‘plotseling opduiken’), lijkt in de wetenschappelijke verklaringspraktijk een eufemisme voor niet-weten, een mom voor het echec van het reductionisme.
Zo wordt bewustzijn door systeemtheoretici ‘verklaard’ als een emergente eigenschap van complexe interacties tussen zenuwcellen, leven als een emergente eigenschap van complexe interacties tussen organische moleculen, zwaartekracht als een emergente eigenschap van informatieverschillen tussen massa’s.

De vloeibaarheid van water heet emergent omdat deze eigenschap niet te voorspellen is uit de eigenschappen van de individuele watermoleculen, lees ik in de Wikipedia.
Als dat waar is, betekent emergent (althans op die plek) inderdaad niet meer dan onvoorzien en onherleidbaar.
Maar dan is zowat het hele leven emergent, inclusief deze dwaaltekst.
Of had je hem soms aan zien komen?

Mijn ethiek emergent noemen, verklaart in elk geval niets.
Ik druk er alleen maar mijn verbazing mee uit dat een mens zonder fundament niet noodzakelijk in barbarij vervalt.
Net zo min als een mens mét een fundament – christelijk, islamitisch, hindoeïstisch, boeddhistisch, communistisch, kapitalistisch, democratisch, racistisch, fascistisch en noem maar op – noodzakelijk beschaafd is.
Behalve in zijn eigen ogen.

Deze tekst maakt deel uit van Zalig zijn de armen van geest, een serie over de zaligsprekingen in de Bergrede van Jezus.

 

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Hans van Dam Tags: achtvoudig pad, ethiek, geloften, leegte, niet-weten, non-dualiteit, zaligsprekingen

Lees ook:

  1. Juist spreken is onzinnig gepraat
  2. Schaak noch mat
  3. Een dwaalrede
  4. Belijdenis van een onnozelaar

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Series, Boeken, Site, Blog, Hans, Contact. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 21 januari 2021
    Gratis proefles cursus Caring - Caring from the heart
  • 21 januari 2021
    Doorlopende groep Vipassana Haarlem
  • 21 januari 2021
    Online Dhammakaya-meditatie
  • 22 januari 2021
    Online Dhammakaya-meditatie
  • 23 januari 2021
    Online Dhammakaya-meditatie
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Verkiezingen 2021 – ‘Er is menselijke warmte nodig in de politiek’

Wouter ter Braake - 18 januari 2021

Ik lanceer een ander alternatief. Een brede bewustzijnsbeweging. Een beweging van kiezers die het geluk van alle mensen vooropstelt en als uitgangspunt neemt. Op basis van een bewustzijn dat boosheid transformeert in wijsheid. Een bewustzijn dat gefundeerd is in het besef van verbondenheid van al wat leeft. Een bewustzijn dat verschillen respecteert en met een warm hart en open mind openstaat voor dialoog.

De Lotussoetra – boeddhisme en politiek

Erik Hoogcarspel - 14 januari 2021

In de Lotussoetra worden de geboorte, de meditaties, het ontwaken het preken en de dood van de Boeddha beschreven als niet meer dan een show die hij opvoert. Het is een didactische methode. In feite is hij de eeuwige wetgever van het universum en daarom de inrichter van de ware politiek.

Het boeddhisme en religie

Erik Hoogcarspel - 12 januari 2021

Is het boeddhisme een religie, een levensweg of een filosofie? Als je deze vraag aan meerdere mensen stelt krijg je geheid verschillende antwoorden en voor elk antwoord valt wel iets te zeggen.

Tien jaar Boeddhistisch Dagblad

Joop Ha Hoek - 8 januari 2021

...

Jasper Schaaf – Marx’ diepe respect voor Aristoteles

gastauteur - 1 januari 2021

Jasper Schaaf: 'Aristoteles noemt het doel van het menselijk bestaan ‘geluk’. Klinkt dit te makkelijk? Is het vreemd? Speelt zo’n ver, groot en toch belangrijk doel echter ook geen belangrijke rol in de vroegere geschriften van Marx, waar hij nog meer dan later op de werken van Georg Hegel en Ludwig Feuerbach leunt?'

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

Meest recente berichten

  • ‘Minister draagt schutter Cevdat Y. nu wel voor bij de koning voor gratie’
  • Niet-weten is geestverruimend, maar niet heus
  • Het jaar 2021 – dag 20 – afstand
  • Boeddhistische ervaringsdeskundigen gezocht
  • De kern van yoga – Karma yoga (deel 1)

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Boeddhistisch Dagblad
Powered by  GDPR Cookie Compliance
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Bezoekersstatistieken

We gebruiken Google Analytics voor het bijhouden van bezoekerscijfers.

Dit helpt ons bij het verbeteren van de website; zo weten we wat wel en niet gebruikt of gelezen wordt.

Alle cookies staan uit in je browser. Zet cookies aan alsjeblieft, als je wil dat we je voorkeuren opslaan,

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens