“Heb jij het voor het zeggen in dit leven?”
“Nou en of, ik maak mijn eigen keuzes.”
“De mensen waarover je ’s nachts droomt, hebben die het voor het zeggen?”
“Ik denk het niet.”
“Waarom niet?”
“Omdat ze niet echt zijn.”
“Waarom zijn ze niet echt?”
“Omdat ze alleen in mijn dromen verschijnen.”
“De ik in je dromen, heeft die het voor het zeggen?”
“In mijn dromen denkt hij van wel.”
“En achteraf?”
“Achteraf natuurlijk niet.”
“Waarom niet?”
“Omdat hij dan niet echt blijkt te zijn.”
“Maar jij bent wel echt?”
“Wie droomt anders al die dromen?”
“En als je zometeen wakker wordt?”
“Nog een keer?”
“Hoezo?”
“Ik ben vanmorgen ook al wakker geworden.”
“Misschien was dat ook maar een droom.”
“En dit gesprek dan?”
“Zeker weten dat het echt is?”
“Als ik op mijn gevoel af ga wel.”
“Is je gevoel absoluut betrouwbaar?”
“Was dat maar waar.”
“Als dit een droom zou zijn, heb jij het dan op dit moment voor het zeggen?”
“Ik vrees van niet.”
“Meer heb ik niet te zeggen.”
Deze tekst maakt deel uit van de Perongelukexpress, een serie over de vrije wil.
Siebe zegt
Ja, één van die dingen die zeker is, is dat je je kunt vergissen. Je kunt bijvoorbeeld een persoon aanzien voor iemand anders. Je kunt een boomstronk aanzien voor een dier.
Je kunt je ook vergissen in oorzakelijke verbanden. Je kunt verbanden zien die er causaal helemaal niet zijn.
Die overspannen neiging heb ik wel. Ik denk uit onzekerheid/angst geboren. Dit gebeurt vaak wanneer gebeurtenissen tegelijkertijd of vlak na elkaar gebeuren terwijl ze oorzakelijk niks met elkaar te maken hebben. Dat gaat richting magisch denken.
Alles bij elkaar kun je dus feitelijk begoocheld zijn over hoe zaken gaan en bestaan. Eigenlijk onderwijst de Boeddha dat ook wanneer het gaat om de manier waarop we onszelf beleven, met daarin centraal de krachtige indruk van een Ik/wezentje dat ziet, ruikt, voelt, proeft, denkt, wil, hoort, avonturen beleeft, veroudert, ziek wordt, sterft, dit en dat ervaart.
De Boeddha lijkt te hebben onderwezen dat deze krachtige indruk van een wezentje, een Ik dat leeft, de notie ‘Ik ben’, begoocheling is. Het is ook een soort vergissing. Niettemin, het is een hele krachtige perceptie en beheerst ieders gedrag.
Bij oude tv’s volgden beelden elkaar razendsnel op maar ziet een mens dat? Ziet een mens beeldloze momenten? Nee. Dus dat geeft de indruk dat er een soort continue beeld is op tv terwijl dit niet zo is. Dus de indruk van hoe zaken en gaan en bestaan die we krijgen uit het waarnemen/ervaring, matcht dan niet met hoe zaken gaan en bestaan.
Iets soortgelijks zou innerlijk plaatsvinden rondom de krachtige perceptie van een Ik dat hoort, ziet etc.
Het is niet zo handig dit in te delen in echt en onecht.
Want die krachtige perceptie van een Ik/wezentje die hoort, avonturen beleeft, zaken ervaart etc. doet zich echt voor. Maar zoals het voorbeeld van de tv aangeeft,
kun je op grond van hoe zaken zich ogenschijnlijk voordoen, niet zeggen dat het dan ook zo bestaat en gaat.
Volgens de Boeddha kan een mens toch in deze kwestie van identiteit doordringen via meditatie, op een manier die boven alle twijfel uitgaat. Zoals ik het begrijp heeft de Boeddha zo gezien dat geest geen Ik is, geen wezentje, geen persoonlijk zelf of persoonlijkheid.
Toen hij dat ontdekte, d.w.z. op directe wijze kennis van nam, kwam voor hem vanaf dat moment de krachtige perceptie ‘Ik ben’ in een ander daglicht te staan, namelijk, als iets wat voorwaardelijk ontstaat en wat het gedrag van wezens beheerst. Beheerst door de notie ‘Ik ben’, als een soort wezentje, wordt je ook beheerst door de zorgen, angsten, spanningen etc….het lijden wat bij die perceptie hoort.
Siebe
kees moerbeek zegt
Siebe, ik zou je ondanks alles toch willen vragen om bijvoorbeeld bij het oversteken van de straat op het verkeer te letten. Als je niet oplet en overreden wordt is dat wat Siebe genoemd wordt er niet meer, wat je ook allemaal filosofeert. Dit is geen grap!
We zijn allemaal samen, Siebe :-)
https://www.youtube.com/watch?v=HThgAQksAjI
Sjoerd zegt
Tja Hans. ……….?!
Wie droomt er nog van jullie beiden? De schrijver of de blogger, of is dit in z’n geheel een ‘bizarre night-terror’?
G.J. Smeets zegt
Hé Sjoerd, de Hansen geven geen antwoord dus die liggen beiden kennelijk nog te pitten. Bons een op de deur :)