• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Zen » Buiten jezelf is er niets te vinden

Buiten jezelf is er niets te vinden

19 maart 2022 door Zeshin van der Plas

Een van de hoofdthema’s van het boeddhisme is karuna, mededogen. De bodhisattvagelofte begint met: ‘Ik beloof alle levende wezens te redden’. Daar zijn talloze varianten op omdat het ondoenlijk is om alle levende wezens te redden. Er zijn groeperingen die daar een mouw aan gepast hebben, ze redden alleen de invoelende wezens, of de bewuste wezens. Je kunt er natuurlijk over discussiëren hoe het bedoeld wordt-  ‘alle levende wezens redden’, maar dat is het bewijs dat de deelnemers geen overeenstemming hebben en er dan maar een gezamenlijke mouw aan breien. Kortom, er heerst nogal wat onduidelijkheid over hoe iemand alle levende wezens moet redden. Honderden, zo niet duizenden mensen in Nederland hebben deze gelofte  gereciteerd, zonder te weten hoe dat zou moeten.

Ik heb mij in het verleden met religies ingelaten zoals het christendom, Hare Krishna, Soefi’s, Taoïsme, yoga, Confucianisme enzovoort. Geen van deze richtingen heeft mij een bevredigend antwoord opgeleverd, wat logisch was omdat ik het antwoord bij deze religies zocht. Niet een van de leiders, meesters of goeroes van deze richtingen vertelde dat ik het antwoord bij mijzelf moest zoeken. Ik ben daar min of meer zelf op gekomen. Rond mijn 19e levensjaar zag ik een reclame voor zuiver wollen kleding, de slogan was ‘Liever naakt dan namaak’. liever niets dan onecht, nep, of illusie.

Ik nam geen genoegen meer met ‘er woont een god in de hemel’ ‘je word telkens opnieuw geboren’ ‘er is een hemel, walhalla of nirwana’, en meer van die uitspraken die ik uit onwetendheid vastgreep. Ik wilde het snappen en als ik het niet snapte legde ik het naast mij neer onder het mom van: ‘het zal wel’. Omdat ik onbegrijpelijke uitspraken niet verwierp maar naast mij neer legde kon ik ze af en toe nog eens bekijken. Sommigen liggen nog steeds naast me en anderen hebben hun betekenis voor me ontsluiert. Ik kwam langzaam tot de ontdekking dat de duizend handen van Avalokitesvara mij alles aanreikten om tot inzicht te komen, voor mij werd de totale buitenwereld mededogen. Soms was dat mededogen erg wreed, vluchtelingen die verdronken in de Middellandse zee, aanslagen in Frankrijk en Duitsland, enzovoort. Hoe ga je daar mee om, hoe red je die levende wezens? Ik ging dan maar weer uit onmacht op mijn kussentje zitten en deed niets, nou ja niets? Tijdens mijn meditatie overspoelden deze beelden mij en lieten tranen over mijn wangen stromen, maar ook werd ik ondergedompeld in de tijdloosheid van het bestaan, geconfronteerd met de eeuwigheid.

Lang geleden kwam ik al tot de ontdekking dat sinds Kain zijn broer vermoordde er nog geen dag in de wereldgeschiedenis is geweest dat er niet ergens op deze wereld een oorlog woedde. Alle wereldverbeteraars ten spijt- het is nog niemand gelukt om de oorlog met al zijn wreedheden de wereld uit te krijgen en vandaag kwam ik in het BD de volgende zin tegen.

‘ Ondanks de uitzichtloosheid van de chaotische situatie beschikken we nog steeds over een machtig wapen dat niets kost: aandacht, vriendschap en liefde.’

Een machtig wapen wat niets kost om de oorlog te bestrijden, denk er eens over na wat daar staat? Wat er staat is oorlog tegen de oorlog, vuur met vuur bestrijden. Hoe zou je vrede kunnen creëren zonder zelf vrede gevonden te hebben? Je kunt maar één ding veranderen en dat is jezelf, jij bent het die de wereld ervaart, hoort, ziet, ruikt, proeft en voelt.

Om dit wat duidelijker te maken is deze koan een goed hulpmiddel: ‘Hoe zag je gezicht er uit voor je ouders geboren waren.’ Waar was de wereld voor je geboren was? Met jouw geboorte is een totaal universum geboren, met een geschiedenis, ontdekkingsmogelijkheden, en draagt een gelofte in zich. Wie ben je, wat ben je? Voor je geboorte was er geen wereld, zonder jou is er geen wereld, de wereld is samen met jou geboren. Waar beleef je de wereld,… niet meer dan in je hoofd, je hersens maken van beelden, geluiden, geuren, smaak en gevoel herkenbare zaken. Wat is dat wat zich buiten jezelf bevindt, atomen, quarks, strings? Atomen bestaan vooral uit lege ruimte, er zijn sinds kort deeltjes ontdekt die er tegelijkertijd zijn en ook niet zijn. Als boeddhist moet je dat bekend in de oren klinken: ‘Vorm is leegte en leegte is vorm.’ Volgens het boeddhisme is alles wat wij ervaren zien horen proeven en ruiken illusie, Avalokitesvara is niet meer dan de illusie die je voor realiteit verslijt. Maar toch,…hoe illusionair is het als je met een hamer op je duim slaat? Het is makkelijk gezegd: alles is illusie, het is wel de enige realiteit die we hebben, je kunt moeilijk voorbij gaan aan de tragedie van dit leven, de illusie die jij ervaart, die er zonder jou niet geweest zou zijn. Jij bent de enige die er wat aan kan veranderen, de enige die inzicht kan krijgen in wat het is wat je geest je voorspiegelt. Je voorspiegelt,…dat betekent dat je in een spiegel kijkt, dat is nogal een schok, jij en de wereld zijn een.

Klinkt dat niet bekend, ‘een met de wereld’? Ik kijk in de afgrond en de afgrond kijkt naar mij. Jij verdrinkt in de Middellandse zee, jij maait mensen met een Kalasjnikov neer, jij bent de moeder die haar neergeschoten zoon begraaft, jij bent de arts die iemand redt. Als je dit begrijpt kun je niet anders zeggen: ‘Buiten mijzelf is er niets te vinden, daarom beloof ik dit levende wezen te redden. Het levende wezen wiens gezicht eeuwig is waar alles in weerspiegeld wordt’.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Teisho, Zen Tags: aandacht, karuna, oorlog, vriendschap en liefde, wereld, wezens redden, zeshin

Lees ook:

  1. Buiten jezelf is er niets te vinden
  2. Boeddhisme in oorlog
  3. Wie ben je?
  4. Zeshin – u kunt doen wat ik niet kan?

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. kees moerbeek zegt

    19 maart 2022 om 17:09

    ‘Ondanks de uitzichtloosheid van de chaotische situatie beschikken we nog steeds over een machtig wapen dat niets kost: aandacht, vriendschap en liefde.’ Als ik dit lees, wordt het mij nog duidelijker dat het oorlog is. Aandacht, vriendschap en liefde als wapens?

    ‘Buiten mijzelf is er niets te vinden, daarom beloof ik dit levende wezen te redden. Het levende wezen wiens gezicht eeuwig is waar alles in weerspiegeld wordt’. Poetin zegt zich op te werpen voor zijn levende wezens en hun ziel. Moedertje Rusland weerspiegelt zich volgens hem in hun gezicht. Dit is zijn ‘mijzelf’. Ik wil niet vervelend doen, maar klopt het wel dat alle levende wezens eeuwenlang iets weerspiegelen dat ‘juist’ is volgens het Achtvoudige Pad?

    ‘Buiten mijzelf is er niets te vinden, daarom beloof ik dit levende wezen te redden.’ Ik vraag me af of de Boeddha deze ik-gerichtheid voor ogen had?

    • Rob de Klerk zegt

      20 maart 2022 om 09:52

      Ik lees nergens in het stuk van Zeshin van der Plas dat er “iets” wordt weerspiegeld dat “juist” is volgens wat dan ook.
      Waarom zou ik me afvragen wat de Boeddha voor ogen had?
      Zo ik zelf iets voor ogen heb, lijkt het mij beter mij dát af te vragen.
      Verder is voor mij de conclusie van Wittgenstein: “Waarover men niets weten kan daarover kan men beter zwijgen”, genoeg.

      • kees moerbeek zegt

        20 maart 2022 om 14:32

        ‘Het levende wezen wiens gezicht eeuwig is waar alles in weerspiegeld wordt,’ schrijft Zeshin van der Plas. Hij heeft het over ‘alles’. Mijn vraag was of het dan klopt dat dit alles alleen maar ‘juist/heilzaam’ is volgens het Achtvoudige Pad. Of dat dit gezicht ook minder fraaie zaken eeuwig weerspiegelt?

        Als mensen zich afvragen wat hen beweegt, motiveert, wat zij voor ogen hebben spiegelen ze zich wel eens aan de Boeddha. Zij zien hem als een navolgenswaardig voorbeeld en als steun, juist omdat hij zo menselijk was.

        Over de Boeddha weten we wel het een en ander, veel meer dan ‘niets’. Je verwijzing naar Wittgenstein slaat de plank mis. Er zijn meer lezers van BD die Wittgenstein van meer dan bij naam kennen en meer dan aforismes kennen :-)

Primaire Sidebar

Door:

Zeshin van der Plas

Zenleraar, oud-globetrotter, oprichter van Suiren-ji zencentrum. Schrijver van versjes, liefhebber van het leven. www.zencentrum.nl 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

05 jan
Cursus Leven met Sterven
5 jan 23
29 jan
Vervolgcursus boeddhistische psychologie
29 jan 23
29 jan
Medicijnboeddha ceremonie | Live en Online
29 jan 23
29 jan
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
29 jan 23
29 jan
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
29 jan 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Erik Hoogcarspel – Een beter boeddhisme met fenomenologie

    gastauteur - 16 januari 2023

    De Boeddha heeft zich ook nooit 100.000 geboortes herinnerd. Als je een goede meditatie hebt dan kan het voorkomen dat er heel veel situaties van vroeger door je hoofd spelen. En dat zijn allemaal geboortes van een ik en de dood van een ik. Je ik is niks anders dan het volledig verwikkeld zijn in jouw situatie. En dat gebeurt ook in je meditatie.

    Periyar E.V. Ramasamy de hemelbestormer

    Kees Moerbeek - 15 januari 2023

    De maatschappelijke initiatieven van de zakenman Periyar maakten hem populair en zijn populariteit nam toe door zijn activiteiten in de lokale politiek. In 1919 sloot hij zich aan bij het Indian National Congress, maar verliet deze partij teleurgesteld in 1925, omdat volgens hem de partij alleen de belangen van de brahmanen diende. In 1925 richtte hij de Self-Respect Movement op en daarna de Vaikom Satyagraha. In datzelfde jaar ging hij zijn eigen politieke weg.

    De twee hersenhelften ondergaan een hiërarchie verwisseling

    Rob van Boven en Luuk Mur - 11 januari 2023

    Een vriendin brak haar voet op vier plaatsen en kwam thuis te zitten. Ze woont alleen en toen ze de thuiszorgmedewerkster vroeg een boterham te smeren voor haar, was het antwoord dat ze dit niet mocht doen volgens haar protocol.

    Paul Boersma – Meditatie en pijn

    Paul Boersma - 10 januari 2023

    We vermijden in het dagelijks leven het lijden door er instinctief omheen te gaan, of anders door het te negeren, er geen aandacht aan te schenken, het te onderdrukken. In het eerste geval gaat het om mogelijke toekomstige pijn, in het tweede om aanwezige pijn, waarbij het makkelijker is psychische dan lichamelijke pijn te negeren, en makkelijker om de pijn van anderen dan de eigen pijn te negeren. Vermijden en negeren: dit is de dierlijke kant van ons mens-zijn.

    Kan je jezelf dom leren?

    Rob van Boven en Luuk Mur - 5 januari 2023

    We hebben twee hersenhelften en deze hebben ieder een eigen manier om de wereld te begrijpen. De rechterhersenhelft (R.H.) beleeft de werkelijkheid rechtstreeks en de linkerhersenhelft (L.H.) maakt zich een voorstelling van de wereld en probeert vanuit die voorstelling de wereld te begrijpen. De wereldbekende psychiater en filosoof Iain McGilchrist* heeft er zijn levenswerk van gemaakt om de (samen)werking van deze twee asymmetrische hersenhemisferen te onderzoeken.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Dick – drie maal scheepsrecht
    • De Boeddhistische Blik zendt op 5 februari twee films uit – Letter to San Zaw Htway en Free as a monk
    • Haiku
    • Arabisch rijstgerecht Mejadra/mujadara
    • Geen dood geen vrees (55) – Een grafplek uitzoeken

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens