• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Reine Land » Taigu – De wijsheid van de wereld en het vers van berouw

Taigu – De wijsheid van de wereld en het vers van berouw

12 juli 2018 door Taigu

Wat een kwaad karma kun je uit onwetendheid met je mond en gedachten aanrichten, zij het misschien ook onbedoeld. Nu, hier, op deze plaats, toon ik voor dit alles mijn berouw.

Met mijn zenleraar Nico Tydeman was ik onlangs verwikkeld in een diep gesprek over zen- en reine-landboeddhisme. Voor wie zich afvragen wat er nu precies gebeurt tussen leraar en student, laat ik verklaren hoe ongelooflijk waardevol het vertrouwen is dat een leraar je kan schenken wanneer hij zegt: “Ga ermee door die twee te vermengen, dat is jouw bijdrage die licht laat schijnen op de dharma.” Geen asymmetrie, geen machtsverhouding, maar vertrouwen en communicatie van hart tot hart. Zo kan (en hoort) het ook.

Voor deze zomer staan Honens Senchakushu en Shinrans Kyogyoshinsho op het program. Honen en Shinran zijn de aartsvaders van twee reine-landscholen waarvan de wortels teruggaan tot de Japanse middeleeuwen. De Kyogyoshinsho ken ik beter dan de Senchakushu, omdat ik Shinran beter ken dan Honen. Een lezer van het Boeddhistisch Dagblad attendeerde mij er onlangs in een reactie op, dat Honen zijn plaats als leraar van Shinran ook verdient. Zo kun je elkaar via de kolommen van het Boeddhistisch Dagblad ook op ideeën brengen, en vertrouwen schenken. Ik ga binnenkort op onze veranda in Frankrijk in de luwte van de zomerzon de Senchakushu en de Kyogyoshinsho eens naast elkaar lezen en onderling vergelijken.

Religieuze smeltkern

Sinds het moment dat ik, bijna vijf jaar geleden, mijn lekengeloften heb ontvangen (in zen noemen we dit jukai), gaat er geen dag voorbij of ik denk aan het vers van berouw, dat van deze ceremonie deel uitmaakt. Het vers luidt: “Al het kwade karma, van oudsher door mij begaan, vanwege zijn beginloze begeerte, haat en onwetendheid, geboren uit mijn lichaam, mond en gedachten, nu toon ik voor dit alles mijn berouw.” Zelden heeft iets zo’n indruk op mij gemaakt; het is een begin geworden van een diepe spirituele ervaring.

Zen gaat niet alleen over meditatie of mindfulness. Dit misverstand moet ik nog wel eens ontzenuwen. In het vers van berouw kom je, naar mijn idee, de sporen tegen van het vroege boeddhisme, van de vier waarheden en het achtvoudig pad. In het vers van berouw kun je de weerklank beluisteren van de onderlinge relatie die het boeddhisme altijd heeft gezien tussen de vergiften enerzijds en, onder andere, juist inzicht, juiste spraak en juist handelen anderzijds. Dit is de omlijsting van de religieuze smeltkern waarin de wijsheidservaring ligt besloten waarop zen uit is. Meditatie en mindfulness zijn binnen dit geheel onderdelen, maar erbuiten verliezen ze hun fundamentele betekenis.

Vanuit het perspectief van het reine-landboeddhisme is zen het smalle pad der wijsheid, voor slechts weinigen te begaan. Zen benadrukt onze boeddhanatuur, maar de strenge kloosterpraktijk en de geestelijke acrobatiek die daarbij horen, maakten zen volgens het reine-landboeddhisme zo’n moeilijke weg. Honen zegt dit, Shinran zegt dit. De repercussie voor de moderne lekenbeoefening in zen is: waar halen wij eigenlijk de pretentie vandaan dat de wijsheid voorbij alle wijsheid voor ons, amateurzitters en feilbare brekebenen, bereikbaar is? Welbeschouwd kun je deze vraag over zen óók stellen op basis van zijn hoogsteigen vers van berouw. De dharma-ervaring van het een beschijnt de dharma-ervaring van het ander. Dogen en Shinran, ik ben niet de eerste die dit opmerkt, staan dichter bij elkaar dan wij vaak menen; het zijn de onderscheiden scholen en hun volgelingen die, mede uit onwetendheid, het verschil zijn gaan benadrukken.

Zesde zintuig

De wijsheid van de wereld kan de wijsheid van de spiritualiteit in de weg zitten. De geest, whatever that may be, is in het boeddhisme vaak aangezien voor een zesde zintuig; niet omdat de geest de juistheid van onze intuïtie bevestigt, maar omdat deze in staat is waar te nemen wat er in werkelijkheid niet (meer) is, van vertekende, oude herinneringen en droom-waakervaringen tot en met eenhoorns en dienovereenkomstige voorstellingen die op zelfbedrog berusten. Lees Thich Nhat Hanhs boek Understanding Our Mind, dat de visie weergeeft van de kennistheorie van Yogacara, een boeddhistische filosofische school uit India en China, die tezamen met de leer van de leegte van grote invloed is geweest op de geschiedenis van zen.

Hoe feilbaar de geest als waarnemingsorgaan is, ondervond ik onlangs in een gedachtenwisseling met een sanghagenoot over een paar foto’s die ik op het internet aantrof. Ik begaf mij op het wankele pad van de perceptie, die heel anders bleek uit te vallen dan de ervaring van de mensen die bij het maken van de foto’s aanwezig waren geweest. Wat een kwaad karma kun je uit onwetendheid met je mond en gedachten aanrichten, zij het misschien ook onbedoeld. Maar toch, onbedoeld of niet, het kwaad was te vermijden geweest wanneer je eerst de feiten checkt voordat je je mond en gedachten de vrije loop laat. Nu, hier, op deze plaats, toon ik, Taigu, ter vermijding van enig misverstand, voor dit alles mijn berouw.

Mijn rationalisatie om mond en gedachten de vrije loop te laten, vooruitlopend op de factchecking, was dat, naast de wijsheid voorbij alle wijsheid van zen, de wijsheid van de wereld ook zijn eisen mag stellen. Maar ook dit geloof ik niet meer. Er is een fijne dynamiek aan het werk tussen het conventionele en het absolute, maar het conventionele gaat voorbij terwijl het absolute blijft. De wijsheid van de wereld kan eenvoudigweg geen voorrang nemen op de wijsheid voorbij alle wijsheid, omdat het twee verschillende grootheden zijn. Ook in dit opzicht heb ik mij van mijn feilbare kant laten zien, zeg ik bij nadere reflectie, nu ik er nog eens goed op en mee gezeten heb. Opnieuw toon ik, Taigu, ter vermijding van enig misverstand, nu, hier, op deze plaats, voor dit alles mijn berouw.

Waarvan graag acte.

Namu Amida Butsu,

Taigu

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Columns, Jules Prast, Reine Land, Zen Tags: brekebenen, Niko Tydeman, Shinran, smal pad, Taigu Prast, vers van berouw, wijsheid

Lees ook:

  1. Mijn vriend Shinran
  2. Dhammasabbatical
  3. Taigu – veranderlijk en onveranderlijk
  4. Jon Kabat-Zinn is geen hedendaagse Shinran

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Taigu

Taigu (1961) is historicus, auteur en zenboeddhist met een zwak voor de nembutsu. Hij laat zijn geest vrijmoedig dwalen over het boeddhisme en de wereld. Evenals bij de Japanse zendichter Ryokan Taigu staat zijn dharmanaam voor ‘grote dwaas’. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 18 mei 2022
    ONLINE Lezingenserie 'Ieder mens een vredestichter'
  • 20 mei 2022 - 22 mei 2022
    The work that reconnects -Het werk dat weer verbindt
  • 22 mei 2022
    Kum Nye Yoga op zondag | Online
  • 22 mei 2022
    Lezingencyclus
  • 23 mei 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boekbespreking – De jonge Filosoof

Erik Hoogcarspel - 9 mei 2022

In het boekje “De jonge filosoof” wordt een zekere Christoph opgevoerd, die in de bibliotheek een boek vindt van David van Goorle. Dit is het kleinere boek “Idea Physicae”, maar dan in het Nederlands. Christoph vindt met andere woorden de (niet bestaande) Nederlandse uitgave” Schets van de Natuur” in de bibliotheek.

Over populisme en het menselijk tekort

Kees Moerbeek - 8 mei 2022

‘Waarom is de burger boos?’ is volgens de geschiedkundige Maarten van Rossem gemakkelijk en ook wetenschappelijk verantwoord te beantwoorden, schrijft hij in zijn boek Waarom is de burger boos? De burger is boos, omdat hij bezorgd is over de omvangrijke immigratie en de veronderstelde negatieve effecten op onze samenleving. Dit artikel geeft een indruk van zijn boek, met aanvullingen van de socioloog Anton Zijderveld.

Boekbespreking – Een leven als ‘man of letters’. Biografie van David Hume.

Erik Hoogcarspel - 1 mei 2022

De rede kan ons tot overtuigingen leiden of laten twijfelen, maar alleen gevoelens zetten ons volgens Hume aan tot daden. Hume onderscheidt primaire indrukken en secondaire. Gevoelens zijn secondaire indrukken, want ze zijn als het ware een reactie op primaire indrukken, zoals pijn of genot.

Voor kinderen is een heel dorp nodig (2)

Rob van Boven en Luuk Mur - 20 april 2022

We houden van categorieën. Deze ouders zijn fout, en die pleegouders zijn goed. Zou het kunnen zijn dat er bij die foute ouders ook sterke punten zijn? En kan het zijn dat pleegouders ook hun problemen hebben? Wat voor boodschap krijgt een kind dat bij de ouders weggehaald is, bijvoorbeeld vanwege de toeslagenaffaire. Je ouders zijn slecht, fraudeurs, oplichters. Je bent nu bij ons en wij zijn goed?

Onmacht begrijpen, zonder klakkeloos goed te praten

Kees Moerbeek - 18 april 2022

In de ogen van de nieuwrechtse populisten is de gewone man de dupe van de globalisering en de immigratie, die hem dreigen weg te vagen. Deze taal verstaan de progressieven niet en ze staan met een mond vol tanden. Dit populisme gaat over identiteit en gemeenschap en dit bezorgt weldenkenden koude rillingen, aldus de auteur. Ook hierdoor werden de uitwassen van de globalisering en de immigratie niet ingezien. Deze populisten richten hun pijlen dan ook op de ‘de zelfgenoegzame, progressieve elite’, die een betere wereld had willen bewerkstelligen, maar ‘intussen de gewone man doodgemoedereerd aan zijn lot overliet.’

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Guy – Onthechting (P. viveka)
  • Barak 2b
  • Noorder Poort – Acht nieuwe zenleraren
  • Verlichting is opgaan in de paradox
  • Het jaar 2022 – dag 136 – held

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens