Dhamma.
Pali-Canon
Over de Lotus-soetra (23): De parabel van de man die naar water graaft
Volgens de Boeddha bereikt iedereen ooit zelf het boeddhaschap. Hij belooft dat zelfs, en echt … aan iedereen! Nu is ‘ooit’ een begrip dat qua uitleg oneindig rekbaar is en het kan daarom zowel ‘zeer zeer binnenkort in het huidige leven’ betekenen als ‘over zeer zeer vele levens, dus zeg maar over een paar miljard jaar’. Je hebt er daardoor vrijwel niets aan. ‘Ooit’ is een nietszeggend begrip. Maar het is niet nooit! Dat dan weer wel.
Guy – Kom en kijk (P. ehipassiko)
De Boeddha zegt: Kom en kijk naar de Dhamma—de natuurwet. Observeer aandachtig de dingen zoals ze werkelijk zijn. En doe dit gelijkmoedig. Niet zoals je wilt of droomt dat ze zijn. Of juist niet wil of droomt dat ze zijn. Zie gelijkmoedig de wérkelijke werkelijkheid. Yatha-bhuta.
Karma kan ook in een later leven tot rijping komen
De Boeddha nuanceert de uiteenzetting over karma in het vorige sutta (2) en stelt nu dat karma uit dit leven niet altijd direct in het volgende leven gevolgen hoeft te hebben, maar ook pas in een later leven tot rijping kan komen. Daarom kunnen mensen die nu slecht leven in een hemelse wereld terechtkomen en die goed leven in de hel.
Guy – Bevrijding (P. vimutti)
Verlaat je geconditioneerde huis. Trek de thuisloosheid in. Wees je élk moment bewust dat je ademt. Dat je een deeltje bent van de stroom.
Over de Lotus-soetra (22): Vraagtekens
Om een lang verhaal beknopt weer te geven: Rahoela wordt uiteindelijk monnik en Yasodharā een non. Zij sterft twee jaar eerder dan Boeddha, op 78 jarige leeftijd, in het jaar 485 voor Christus. Uiteraard wist niemand in hun tijd dat wij dat jaartal nu zo zouden schrijven. Als boeddhist zou je ook kunnen zeggen dat wij nu in het jaar 485 + 80 + 2023 – 34 = 2554 ná Boeddha leven. Waarom die min 34? Omdat Siddharta er 6 jaar over deed om Boeddha te worden, nadat hij op 28 jarige leeftijd Yasodharā met haar baby had laten zitten.
Guy – De leegte der dingen (P. anatta)
In zijn zoektocht naar de verklaring van het menselijk lijden, naar de oorzaak van dukkha en naar de beëindiging (P. dukkha nirodha) ervan—ontweek de Boeddha elke vraag naar goddelijk bestaan of bovenaardse interventie met een in zichzelf gekeerd stilzwijgen.
De Boeddha en zijn sangha (1)
De Boeddha moest naast een spiritueel leraar ook een goede wereldse organisator zijn. Als zoon van een raja was Siddhattha in een huis opgegroeid waarin politieke en juridische kwesties de dagelijkse gespreksstof vormden. Hoewel zijn denken vooral om filosofisch-religieuze thema’s draaide, bezat hij door zijn opvoeding toch meer juridische kennis dan de andere leiders van scholen in zijn tijd.
Over de Lotus-soetra (21): De parabel van de Parel
Wij kennen de uitdrukking: praten als Brugman. De Lotus-soetra heeft het over Poerna. Poerna is een bodhisattva met een gouden tong. Hij heeft – zoals dat hier heet – de gave van het woord. Hij is in staat om iedereen, maar dan ook letterlijk iedereen – zelfs de meest verstokte tegenstanders van boeddha’s leringen – te boeien met zijn verhalen.
Guy – Het oog van wijsheid (P. dibbacakku)
Kijk met je Derde Oog. Dit ‘oog van wijsheid’ dat onwetendheid verdrijft, dat het stof op de oogleden wegneemt, dat de wijsheid van vergankelijkheid (P. anicca) van alle geconditioneerde dingen openbaart.
Gratis e-book: Waarom proberen we ons denken te beheersen?
Je zit (bijvoorbeeld) in een leegte ruimte, verder zit daar niemand. Wie is deze persoon dan, je buurman, je vader, Nathan of simpelweg jij? Kun je dat direct zien? Maar daarbij ben je ook voor de volle 100% de waarnemer, het zogenaamde ik.
Guy – Buddharupa
Minimalisme onthult de essentie. Datgene wat er echt toe doet.
Guy – De Andere Oever (P. parayana)
De Andere Oever is Ruimte. Leegte. Sunnata. De weidsheid waarin de dingen bestaan.
Guy – Volharding (P. adhitthana)
De mallemolen van het leven vormt nog steeds je deel. Bouw daarom onverstoorbaar verder aan je vormloze stupa.
Guy – Volharding (P. adhitthana)
De mallemolen van het leven vormt nog steeds je deel. Bouw daarom onverstoorbaar verder aan je vormloze stupa. Met vallen en opstaan.
Guy – Realisatie (P. pativedha)
Ervaar je boeddhanatuur. En ga de stroom in. Voluit. Word wakker. Ontwaak. Realiseer jezelf. Pativedha.
Over de Lotus-soetra (18): Overdrijven is ook een kunst
Kortom, overdrijven is een kunst die Shakyamuni tot in perfectie beheerste. Hij zou ook kunnen zeggen dat TIJD niet bestaat, of niet relevant is, of wat dan ook. Menigeen zou daarna zeggen dat de man van lotje getikt was; ze niet allemaal op een rijtje had; uit zijn nek kletste of iets anders.
Guy – De dingen zien zoals ze zijn (P. yatha-bhuta)
Zelfrealisatie is altijd een persoonlijke odyssee langs territorio incógnito. Een pelgrimsreis zonder enig greintje veiligheid. Een yatra met enorm veel hinderlagen. Het is springen zonder parachute. Maar de transformerende spirituele verdienste is fenomenaal. En de sprong méér dan waard.
Guy – De Boeddha was een Groot Mens (P. Mahapurisa)
Wat de Boeddha vooral siert is dat hij een mens bleef. Hij noemde zich geen schepper van werelden.
Guy – Samsara
Leven in samsara wil zeggen dat de onwetende mens de cyclus van het bestendige ‘worden’ (P. bhava) niet kan/wil/ durft stoppen omdat hij de werkelijke aard van de verschijnselen niet ziet. Hij blijft als het ware als een hond achter zijn staart aanlopen.
Guy – Keuzeloos gewaarzijn
Ga gewoon zitten en observeer wat er zich aan je presenteert. Kijk, hoor, ruik, smaak, voel.
Voorbij leven en dood
Tijdens vipassana-retraites wordt veelal ‘het Satipatthana Sutta’ als basis gebruikt. Het is mijn ervaring dat bij de contemplatie op het lichaam met name het onderdeel van het vergaan van het lijk in verschillende stadia niet voorkomt tijdens retraites die ik gevolgd heb, bij toch heel wat verschillende leraren.
Guy – De aandacht van satipatthana (5)
Satipatthana is geen ‘gewone’ aandacht. De alertheid waar het hier over gaat is een bijzondere, gesofisticeerde opmerkzaamheid. Het is een priemende aandacht. Een aandacht die als een pijl het lijf doordringt. Een aandacht die pijn doet. Penetrerende aandacht.
‘Evam me sutam’, aldus heb ik gehoord – uposatha
Al van in de tijd van de Boeddha vormen de uposatha de ruggengraat van het boeddhistische jaar.
