Onderzoek naar verschijnselen.
Pali-Canon
Dhammapada Dharmavreugde
De Dhamma is een van de drie juwelen van het boeddhisme. Wie voor het boeddhistische pad gekozen heeft, doet er goed aan regelmatig zijn waardering uit te spreken voor Boeddha, Dhamma en Sangha, en in dit drietal ook zijn veiligheid te zoeken.
Guy – Zie de Boeddha. Zie de Dhamma. Zie de Sangha.
In de Parayanavagga lezen we: ‘Zie de Boeddha in je geest alsof het met je oog is.’
Het niveau van de getemde
Van belang is het woord ‘tembare’. De Boeddha gaat er in zijn voorbeeld van uit dat er olifanten, paarden of ossen [en in uitbreiding mensen] zijn die tembaar zijn maar die, als ze geen training krijgen, nooit uit zichzelf het gedrag van een tam dier zullen vertonen, nooit gedisciplineerd zullen zijn.
Over de Lotus-soetra (12): Alleen voor bodhisattva’s
Het lijkt erop dat Boeddha vijf soorten rottigheid onderscheidde. Vijf soorten, in zijn tijd al! Verderf door (te) lange duur; door (te) korte duur; door verwarring; door meningsverschillen; en door ongelijkheid onder mensen. De volgorde van al die rottigheid is niet van belang.
Guy – De perfectie van wijsheid (P. panna paramita; Skr. Prajnaparamita)
Alles komt goed. Finaal gaat niets verloren. Dit is de perfecte wijsheid van alle Boeddha’s in moeilijke tijden. Panna paramita. Prajnaparamita.
Noodzaak tot beheersing van de zintuigen
Men kan eigenlijk pas aan een meditatiepraktijk beginnen na een uitvoerige voorbereiding die bestaat uit het beoefenen van moreel gedrag en gematigd ascetisme, het bewaken van de poorten der zintuigen en het ontwikkelen van bewuste aandacht bij alle handelingen.
Guy – Waarheid
Conformeer je alleen met wat wáár is. Vele dingen zijn onwaar. Zijn conditioneringen. Verzinsels. Leugens. Besteed je tijd er niet aan. Verbind je er niet mee. Zoek niet naar raakpunten. Zoek geen inspiratie in onwetendheid. Verbind je er niet mee. In de speeltuin van Mara is geen inzicht te vinden.
De smaak van bevrijding
Mogelijk zullen we de werkelijkheid achter de Boeddha en zijn leer nooit achterhalen. We moeten het doen met canonieke geschriften en een handvol archeologische aanwijzingen.
Boeddhistische doeners en denkers – de aflevering (64)
Onze westerse neiging is juist wel om dingen te willen vasthouden. We houden vast aan bezit, status en macht. Mode, vakanties, elektrische fiets, grotere auto, botox, kleurspoeling, noem maar op. Ons ego is groot, in de westerse cultuur draait alles om consu-meren. De economie moet groeien – dat is de maat der dingen. Het woord funshoppen zegt genoeg.
Guy – Wedergeboorte (P. bhava)
Wedergeboorte is een metafoor die in de sutta’s gebruikt wordt om aan te geven dat alle manifestaties, verschijnselen, dingen, fenomenen… ontstaan en vergaan op élk moment.
Guy – Leegte (P. anatta)
Anatta is de werkelijkheid zien zoals ze wérkelijk is. Yatha-bhuta.
Guy – Een onzuivere vs. een zuivere geest
Een onzuivere geest is de bron van dukkha—‘deze doordringende onbevredigdheid van het leven’.
Guy – Geboorte en Dood
Voor de Boeddha is ‘geboorte’ het samenkomen van de vijf aggregaten (P. khandhas) en ‘dood’ het uiteenvallen ervan.
Guy – Anicca
Alles is vergankelijk. Alles heeft zijn toegemeten tijd, plaats en ruimte. Ingebouwde slijtage. Het eeuwige—waar je zó vurig naar verlangt—is direct voorbij.
Guy – Zelfrealisatie (P. nibbana)
Zoals het woord aangeeft is zelfrealisatie iets wat je niet aan anderen kunt overlaten. Het is iets wat je zélf moet doen.
Wie straft koning Yama?
Steeds meer westerlingen keren zich af van de kerk. Behalve de schandalen die nu al een tiental jaren aan het licht komen in de rooms-katholieke kerk- en ook in het boeddhisme overigens, speelt de aversie tegen de hel en verdoemenistheorie mee om de kerk de rug toe te keren. Het eeuwig brandende vuur lijkt te doven.
Guy – Het Pad (P. magga)
Het oplossen van je geconditioneerde ‘zelf’—dit ‘ik’ dat je niet bent; nooit geweest bent en nooit zult zijn.
Siddhattha Gotama, de boeddhist
Jaren geleden alweer zond de cultuurzender ARTE een film uit over het leven van de historische Boeddha. In het tv-blad las ik de korte inhoud: “De jonge prins Siddhartha, ontevreden met zijn oppervlakkige luxeleven, besloot om familie en bezittingen achter te laten, de wildernis in te trekken en boeddhist te worden.” Dit klinkt op zijn […]
Guy – De Tien Ketens (P. samyojana)
Wanneer er geen ‘ik’ meer is verliezen rituelen, riten, regels hun belang (P. silabbata-paramasa). De dhammanuvatti beseft dat dit slechts wereldse conventies zijn.
Guy – Spiritueel Ontwaken
Ontwaken hoeft niet over dit leven getild te worden. Stroombetreding is bereikbaar in dit leven. In elke meditatie. In elk moment. Bij elke inademing. Bij elke uitademing.
Edel – Hoe common sense is gezond verstand?
Het is een kritiek die ik wel vaker hoor, en die ik graag op mij neem. Recent, in een commentaar op een column in het Boeddhistisch Dagblad, formuleerde iemand het als: ‘gaan de inzichten van de Boeddha nou werkelijk niet dieper dan gewoon gezond verstand?’ Dat alles vergankelijk is dat weet iedereen met een beetje levenservaring toch. Maar in de Palicanon plaatst de Boeddha dat in de context van wedergeboorte. Is dat dan niet meer dan een culturele saus? Het is een discussie die het westerse boeddhisme blijft achtervolgen.
Guy – De sangha
In de ogen van de Boeddha is de Sangha de spirituele groepering van gelijkgestemden die samen op weg zijn naar bevrijding uit dukkha.
Guy – Het ‘ik’
Het ‘ik’ is slechts een proces van bewustzijn en van energie. Bewustzijn ontstaat uitsluitend door de zintuigen. Daar is geen autonoom ‘ik’ of ‘zelf’ mee gemoeid. Elk idee, opinie, gedachte of mening over een onveranderlijk, stabiel ‘ik’ of ‘zelf’ is een groteske misvatting. Een immense begoocheling.
