Mogelijk zullen we de werkelijkheid achter de Boeddha en zijn leer nooit achterhalen. We moeten het doen met canonieke geschriften en een handvol archeologische aanwijzingen.
Pali-Canon
Boeddhistische doeners en denkers – de aflevering (64)
Onze westerse neiging is juist wel om dingen te willen vasthouden. We houden vast aan bezit, status en macht. Mode, vakanties, elektrische fiets, grotere auto, botox, kleurspoeling, noem maar op. Ons ego is groot, in de westerse cultuur draait alles om consu-meren. De economie moet groeien – dat is de maat der dingen. Het woord funshoppen zegt genoeg.
Guy – Wedergeboorte (P. bhava)
Wedergeboorte is een metafoor die in de sutta’s gebruikt wordt om aan te geven dat alle manifestaties, verschijnselen, dingen, fenomenen… ontstaan en vergaan op élk moment.
Guy – Leegte (P. anatta)
Anatta is de werkelijkheid zien zoals ze wérkelijk is. Yatha-bhuta.
Guy – Een onzuivere vs. een zuivere geest
Een onzuivere geest is de bron van dukkha—‘deze doordringende onbevredigdheid van het leven’.
Guy – Geboorte en Dood
Voor de Boeddha is ‘geboorte’ het samenkomen van de vijf aggregaten (P. khandhas) en ‘dood’ het uiteenvallen ervan.
Guy – Anicca
Alles is vergankelijk. Alles heeft zijn toegemeten tijd, plaats en ruimte. Ingebouwde slijtage. Het eeuwige—waar je zó vurig naar verlangt—is direct voorbij.
Guy – Zelfrealisatie (P. nibbana)
Zoals het woord aangeeft is zelfrealisatie iets wat je niet aan anderen kunt overlaten. Het is iets wat je zélf moet doen.
Wie straft koning Yama?
Steeds meer westerlingen keren zich af van de kerk. Behalve de schandalen die nu al een tiental jaren aan het licht komen in de rooms-katholieke kerk- en ook in het boeddhisme overigens, speelt de aversie tegen de hel en verdoemenistheorie mee om de kerk de rug toe te keren. Het eeuwig brandende vuur lijkt te doven.
Guy – Het Pad (P. magga)
Het oplossen van je geconditioneerde ‘zelf’—dit ‘ik’ dat je niet bent; nooit geweest bent en nooit zult zijn.
Siddhattha Gotama, de boeddhist
Jaren geleden alweer zond de cultuurzender ARTE een film uit over het leven van de historische Boeddha. In het tv-blad las ik de korte inhoud: “De jonge prins Siddhartha, ontevreden met zijn oppervlakkige luxeleven, besloot om familie en bezittingen achter te laten, de wildernis in te trekken en boeddhist te worden.” Dit klinkt op zijn […]
Guy – De Tien Ketens (P. samyojana)
Wanneer er geen ‘ik’ meer is verliezen rituelen, riten, regels hun belang (P. silabbata-paramasa). De dhammanuvatti beseft dat dit slechts wereldse conventies zijn.
Guy – Spiritueel Ontwaken
Ontwaken hoeft niet over dit leven getild te worden. Stroombetreding is bereikbaar in dit leven. In elke meditatie. In elk moment. Bij elke inademing. Bij elke uitademing.
Edel – Hoe common sense is gezond verstand?
Het is een kritiek die ik wel vaker hoor, en die ik graag op mij neem. Recent, in een commentaar op een column in het Boeddhistisch Dagblad, formuleerde iemand het als: ‘gaan de inzichten van de Boeddha nou werkelijk niet dieper dan gewoon gezond verstand?’ Dat alles vergankelijk is dat weet iedereen met een beetje levenservaring toch. Maar in de Palicanon plaatst de Boeddha dat in de context van wedergeboorte. Is dat dan niet meer dan een culturele saus? Het is een discussie die het westerse boeddhisme blijft achtervolgen.
Guy – De sangha
In de ogen van de Boeddha is de Sangha de spirituele groepering van gelijkgestemden die samen op weg zijn naar bevrijding uit dukkha.
Guy – Het ‘ik’
Het ‘ik’ is slechts een proces van bewustzijn en van energie. Bewustzijn ontstaat uitsluitend door de zintuigen. Daar is geen autonoom ‘ik’ of ‘zelf’ mee gemoeid. Elk idee, opinie, gedachte of mening over een onveranderlijk, stabiel ‘ik’ of ‘zelf’ is een groteske misvatting. Een immense begoocheling.
Guy – Meditatie op de dood (P. marananussati, maranasati)
Meditatie op de dood is één van de fundamentele basisvormen van boeddhistische meditatie. Het opzet van zulke meditatie is het produceren van spirituele urgentie: je weet niet wanneer je dood gaat, span je daarom nú in om tot ontwaken te komen vooraleer het te laat is.
Guy – Waakzaamheid (P. appamado)
Waakzaamheid staat voor oplettendheid, voor aandacht.
Guy – Wedergeboorte – Opnieuw ‘worden’ (P. bhava)
Elk moment dat de dhammanuvatti een keuze maakt (sankharas van resp. verlangen en afkeer), creëert hij zijn wereld, ‘wordt’ (!) hij opnieuw geboren. Bhava. ’Weder-geboren’.
Wanneer ben je boeddhist?
Wanneer ben je eigenlijk boeddhist? Is dat een goede vraag of niet? En als het een goede vraag is, is er dan wel een goed antwoord op?
Guy – Alles wat we ervaren, wordt voorafgegaan door het denken
‘Alles wat we ervaren, wordt voorafgegaan door het denken; [Alles wat we ervaren] heeft denken als hun leider. Alles ontstaat uit gedachten. Wie spreekt of handelt met onzuivere gedachten, zal achtervolgd worden door lijden, zoals het karrenwiel de hoef van het lastdier volgt.’
Guy – Het Proces
Een edele volgeling, (P. ariya-puggala) beschouwt het bestaan als een continu en cyclisch proces, waar álles in constante verandering is. Hij ervaart het bestaan als een eeuwige flow. Een flux.
Guy – Inzicht
Inzicht in Dhamma vergt géén verwoording, géén visualisatie, géén speculatie, géén inbeelding, geen geloof.
Guy – Wijsheid (P. panna) en Mededogen (P. karuna)
In de Dhammapada Sutta lezen we: ‘Wees opmerkzaam en spiritueel éénpuntig, innerlijk stabiel en geconcentreerd.’
