• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Mindfulness » Koerts kruistocht tegen mindfulness

Koerts kruistocht tegen mindfulness

21 december 2015 door Hans Gijsen

In het dagblad Trouw verscheen op veertien december het artikel ‘Eigenlijk is mindfulness hartstikke religieus’. Koert van der Velde.

Grappig dat Koert van der Velde zo fel tekeer gaat tegen mindfulness. Koert is zelf godsdienstwetenschapper, gepromoveerd op ‘flirten met God’. Uit de beschrijving van het boek ‘Religieuze belevenissen’ (2006) maak ik op dat hij het taboe rondom religie wil doorbreken. Nederlanders hebben een rijk religieus leven. Je zou dus verwachten dat hij religie in al zijn vormen mooi vindt.

Waarom dan met het gestrekte been erin als het om mindfulness gaat? Mindfulness is volgens Koert hartstikke religieus. Waarom de behoefte om het in een religieus hokje te plaatsen? En niet zomaar, nee, hartstikke! Is het een waarschuwing?

Zijn collega journalist Michiel Hulshof van Vrij Nederland heeft en elk geval zo geïnterpreteerd. Michiel doet er nog een schepje – zeg maar gerust berg – bovenop. Hij beschrijft Koerts boek met een titel die we doorgaans bij geenstijl.nl tegen komen: Mindfulness: de opmars van de ‘hier en nu maffia’. Wow, mindfulness is niet alleen een religie, nee, er zit ook nog een ondergrondse criminele organisatie achter. Wees waakzaam en alert! Het maffia-monster kan elk moment toeslaan. En er zijn al slachtoffers gevallen (onderschrift bij een man die met ontbloot bovenlijf die in een raamopening zit te mediteren).

Redding van politie en speciale anti-terreur eenheden kun je niet verwachten, want daar is de mindfulness-maffia al in geïnfiltreerd. Wie kan ons nog redden? Koert!?

Het is prima, en zelfs noodzakelijk, om kritisch te kijken naar de ontwikkelingen op het gebied van mindfulness. Zowel vanuit boeddhistische contexten als vanuit wetenschappelijke contexten is dat een gezonde activiteit. Maar dan wel gedegen en goed onderbouwd.

Wat betreft de relatie tussen mindfulness en boeddhisme beweert Koert de grootst mogelijke onzin. Volgens hem heeft mindfulness het boeddhisme ontmanteld.

Gestript is het centrale boeddhistische idee dat het leven lijden is. Flagrant onjuist. Koert heeft zelf de vier Edele Waarheden uit het boeddhisme gestript van de andere drie, namelijk oorzaak van het lijden, eind van het lijden en de weg naar het eind van het lijden (Dhamma).

Verbod op genieten? Vasten? De Boeddha onderwees juist de middenweg. Hij kwam erachter dat extreem vasten niet tot bevrijding leidde. Zwijgen? De Boeddha onderwees juist spreken.

Mediteren? De Boeddha onderwees het Nobele Achtvoudige pad.

Koert stript er zelf vrolijk op los. Kom gerust eens langs Koert, dan spijker ik je kennis over het boeddhisme bij. En neem gelijk de hele redactie Religie en Filosofie van Trouw mee, gezellig.

Als wetenschapper zou Koert toch beter moeten weten als hij zegt: De werking is wetenschappelijk bewezen, zeggen beoefenaars. Het venijn zit hem juist in de toevoeging ‘zeggen beoefenaars‘. Heeft hij de moeite genomen om te kijken of er wetenschappelijk onderzoek is gedaan naar de effecten van mindfulness? Zijn er geen wetenschappers die beweren dat er effecten zijn? Zijn er geen onderzoeksresultaten? Jawel, Koert, die zijn er op vele gebieden. En er is ook een wetenschappelijk discussie ten aanzien van de deugdelijkheid (betrouwbaarheid en validiteit) van al dat wetenschappelijk onderzoek. Zo is er bijvoorbeeld meta-onderzoek dat om onderzoekstechnische redenen een groot deel van het onderzoek naar de prullenbak verwijst. Ook hier, kritiek is oké, maar dan wel onderbouwd.

En dan het wegzetten van Jon Kabat-Zinn als een clown die het ene moment zus en het andere moment zo zegt. Kabat-Zinn is begonnen met het helpen van kankerpatiënten met pijnklachten, niet door middel van medicatie – die vaak bijwerkingen heeft -, maar door het combineren van yoga-oefeningen, body-scan en meditatie. Dat bleek te werken. In navolging daarvan hebben veel mensen met fysieke en/of geestelijke problemen baat bij deze methode. Werkt het bij iedereen? Neen, maar wel een aanzienlijk deel. Vanuit een boeddhistische context zeg ik: fijn dat er een mindfulness methode is die helpt het lijden van sommige mensen te verlichten.

Onderstaand stuk is een reactie op het artikel in Trouw en niet op het boek ‘Geen gezweef!’.

 

 

 

 

 

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Mindfulness Tags: Hans Gijsen, kruistocht, lijden, middenweg, spreken, Trouw, vier edele waarheden

Lees ook:

  1. Luisteren naar iemands verdriet leer je in de eerste plaats op je kussen (4)
  2. Tonny Kurpershoek-Scherft – De goede leer
  3. De grote schoonmaak van Buddhagosha
  4. Behoor tot niets, behoor tot alles

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Erna de Mol zegt

    21 december 2015 om 13:18

    Uit eigen ervaring kan ik gerust stellen, dat het beoefenen van yoga en meditatie mij een veel rustiger en gelukkiger mens heeft gemaakt! Na een leven met nogal veel trubbels en hectiek, kwam ik hier mee in aanraking. Het gegeven om nu met meer bewuste aandacht in het leven te staan; want dat kun je écht leren dmv yoga en meditatie/mindfulness, heeft
    mij een gelukkiger en ook prettiger mens gemaakt. Dankbaar ben ik hiervoor!!

  2. Dharmapelgrim zegt

    21 december 2015 om 13:48

    Misschien heb ik de Bijbel niet goed gelezen of verstaan, maar ik kom er allerlei verwijzingen in tegen naar “mindfulness”. Het probleem is alleen – denk ik – dat het indertijd niet zo werd genoemd, en dat menigeen later kennelijk niet heeft ingezien of wil / durft / kan inzien dat bijvoorbeeld Math 6 óók “mindfulness” inhoudt. Carpe Diem! Hoe mindfull wil je het hebben?
    Ik neem de vrijheid te baat te verwijzen naar mijn eigen website: http://www.dharmapelgrim.nl/Dharmaweg/Christus-Dharma/ Rest mij op te merken dat ik zonder Yoga nooit en te nimmer zo diep in “het christelijke” zou zijn gedoken.

  3. Annie de Jong zegt

    21 december 2015 om 17:09

    Ik heb het boek inmiddels wel gelezen en haal er hele andere dingen uit. Als je een stukje schrijft met als titel “Koerts kruistocht tegen mindfulness” is het toch handig om de moeite te nemen het boek ook te lezen. Dan kom je er achter dat er van een kruistocht tegen mindfulness geen sprake is.

    • Mavis zegt

      22 december 2015 om 22:06

      Er staat onderaan dat dit artikel een reactie is op het artikel in Trouw en niet op het boek.

  4. Koert van der Velde zegt

    21 december 2015 om 23:52

    Interessant te zien hoe als er dan eens een buitenstaander langskomt die zich in de levensbeschouwelijke praktijk van mindfulnessers verdiept en tot een aantal observaties komt, deze wordt ontvangen. In plaats van er eerst kennis van te nemen, gaat Hans Gijsen net als Edel Maex gelijk in de aanval.

    Gijsen en Maex vinden dat ze kritisch mogen zijn al hebben ze geen kennis genomen van het essay waarin tal van kanten van mindfulness de revue passeren, sommige verwerpelijk, andere veelbelovend. Ik ga niet te keer, voer geen kruistocht en zie geen complot. Ik maak een half journalistieke, half wetenschappelijke scan van een beweging, waar ik in principe neutraal tegenover sta. Zonder bang te zijn te wijzen op paradoxen, zwakke plekken en dode eindjes.

    Het komt niet uit christelijke hoek, zoals sommigen reageerders veronderstellen. Wie op Gijsen en Maex afgaat, laat zich slecht leiden. Zij gebruiken alleen een artikel in de krant waaruit ze veel meer halen dan er in zit.

    Gijsen vraagt zich af waarom ik mindfulness ‘in een religieus hokje plaats’. Ik laat in Geen Gezweef! zien dat mindfulness vaak religieuzer is dan men wil toegeven. Dat is wat onvolwassen maar dat is niet erg, maar als mindfulnesstrainers onder het mom dat er wetenschappelijk bewijs voor deze methode is, zelfs werken aan verplichte mindfulness beoefening bij overheid en bedrijfsleven, vind ik dat we dit aan de kaak moeten stellen – één van de zaken die in Geen Gezweef aan de orde komen.

    Gijsen vraagt retorisch of ik de moeite heb genomen om te kijken of er wetenschappelijk onderzoek is gedaan naar de effecten van mindfulness? Natuurlijk, kijk gewoon in het expres dun gehouden boekje. Enkele honderden effectstudies heb ik doorgenomen. Gijsen zegt terecht dat je alleen kritisch mag zijn als je gedegen onderzoek hebt gedaan. Alleen past Hans Gijsen dat niet op zichzelf toe.

  5. Ineke Touber zegt

    22 december 2015 om 08:05

    Beste Koert, Als je artikel in Trouw – dat ik t.a.v. Mindfulness en zijn grondlegger Jon Kabat-Zinn als negatief en suggestief heb ervaren – niet jouw boek weergeeft of in andere woorden als de Trouw-lezer eerst je boek moet lezen om je artikel in Trouw op juiste wijze te kunnen duiden, dan deugt dat artikel niet. Helaas heb ik het ‘veelbelovende’ van mindfulness dat kennelijk in je boek wel ter sprake komt niet uit je krantenartikel kunnen halen. Als ik je reacties op Edel Maex en Hans Gijsen lees kan ik slechts vermoeden dat je er eigenlijk nog niet zo heel veel van snapt.

Primaire Sidebar

Door:

Hans Gijsen

is psycholoog, zangpedagoog en voorzitter van de SIM. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 26 mei 2022 - 29 mei 2022
    Hemelvaartretraite Schoonheid van Zijn
  • 27 mei 2022 - 29 mei 2022
    'Gezond leven, natuurlijk sterven'
  • 28 mei 2022
    Green Tara Practice morning
  • 29 mei 2022
    Nyinthün, dag van stilte en meditatie
  • 29 mei 2022
    Kum Nye Yoga op zondag | Online
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

‘Yatra naar Majjhimadesa – een pelgrimsreis naar het Middenland’.

Guy E. Dubois - 24 mei 2022

De Majjhimadesa was de broedkamer van de Dhamma —de Leer van de Boeddha’s. Het is het gebied waar de Boeddha geboren werd, waar hij tot Zelfrealisatie kwam, waar hij predikte en het parinibbana bereikte. In Boeddha’s tijd waren overgrote delen van het Middenland bedekt met junglevegetatie. De fauna was veelzijdig en bestond o.m. uit leeuwen, tijgers, herten, olifanten en neushoorns.

Baas over eigen karma

Kees Moerbeek - 22 mei 2022

Het individu is de enige die de volledige controle heeft over zijn daden, ongeacht de druk die anderen op hem kunnen uitoefenen. Een onheilzame handeling onder grote druk uitgevoerd, heeft echter een ander karmisch effect dan een vrijwillige onheilzame handeling.

Boekbespreking- De lach van de Boeddha. Een ontmoeting met de boeddhistische filosofie

Erik Hoogcarspel - 21 mei 2022

Vandepitte gooit zijn lezers al snel in het diepe met zijn uiteenzetting over de leegte. Hij geeft daarbij een eigen interpretatie, die enigszins afwijkt van de boeddhistische teksten.

Boekbespreking – De jonge Filosoof

Erik Hoogcarspel - 9 mei 2022

In het boekje “De jonge filosoof” wordt een zekere Christoph opgevoerd, die in de bibliotheek een boek vindt van David van Goorle. Dit is het kleinere boek “Idea Physicae”, maar dan in het Nederlands. Christoph vindt met andere woorden de (niet bestaande) Nederlandse uitgave” Schets van de Natuur” in de bibliotheek.

Over populisme en het menselijk tekort

Kees Moerbeek - 8 mei 2022

‘Waarom is de burger boos?’ is volgens de geschiedkundige Maarten van Rossem gemakkelijk en ook wetenschappelijk verantwoord te beantwoorden, schrijft hij in zijn boek Waarom is de burger boos? De burger is boos, omdat hij bezorgd is over de omvangrijke immigratie en de veronderstelde negatieve effecten op onze samenleving. Dit artikel geeft een indruk van zijn boek, met aanvullingen van de socioloog Anton Zijderveld.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Het jaar 2022 – dag 144 – pakje
  • Boeddhistische ervaringsdeskundigen gezocht
  • Werk in uitvoering…
  • Guy – Het causale principe (P. idappaccayata)
  • Gedachten over vergankelijkheid…

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens