In de marge (10) – Licht, vrede, vreugde en humor.

Wie mijn wandellied kent, heeft het natuurlijk allang door: de afgelopen weken heb ik steeds een andere bouwsteen aangeroerd van het huis waarin ik als pelgrim onderweg woon. Er zijn er nog vier over (licht, vrede, vreugde en humor) maar mijn pelgrimstocht naar Nidaros (Trondheim) is ten einde. Als dit artikel verschijnt, ben ik op weg naar Nederland of misschien ben ik daar dan al.

Licht: Voor mij is dat het symbool voor alle vormen van energie, maar ook een symbool voor inzicht. Zonder licht zie je buiten je fysieke lijf niks. Zonder inzicht zie je ook binnen in jezelf niets. Streven naar verlichting is naar mijn mening hetzelfde als streven naar volledig inzicht, met name in antwoord op de vraag “wie of wat is nu de essentie van al wat is, dus ook van mij?” Hoe gaat zoiets in zijn werk? Doet iets of iemand ineens het innerlijk licht aan of gaat dat vanzelf? (“Who is in mijn Temple?  All the Doors do open themselfs, all lights do light themselfs“) Ik denk dat er allerlei manieren zijn waarop het volledig inzicht tot stand kan komen. In de meeste gevallen zal het meer lijken op het optrekken van een dichte mist in de ochtendschemering dan op het “ploep” aanflitsen van het volle zonlicht bij een strak blauwe hemel. Geef mij trouwens dat eerste maar, want dan is er gewenning. In het andere geval bestaat de kans dat je verblind wordt en de (innerlijke) ogen sluit…waardoor je alles alsnog mist. Je bent dan niet ziende blind maar door het indringende licht op alles toch totaal verblind. Resultaat: negatief. Om in de volledige verlichting te kunnen schouwen, moet je nu eenmaal door een mentaal roet- glas kijken. Dat wil zeggen: door de duistere kant van het dagelijkse leven. Als je dat doet, zie je…

Vrede. Er is geen strijd of dreiging, alles is in harmonie en balans. Innerlijke vrede is naar mijn mening een voorwaarde voor uiterlijke vrede, en niet andersom. Iedere strijd, ieder conflict- zelfs die in woorden- (discussie = woordenstrijd) , tussen twee of meer mensen of zelfs hele volken, ontstaat uit innerlijke onbalans en/disharmonie binnen individuen. En wanneer je niet oppast, word je gemakkelijk door de onbalans en disharmonie van de ander meegezogen. Kolking roept kolking op! En wie geeft nu wie de schuld te zijn begonnen? Anders gezegd: het is absoluut mogelijk om innerlijke vrede te verkrijgen en te bewaren op een slagveld (Arjuna op Kurukshetra, Bhagavad Gita), maar het is onmogelijk om vrede te ervaren op een hutje op de heide wanneer je van binnen in onbalans en/of een toestand van disharmonie verkeerd. Streef daarom naar evenwicht in jezelf, en naar harmonie tussen gevoel, verstand en fysieke krachten… Betracht het zoeken en bewaren van innerlijke vrede. Het is een hoeksteen van het huis waarin je je leven lang woont.

Vreugde. Ananda! Het is meer dan simpele vrolijkheid of kinderlijke blijdschap. Het is het volledig opengaan van het hart, het opbloeien van de geest in de richting van het licht zoals hiervoor beschreven. Zoals een zonnebloem zich altijd naar de zon keert, zo keert de vreugde mijn hele wezen in de richting van het onbeschrijfelijke. Of is het nou precies andersom? Ik ervaar hier duidelijk wederkerigheid: het ervaren van de essentie vervult mij met vreugde en diezelfde vreugde doet mij mijzelf weer op de essentie richten. Maar hoe kwetsbaar is dit? Er zijn talrijke verstorende factoren die mij plots kunnen afleiden, de vreugde temperen en roet in het eten kunnen gooien. Het is belangrijk mij niet mee te laten slepen door trivialiteiten en de vreugde in mijzelf vast te houden. Bij wijze van kompas.

Humor. Het is de smeerolie van het bestaan. Neem jezelf en de hele santemekraam die “wereld” heet toch niet zo bloedserieus! Het heeft even geduurd, ik geef het toe, voor ik om mijn eigen welgemeende en oprecht positief bedoelde pogingen om op het pad te komen en te blijven kon lachen. Eerst als een boer die kiespijn heeft, daarna als een tandarts die de boer van zijn pijn afhelpt, en tenslotte ook nog als de fiscus die de tandarts van zijn zuur verdiende honorarium afhelpt. Straks op het kerkhof liggen ze alle drie gezellig samen dood te zijn. Lach er maar om. Alle denken over kracht, wijsheid en geduld, geloof, hoop en liefde, licht, vrede en vreugde…welbeschouwd allemaal ijdelheid en waaien van wind (Prediker). Zen… ook zoiets. Pure humor! Inzichtmeditatie…

Nee, ik ben serieus! Ik meen het! Zie mij hier zitten met een grijns op mijn gezicht. Er is geen pad. Dat is het pad! Er is niemand om het pad te gaan. Daarom: GA!