• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Nathan – De denker en het denken zijn een en hetzelfde

Nathan – De denker en het denken zijn een en hetzelfde

24 februari 2025 door gastauteur

Gestuurd worden door het denken of je denken beheersen bevestigt enkel het innerlijk conflict en het geloof in een apart zelf. Mensen zoeken zekerheid, dan moet er wel verschil zijn, nietwaar? Ook gelooft de mensheid in het ‘onmisbare’ overheersende politieke systeem. Noem het communisme, kapitalisme, democratie en dergelijke.

Maar ik zeg je, dat alles blijft het conflict bevestigen. De wereld is een afspiegeling van ons innerlijk.

Het grijpen naar geweld heeft geen zin. Ook niet je eigen denken ernstig onderdrukken of uitbuiten.

De Boeddha leerde voor onze problemen de middenweg. Het uiterste niet op te zoeken. Hij omschreef dat als onedel en ijdel. Ook leerde hij geen geweld als oplossing. Hij kwam uit de Indiase krijgerskaste maar had deze de rug toegekeerd.

Je suf denken of het denken in ieder opzicht onderdrukken moet hij niet als het antwoord hebben gezien. Aan je denken verslaafd zijn of er bang voor zijn.

Je denkt of niet. Maar de aanwezigheid van een zogenaamde denker of waarnemer doet je denken conditioneren, beperken. Ik en mijn denken, doet het denken niet goed. Stilzitten en je gedachten observeren? Wie observeert dan wie?

De hele dag enkel de boeddhistische geschriften bestuderen, heeft ook helemaal niets te maken met zelfkennis.

Zelfkennis is direct en nimmer tweedehands. Ik ga mediteren bevestigt enkel de afgescheidenheid, het innerlijk conflict.

Ik kan de behoefte aan afzondering, stilte en relax zitten volkomen begrijpen. Net als een stevige wandeling. Meditatie is eigenlijk het moment nu. Nu, dat je niet langer ontloopt.

Alleen de ongeconditioneerde geest is waarlijk vrij. Een waarnemer zorgt voor een innerlijk conflict: ik en mijn denken. De waarnemer en het waargenomene zijn niet verschillend.

Keuzeloos gewaarzijn (lees ongeconditioneerde geest) vertegenwoordigt geen innerlijk conflict. Maar keuzeloos gewaarzijn volgt op de innerlijke transformatie: door het tegen elkaar wegvallen van de zogenaamde denker en het aparte denken.

Dit alles is geen overtuiging maar een getuigenis, zogezegd. Zien betekent begrijpen maar draai je dat om, dan zit je met een zoveelste overtuiging!

Ik verkondig geen inzicht. Het begrip boeddha betekent immers de ontwaakte. Direct zien is iets anders dan boeken studie en een daardoor verkregen inzicht.

Als de politie op zoek is naar de dader, kan deze veel verdachten op het oog hebben maar wie is de werkelijke dader? Je kunt met bewijzen komen maar zijn het echt bewijzen of blijft alles toch indirect? De politie stopt ook onschuldige mensen in de gevangenis, nietwaar? Dus kijk uit met je conclusies. Misschien houd jij jezelf wel gevangen. Alles overeenkomstig onze onwetendheid en verlangens?

Boeddha moet een licht voor zichzelf zijn geweest. Hij was geen Indiase filosoof die geloofde in het principe: atman-Brahman. Hij ontwaakte en bracht geen nieuw geloof. Ook al is het boeddhisme zelf een geloof.

Hij had huis en haard verlaten, zelfs zijn jonge kind. Hij kende de volkomen zelfvervulling als prins aan het hof en de volkomen zelfonderdrukking als asceet in het woud. Hij had diverse leraren maar zij brachten niet de bevrijding die hij echt zocht. Hij bleef een pionier tot het laatste moment. Het moment dat hij ontwaakte. Een licht voor zichzelf werd.

Bevrijding gaat aan bevrijding vooraf. Er is geen zelf dat het denken moet beheersen of door het denken onderdrukt kan worden. Er is sprake van denken of niet.

Keuzeloos gewaarzijn staat niet los van ons leven. Maar is gelijk aan ons leven. Het bewustzijn is gelijk zijn inhoud.

Het denken te kennen van Boeddha zal ons niet bevrijden. Het geloof in de Boeddha zal ons niet bevrijden. Het vereren van de Boeddha zal ons niet bevrijden. De Waarheid maakt ons vrij.

Onderzoek voor jezelf maar twijfel aan al je overtuigingen. Als je direct ziet zonder enige twijfel, zal dat zien natuurlijk gevolgd worden door denken. Maar het is niet het denken dat het zien omvat. Het zien bevrijdt.

Een mens van inzicht is niet hetzelfde als een ontwaakt mens. Inzichten volgen elkaar op. Maar er brandt een licht in je leven of niet. Je hebt de dader betrapt of niet. Je bent niet overtuigt wie of wat de dader is. Al het gepraat over wie of wat de dader is doet je helemaal niets meer. Je ziet iedere ochtend de zon opgaan of niet. Dat is geen overtuiging.

Ik ben al mijn gedachten.
En ik ben niet mijn gedachten.
Hecht je nergens aan.
De ongeconditioneerde geest.

Jij bent beslist die Boeddha waarin je gelooft. Maar zonder twijfel kun je onmogelijk ontwaken.

PS. Ik ben geen volgeling van de Boeddha of een spreekbuis van Jiddu Krishnamurti. Ik heb wel bewondering voor deze twee grote geesten. Wat ik schrijf is simpelweg gebaseerd op mijn eigen leven, als mens hier op aarde. Respecteer jezelf als de poort op de werkelijkheid. Er is geen bepaalde weg of bepaalde guru.

Categorie: Boeddhisme, Columns, Geluk, Nathan Tags: conflict, denken, denker, Nathan, vrijheid

Lees ook:

  1. Nathan – waarheid
  2. Misha in Oekraïne (3) – Zhuravka de bodhisattva
  3. Edel – Vrijheid
  4. Nathan – Liefde

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Siebe zegt

    24 februari 2025 om 17:18

    Ik geloof dat de Pali Boeddha aangeeft (bijvoorbeeld in MN1) dat het enkel een sterke verslaving is, een oersterke keten, een zeer krachtige neiging in de geest om altijd meer weer identiteitsvisies over jezelf en voorstellingen van jezelf te ontwikkelen.

    “Ik ben het lichaam en geest”…”Ik ben de kosmos”, “Ik ben het gekende”, “Ik ben dat wat kent”, “Ik ben de leegte waarin alles ontstaat”, “Ik ben God”, “Ik ben alles”, “Ik ben Niets”, “Ik ben alles en niets”, “Ik ben Liefde”, “Ik ben noch dit en noch dat”, “Ik ben een voertuig van het Ware”, “Ik ben het Al”, “Ik ben….

    eindeloos…

    Alsof dat bevrijdende kennis is? Alsof dat de waarheid is?

    De Pali Boeddha leert het volgens mij allemaal als begoocheling. Volgens mij leert hij dit als ketens. Als gevangenschap, als een kwaal. Al dit beschouwingen over jezelf, al die identiteitsvisies, al die zelfbeelden, al die voorstellingen van jezelf.
    Het zijn gehechtheden, ketens. Leidt het werkelijk tot bevrijding van hart en geest?

    Ja, mensen brengen het als de Waarheid. Maar de realiteit is dat er wat dit betreft heel veel Waarheden zijn onder de zelfkenners. Het is maar net wie je spreekt. Bovendien, ook bij dezelfde persoon kan zelfkennis veranderen. Wat men eerst vurig bracht als ware zelfkennis kan op een later moment zomaar opeens toch geen zelfkennis blijken te zijn.

    Wat moet je er van denken? Wat is überhaupt die nood aan zelfkennis bij zelfkenners?

    • Nathanji Rozenhart zegt

      24 februari 2025 om 19:14

      Beste Siebe,

      Ooit heb ik eens 8 maanden me geheel onthouden van kennis wat de mens (hersenen, gedrag en geest), betreft. Geen boeken en tijdschfriften, geen informatie via het internet. Geen discussies volgen op fora. Geen informatie via radio en televisie. Simpelweg volledige informatie stop, van buitenaf. (Ik praatte nog wel gewoon IRL met mensen.)
      Toen in die periode ervoer ik wat het zegt te beschikken over tweedehands kennis. Ik leerde in de praktijk hoe weinig ik werkelijk vanuit mezelf wist.
      Laat alles eens rusten, beste vrind! Gewoon als experiment.

      • Siebe zegt

        25 februari 2025 om 12:39

        Mooi experiment Nathan. Het zou ook goed zijn als poëten eens stopten dichten, kunstschilders stopten met schilderen, beeldhouwers met beeldhouwen, schrijvers met schrijven etc. Ik geloof dat er dan heel wat onvrijheid, nood, pijn, gekweldheid zichtbaar wordt. Ik weet het wel zeker.

        Ik ben gestopt met deelname op een forum. Ik vind het maar moeilijk vol te houden. Ik sta elke dag wel weer op het punt te beginnen maar hou het vol. Geloof dat dat beter is.

        Ach ja, het leert mij dat waar je je mee voedt, waar je vreugde en plezier aan ontleent, en misschien wel vooral wat je tijd, ruimte, jezelf en leed doet vergeten, daar waar je heerlijk in kan opgaan, dat ketent je ook enorm. Vooral jezelf en alles vergeten is misschien wel de lekkerste drug.

        Eigenlijk is het precies zo als Boeddha leerde in de tweede edele waarheid en zijn ander onderricht. Voeding maakt je zo afhankelijk en niet alleen fysiek voedsel. Fysiek voedsel is maar zo’n klein deel van waar we ons mee voeden.

        Als de waarheid dan is dat ik voor mijn gevoel van welbevinden afhankelijk ben van deelname op fora, dan is dat gewoon zoals het werkelijk is.

        De les die jij beschrijft is wat dat betreft een eerlijke, oprechte levensles.
        Het maakt niet uit wat die les is, vind ik. Je ontdekt tenminste hoe het werkelijk zit.
        Als je dat toelaat, is dat voor mij een edele daad.

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het pad uit het woord
    • Het jaar 2025 – dag 128 – eigen vrijheid eerst
    • Boeken – De Vallei van Troost
    • ‘Gebruik de rechter niet als zondebok voor falend beleid’
    • Boeddha’s pleegmoeder is een voorbeeld voor boeddhisten op Moederdag

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.