Het lijden aan kanker en pijn zijn tragische ervaringen die vele mensen op aarde helaas moeten doormaken. Thich Nhat Hanh (Thay) heeft gedurende zijn leven veel geschreven over het lijden en hoe we ermee om kunnen gaan.
Hij geloofde dat lijden en pijn deel uitmaken van het leven en dat we ze niet kunnen vermijden. In plaats daarvan stelde hij voor dat we ons bewust worden van ons lijden en het omarmen met liefde en begrip. Door onze pijn te omarmen, kunnen we leren hoe we onze geest kunnen kalmeren en vrede kunnen vinden in ons hart.
Toen Thich Nhat Hanh stierf, was hij omringd door zijn dierbaren en volgelingen. Hij geloofde dat de dood slechts een verandering is in ons bestaan en dat we niet bang hoeven te zijn voor de dood. In plaats daarvan moeten we de dood omarmen als onderdeel van het leven en ons voorbereiden op het moment waarop het komt.
Thay geloofde ook dat bevrijding komt door het loslaten van ons lijden en onze angsten. Hij leerde dat we ons moeten richten op het huidige moment en ons niet moeten laten beïnvloeden door onze zorgen over de toekomst of spijt over het verleden. Door ons te concentreren op het heden, kunnen we onze geest kalmeren en innerlijke vrede vinden.
Loslaten van mijn lijden en angsten is in de fase waar ik me nu in bevind een pittige klus, zeker nu sinds een paar weken de pijn regelmatig doorbreekt en alleen met steeds zwaardere opiaten onderdrukt kan worden. Iedere nacht en ochtend is er de angst om weer met nog meer pijn wakker te worden. Hoe goed ik ook probeer me te concentreren op mijn ademen, welke (begeleide) meditatie ik ook doe, ik loop net aldoor achter de pijn aan.
Het gaat hard, op steeds meer plaatsen in mijn skelet is de pijn voelbaar. Het is vreemd en verdrietig te ervaren wat er zich in deze manifestatie afspeelt. Na een relatief goede dag kan er zo maar een slechte dag en/of nacht zijn. Een dag met meer pijn of een dag waarin ik erg warrig ben en me niet kan concentreren op schrijven of lezen. Ik luister dan in bed naar de gratis te downloaden Plum Village app die erg uitgebreid is en heel ondersteunend.
Vanochtend bedacht ik me dat dit mijn laatste column zou zijn. Ik weet niet of ik volgende week nog kan schrijven. Toen ik ruim een jaar geleden begon te schrijven hoopte ik dat ik de 100 zou halen; zoals het nu gaat ben ik blij als ik de 70 haal. Iedere week een column schrijven lukt niet meer. Wanneer neem je afscheid, hoe neem je afscheid van je lezers?
Ik ben erg blij en dankbaar dat ik de columns mocht en kon schrijven voor het Boeddhistisch Dagblad. Het heeft me een grote verdieping in het omgaan met mijn ziekte gegeven. Ik heb begrepen dat de columns regelmatig gelezen worden en dat behoorlijk wat mensen er wat aan hebben en ze doorsturen aan anderen die er ook wat aan kunnen hebben. Dank daarvoor!
Deze columns had ik niet kunnen schrijven zonder de inspiratie van mijn geliefde leraar Thich Nhat Hanh. Ik voel nog steeds dezelfde dankbaarheid en blijdschap, net als toen hij voor het eerst in mijn leven kwam.
Vanuit die dankbaarheid ben ik bezig een website www.thichnhathanh.nl voor hem aan het maken met zijn gedichten, teksten uit boeken en filmpjes. Op de website staat een contactformulier dat je kunt gebruiken als je zou willen reageren.
Hopelijk tot een volgende keer.
NB De eerste vier alinea’s zijn gemaakt door een chatbot.
Henny zegt
Beste Jan,
graag wil ik je danken voor de stukjes die je schreef en die ik altijd heb gelezen. Door jouw inspirerende en zachtmoedige woorden heb ik teksten van Thich Nhat Hanh die ik al wel eerder had gezien opnieuw leren waarderen, op een dieper en echter niveau.
Met een diepe buiging voor jou wens ik je vrede en alle goeds.
Nellie Tankink zegt
Dag Jan,
Dank je wel voor het delen van je wijsheid in je woorden over het proces van sterven. In stilte buig ik voor je, leg mijn handen op het hart, sluit mijn ogen en wens je een goede reis toe.
Eva Van Tulden zegt
Ik heb al je columns gelezen en heb heel veel respect voor jou en hoe je omgaat met je ziekte. Ik wens je een heel zachte overgang en zal nog dikwijls aan jou denken.
Eva Van Tulden, Antwerpen.
Lut zegt
Dag Jan, ik heb al je columns gelezen en ben je dankbaar dat je dit wilt delen, zo’n authentieke illustratie van hoe ziekte en lijden het beleven van de Leer verdiepen en andersom ook hoe de Leer steun en troost kan bieden bij het omgaan met ziekte en lijden. Dat het oneindige Mededogen van Amida Buddha je met warmte en zachtheid mag omringen! In gassho, Lut.
Suzanne zegt
Beste Jan, bedankt voor al je columns, ik lees ze erg graag. Verder ontbreken mij de woorden. Veel liefs van Suzanne
Cornelie Moerenhout zegt
Lieve Jan,
Bedankt voor je lieve wijze woorden in je columns en in de Sangha in Den Bosch.
Ik zal ze missen!
Heel veel sterkte met de laatste fase en in jouw herinnering zal ik doorgaan met het doorgeven van de teksten van Tich Nhat Hanh.
Wieger zegt
Dankjewel voor al de inzichten die je met ons gedeeld hebt, Jan.
Je bent in mijn tonglen meditaties. Om mani padme hum.
In vrede.
Willemijn zegt
Lieve Jan dank je wel voor het intens delen van de belevingen van het lichaam.
Let the body be in pain but not the mind, leerde ik, aldus de woorden van de Boeddha.
Misschien kun je luisteren naar voor jou mooie muziek Jan.
Als verpleegkundige weet ik hoe cannabis kan helpen tegen pijn, in plaats van morfine, en is gewoon verkrijgbaar bij de apotheek.
Dank je wel en ik wens je Vrede.
Ton Boelens (Sangha 's-Hertogenbosch) zegt
Jan,
Bedankt weer voor deze mooie column. Je bent een goede vriend en ik vind je een heel inspirerend mens. Veel sterkte.
Ton