Grenzeloos leven zijn
Een van de mooiste verhalen in het boeddhisme vind ik dat van Anathapindika*, die in de tijd van de Boeddha leefde en een van zijn eerste volgelingen was.
Op een dag hoorde de Boeddha dat Anathapindika ziek was en hij vroeg Shariputra om voor hem te zorgen. Bij zijn bezoek vernam hij hoe ernstig ziek Anathapindika was en hij besloot hem een paar geleide meditatie-oefeningen (cursief) te geven.
Deze deel ik hier graag met jullie omdat ze me goed helpen en met het commentaar van Thich Nhat Hanh (tussen de meditaties in) leren ze me om keer op keer naar mijn manifestatie te kijken en onbevreesd met mijn ziekte om te gaan.
Ik ben deze ogen niet. Ik ben niet gevangen in deze ogen.
Ik ben dit lichaam niet. Ik ben niet gevangen in dit lichaam.
Ik ben het leven, zonder grenzen.
Het verval van dit lichaam betekent niet mijn einde.
Mijn zijn is niet beperkt tot dit lichaam.
Wanneer iemand stervende is, zit hij meestal erg gevangen in het idee dat hij dit lichaam is. Hij zit gevangen in het idee dat het verval van zijn lichaam betekent dat hij vergaat. We zijn allemaal bang om ‘niets’ te worden, maar het verval van het lichaam kan de ware aard van de persoon niet beïnvloeden. Daarom is het zo belangrijk dat we in staat zijn diepgaand te kijken om in te leren zien waarom we niet slechts ons lichaam zijn. Ieder van ons is grenzeloos leven.
Ik ben dit lichaam niet. Ik ben niet gevangen in dit lichaam.
Ik ben grenzeloos leven.
Ik ben deze ogen niet. Ik ben niet gevangen in deze ogen.
Ik ben deze oren niet. Ik ben niet gevangen in deze oren.
Ik ben deze neus niet. Ik ben niet gevangen in deze neus.
Ik ben deze tong niet. Ik ben niet gevangen in deze tong
Ik ben lichaam niet. Ik ben niet gevangen in dit lichaam.
Ik ben deze geest niet. Ik ben niet gevangen in deze geest.
Een stervende is misschien, gehecht aan vorm, geluid, het lichaam, de geest en dergelijke en beschouwt deze dingen als zelf. Omdat hij deze dingen verliest gelooft hij dat hij dit zelf verliest. Deze meditatie zijn voor een ziek of stervend persoon heel troostrijk.
Ik ben niet de dingen die ik zie. Ik ben niet gevangen in wat ik zie.
Ik ben deze geluiden niet. Ik ben niet gevangen in deze geluiden.
Ik ben deze geuren niet. Ik ben niet gevangen in de ze geuren.
Ik ben deze smaken niet. Ik ben niet gevangen in deze smaken.
Ik ben deze contacten met het lichaam niet. Ik ben niet gevangen in deze contacten.
Ik ben deze gedachten niet. Ik ben niet gevangen in deze gedachten.
Hoewel Anathapindika ernstig ziek was kon hij de meditaties makkelijk volgen. Shariputra begeleidde hem daarop in de meditatie over tijd.
Ik ben niet het verleden. Ik word niet beperkt door het verleden.
Ik ben het heden niet. Ik word niet beperkt door het heden.
Ik ben de toekomst niet. Ik word niet beperkt door de toekomst.
En als laatste deed Shariputra de meditatie op zijn en niet-zijn, en op komen en gaan. Dit zijn zeer diepgaande leringen.
Alles wat is, komt voort uit oorzaken en voorwaarden.
De ware aard van alles wat is, is niet geboren te worden en niet te sterven,
niet te komen en niet te gaan.
Als het lichaam ontstaat, ontstaat het. Het komt niet ergens vandaan.
Als aan de voorwaarden voldaan is manifesteert het lichaam zich. en neem je het waar als bestaand.
Als de voorwaarden niet langer vervuld zijn, kun je het lichaam niet verder waarnemen, en denk je misschien dat het niet bestaat.
In feite is de ware aard van alle dingen geen-geboorte, geen-dood.
Alles wat er is, ontstaat vanwege een combinatie van oorzaken. Als de oorzaken en voorwaarden toereikend zijn, is het lichaam daar. Als de oorzaken en voorwaarden niet toereikend zijn, is het lichaam er niet. Hetzelfde geldt voor ogen, oren, neus, tong, geest, vorm geluid, geur, smaak, gevoel, enzovoort. Dit lijkt misschien abstract maar het is voor iedereen mogelijk dit diepgaand te begrijpen. Als je de dood begrijpt, begrijp je het leven.
*Vrij naar het boek Angst van Thich Nhat Hanh. Uitgeverij Ten Have. P 57-63
Op 25 januari geeft Jan Veenendaal een avondlezing in Den Bosch. Het onderwerp van de lezing is Onbevreesdheid. Meer informatie kun je hier lezen.