• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Geen dood, geen vrees (46) – Als later vroeger komt

Geen dood, geen vrees (46) – Als later vroeger komt

17 september 2025 door Jan Veenendaal Reageer

In een serie columns schrijft Jan Veenendaal aan de hand van boeken van Thich Nhat Hanh over zijn ongeneeslijke ziekte en de bijzondere, spirituele reis die hij hierdoor maakt. Jan is lid van de ‘Orde van Interzijn’. Zijn dharmanaam is: ‘True ripening gratitude’.
Jan was een mensenmens op wie je kon rekenen. Hij bezocht onder meer gedetineerden in gevangenissen en tbs-inrichtingen. Jan overleed op 27 november 2023. We herhalen zijn serie. Deze aflevering werd eerder, op 22 oktober 2022 in het BD geplaatst.

Als later vroeger komt …
moet je nu leven

Deze tekst, die ik las op een grafsteen tijdens een van de wandelingen op de begraafplaats vlakbij mijn huis, ontroerde me. Met tranen in mijn ogen liep ik verder.

Nu leven, in het hier en nu zijn, dit moment is waar het om gaat. In alles. Dat is wat Thich Nhat Hanh (Thay) me heeft geleerd. Het leven in aandacht, bewustzijn van wat je denkt, zegt en doet. Bewust zijn van iedere stap die je zet, van iedere hap die je neemt.

Voor mij is dit bewust zijn zo belangrijk. En dat wordt zo bevestigd door zo’n zinnetje op een grafsteen, ‘Als later vroeger komt … moet je nu leven.’

Volgens mijn artsen is bij mij later al vroeger aan het komen. De medicatie die ik krijg stopt de groei van de uitzaaiingen tijdelijk; hoe lang is niet bekend. En daar hebben mijn partner en ik het mee te doen.

De tweede zin van de tekst hield me ook bezig: ‘moet je nu leven.’ Nu leven is op dit moment weer op krachten komen van de forse klap die mijn toch al lage energie door corona heeft gekregen en dat gaat stapje voor stapje.

Nu leven is voor mij ook bezig zijn met sociaal geëngageerd boeddhisme. Dat doe ik in de vorm van vrijwilligerswerk als bezoeker van mannen die in detentie zitten, hebben gezeten of opgenomen zijn in een tbs-kliniek. Regelmatig wordt me de vraag gesteld of ik die laatste maanden of jaren, of hoe lang het nog gaat duren niets leukers te doen heb, of ik niet op reis wil of dat ik andere zaken op mijn lijstje heb staan.

De mannen die ik ontmoet zijn stuk voor stuk bijzonder en hebben allemaal hun eigen verhaal hoe ze tot hun daad (daden) zijn gekomen. Er is erg veel lijden, lijden omdat ze van de wereld zijn afgesloten. Voor sommigen waarschijnlijk zelfs voor de rest van hun leven. Lijden om wat ze anderen hebben aangedaan; in veel gevallen was dat absoluut niet hun bedoeling. Er kunnen veel redenen zijn waardoor je in een dermate staat van zijn komt dat je iemand doodt, of zelfs meerdere mensen.

Als vroeger later komt … moet je nu leven. Nu in het hier en nu. Leven betrokken op anderen, geen afgescheiden ik. De eerste regels van het gedicht dat vorige week op deze plek stond: Dit lichaam is niet ik, ik ben niet dit lichaam. We zijn of hebben geen afgescheiden zelf. Die ander ben ik, ik ben die ander. De oorzaken en omstandigheden waren er kennelijk naar dat deze mannen is overkomen wat ze is overkomen. Dat ze tot daden zijn gekomen die ze veelal niet gewild hebben.

Aan het ‘werk’ zijn met deze mensen, voor deze is voor mij dé manier om nu te leven. Zij zijn blij met mij en ik ben blij met hen.

Ieder moment dat ik na een bezoek aan de gevangenis buiten sta ben ik zo dankbaar, dankbaar dat ik in vrijheid kan leven. Dankbaar dat ik er voor hen kan zijn en dankbaar dat ik leef en me daar bewust van ben.

Al komt later helaas vroeger dan ik zou willen.

Op zondag 30 oktober a.s. wordt in Naarden een openbare verdiepingsdag gehouden waarin de lezing van Jan over sociaal geëngageerd boeddhisme over zijn vrijwilligerswerk met gedetineerden en het omgaan met zijn ziekte centraal staan.

Zie: https://www.aandacht.net/activiteiten/liaprogramma/verdiepingsdag-watikleerdevanthay-2

Categorie: Boeddhisme, Columns, Geluk, Gezondheid, Jan Veenendaal Tags: 46, bezoek, detentie, geen dood geen vrees, gevangenis, Thich Nhat Hanh, vrijheid, vroeger en later

Lees ook:

  1. Boeddha in de bajes – In vrijheid
  2. Geen dood, geen vrees(36) – Onze grootste angst
  3. Geen dood, geen vrees (45) – Dit lichaam is niet ik
  4. Geen dood geen vrees (25) – De Vijf Overdenkingen

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Door:

Jan Veenendaal

Jan Veenendaal (1951) is lid van de Leven in Aandacht sangha in de traditie van Thich Nhat Hanh waarbinnen hij lid is van de internationale Orde van Interzijn’. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 september 2025
    Van Zelfcompassie naar Compassie
  • 11 september 2025
    De Geest in Ontspanning en Rust
  • 16 september 2025
    Introductiecursus zenmeditatie
  • 17 september 2025
    Love, attachment and creating healthy relationships with Ven. Amy Miller
  • 17 september 2025
    Online lezingenserie: Universele Wijsheid ontdekken in jezelf (1)
  • 18 september 2025
    3-daagse Lamrim retraite met boeddhistische non Yangdzom
  • 18 september 2025
    Cursus introductie meditatie en mindfulness in Afferden (GLD) - 3. Effecten van meditatie volgens de wetenschap
  • 20 september 2025
    Karunā – Compassieweekendretraite
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Wat is ethiek? 25 voorschriften uit 5 wereldreligies en wat ze hebben opgeleverd

    Hans van Dam - 11 september 2025

    Het jodendom, het christendom, de islam, het boeddhisme en het hindoeïsme zijn duizenden jaren oud. Ze hebben in hun lange historie alle denkbare middelen ingezet om moreel gedrag te stimuleren en af te dwingen. Waaronder middelen die volledig tegen de eigen moraal ingingen, zoals de Inquisitie, de fatwa, de heilige oorlog, de kruistocht. Wat heeft het opgeleverd? Heeft het wat opgeleverd?

    Ook met kanker weet je het maar nooit

    Hans van Dam - 27 augustus 2025

    Je zal het maar (niet) hebben. Woekergedachten over woekerweefsel.

    Ardan, van zenleraar tot brugwachter – ‘Je opent de brug en je sluit ‘m weer. Bijna zen.’

    Ardan - 9 augustus 2025

    'Ik wil mezelf niet opzadelen met titels. En bovendien zei me de titel 'zenleraar' niet zoveel. Was ik nu anders geworden? Kon ik nu beter mensen begeleiden dan daarvoor? Het klopte voor mij niet. Datgene wat mij het meest gebracht had, namelijk die vrije vrouw/man zonder titel liep nu met een titel rond. En dat beviel me niks.'

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Geen dood, geen vrees (46) – Als later vroeger komt
    • Waarin zoek jij vergetelheid – het heden of de eeuwigheid?
    • Dagopening
    • testbericht negeer mij
    • Het jaar 2025 – dag 259 – how many roads must a man walk down

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.