• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Dood door … wat?

Dood door … wat?

16 augustus 2021 door Dharmapelgrim

Op het “Gij zult niet doden” hebben Christenen zeker geen eigendomsrecht. Ook andere religies kennen een vergelijkbaar iets. Het boeddhisme ook. Ik beken bij deze dat ik schuldig ben aan het overtreden van deze regel, én geef bovendien toe dat ik mij daar zeker geen slechterik door voel. Het zit zo:

Wij hadden tot zeer kort geleden twee honden. Merlijn en Pukkie. Beide waren zeventien jaar oud. Dat is voor honden een hele leeftijd, geloof mij maar. Zeker voor een hond als Merlijn, gelet op zijn grootte. Maar zelfs voor een wat kleinere hond zoals Pukkie is zeventien echt “oud” te noemen. De een was bijna blind en liep af en toe per ongeluk een sloot in, of een braambos, of een andere onmogelijk situatie waar hij lastig uit te bevrijden was. Hij donderde van een klein trapje, liep verdwaasd rond, wist vaak niet meer waar hij was of heen ging en trok een spoor van diarree door het hele huis. De ander had een vreselijk gebit en kon alleen nog een soort pap eten, had koorts en overal gezwellen. Beide honden waren op. Ze konden niet meer. Ieder medische behandeling zou (volgens de geconsulteerde dierenarts) een kwelling zijn, verlenging van lijden betekenen en alleen dienen om de baasjes respijt te geven om afscheid te nemen. Dat vonden wij dierenkwellerij en wij gaven de dierenarts opdracht er een einde aan te maken. Vrijdag de een, maandag de ander. Eerst een prik om in een diepe slaap te geraken, daarna een shot rechtstreeks in het hart… met de dood tot gevolg.

De dierenarts deed gewoon wat wij vroegen te doen. Daarmee zijn wij dus in feite overtreders van het principe “Gij zult niet doden”. En wij voelen ons daar prima bij. Opgelucht. De honden hoefden niet nodeloos langer te lijden om ons uitstel van het afscheid te bezorgen, of wat ook.

Gisteren hing ik bij de buurvrouw vliegenstrips op. De hele buurt wordt geplaagd door zwermen vliegen (die ze hier overigens ‘muggen’ noemen) en wolken muggen (die ze hier ‘neefjes’ noemen). De vliegenstrips zijn plakkerig. Wanneer er een insect op landt, komt ie nooit meer los en het sterft een gruwelijke dood. Ik heb nog nooit iemand ontmoet die daar moeilijk over deed (of doet). Ik heb de doodstrijd van zo’n vlieg wel eens van begin tot eind gadegeslagen. Het duurt inderdaad relatief lang. Een mep met een opgerolde krant of een vliegenmepper neemt aanzienlijk minder tijd in beslag. Je kunt ze tegenwoordig ook elektrocuteren met een mepper die onder stroom staat, gevoed door anderhalf-volts batterijen. Dan knettert het even, en daarna is zo’n beestje gebarbecued… Een van mijn zoons heeft ooit een uit het nest gevallen roodborstje groot gebracht met gebarbecuede vliegen… het hele gezin joeg vliegen na, en legde de lijkjes netjes op een schoteltjes tot het ‘etenstijd’ was. Dat was het eigenlijk voortdurend. Om een lang verhaal kort te maken: het roodborstje werd een volwassen roodborst en leefde nog lang en gelukkig in de vrije natuur (ik meen zelfs 5 jaar, want we herkenden hem aan een wit veertje, en hij luisterde naar zijn naam: Pietie).

Ik geef dus opdracht om levende wezens te doden! Of help ze te doden én dood ze zelf. Maakt mij dat nu een slecht mens? Of juist niet? Of wat?
Wie het denkt te weten, mag het zeggen.

Ik denk wel eens: Hoe barmhartig is het om mensen die eigenlijk “op” zijn in leven te houden? Voor wie? Waarom? Toen ik door Scandinavië wandelde, sprak ik eens met iemand die nogal afgelegen woonde. Hij prees zich gelukkig dat hij niet bang hoefde te zijn om met spoed naar een ziekenhuis te worden gebracht om “gered” te worden. Hij was helemaal niet bang om te sterven, maar wel bang om in leven te ‘moeten’ blijven omdat men in ziekenhuizen nu eenmaal protocollen volgt en ‘de natuur’ in de weg staat. “Als ik wat krijg, merkt de postbode dat ik mijn brievenbus niet leeg maak,” zei hij, “en dan komt er iemand kijken.
Maar als ik niet naar het ziekenhuis wil, laten ze me gewoon hier. Prima toch?”  Vind ik ook.

Waarom gingen Merlijn en Pukkie niet gewoon dood? Waarschijnlijk omdat het heel trouwe dieren waren, die door bleven sukkelen doordat wij zo verschrikkelijk ons best bleven doen. Tot wij inzagen dat wij de natuur in de weg stonden. We hadden vervolgens niks kunnen doen. Dan waren ze langzaam maar zeker dood gegaan, zoals die vliegen aan de vliegenstrip. Dát is pas wreed. De vliegenstrip is barbaars. (Maar wel effectief).

En voor wie het weten wil: ik heb een levenstestament. Daarin staat notarieel vastgelegd dat ik ieder nodeloos medisch behadelen afwijs en dus verbied. Ik wil ook geen euthanasie. Pijnstilling en bestrijding van benauwdheid is toegestaan, mits het mij niet verhinderd het sterven bewust te ervaren. Het is tenslotte het laatste wat ik doe. Daar wil ik bij zijn.

Categorie: Boeddhisme, Columns, Dharmapelgrim, Dierenwelzijn, Geluk, Gezondheid, Natuur Tags: bewust ervaren, doodstrijd, honden, levenstestament, niet doden, ouderdom, sterven, vliegenstrips

Lees ook:

  1. ‘Sterven is te doen’
  2. Het jaar 2020 – dag 175 – kolonelswedde
  3. Het jaar 2020 – dag 176 – blafblaf
  4. Mildheid en meedogenloosheid

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Ujukarin zegt

    16 augustus 2021 om 15:00

    Op retraites vermijden wij vliegenstrips, gif en al dat soort zaken; het hoort er een beetje bij dat je als retraitant leert geduld te hebben voor dat soort ‘pesterijen’ ;-) MAAR, alleen als alle deelnemers in gewone gezondheid zijn. Hebben we er bij met verminderde weerstand, dan is het leven-van-de-vlieg versus-dat-van-de-mens en kiezen we echt een moorddadig iets als een vliegenstrip.

    Upaya (Skilful means/vaardige handelingen) heet dat.

    With folded palms,

  2. G.J. Smeets zegt

    16 augustus 2021 om 18:54

    “Pijnstilling en bestrijding van benauwdheid is toegestaan, mits het mij niet verhinderd het sterven bewust te ervaren. Het is tenslotte het laatste wat ik doe.”

    Heftige pijn-stilling (palliative zorg is de officiële term) is onvermijdelijk uitschakeling van bewustzijn. Het is toediening van steeds meer morfine, opium, codaïne, etc.. tot een van de organen eronder bezwijkt. Elke arts weet dat. Het is een geaccepteerde methode van euthaniseren onder een andere naam. Niks mis mee, wat mij betreft, maar het is en blijft een genadeschot.

    Overigens betwijfel ik dat je met een forse lading pijnstillers in je lijf nog ‘bewust sterven’ (jou woorden) kunt. Eerlijk gezegd vind ik dat een mal idee. Overigens: ik heb in de relatie met een van mijn honden ook ooit besloten om af te zien van heftige pijn-stillers en van chirurgisch gedoe in het hondenlichaam. Euthanasie (inclusief palliatieve zorg) is een eufemisme voor genadeschot.

    • Dharmapelgrim zegt

      17 augustus 2021 om 08:17

      Ik weet na een carriere in de zorg zeer goed wat euthanasie, palliatieve zorg en abstinerend beleid inhouden. Niemand weet van te voren wanneer, waaraan, hoe en hoe snel hij / zij sterft.. Wat ik aan bij volledig bewustzijn heb gegeven is wat ik wel en niet wil. Hoe dat uitpakt is afwachten. Dat bewust sterven mogelijk is, heb ik meerdere malen van zeer nabij mogen meemaken. Die ervaringen zijn de aanleiding geweest om zoveel mogelijk alles uit te sluiten wat zoiets bij voorbaat al onmogelijk maakt. Maar nogmaals: pas wanneer het zover is, wordt duidelijk of het ook uitpakt als gedacht..

Primaire Sidebar

Door:

Dharmapelgrim

Probeert sinds zijn 16de jaar het Edele Achtvoudige pad te volgen. Dat lukt hem met vallen en opstaan, waarbij hij zichzelf voorhoudt dat hij dat pad tot het einde zal gaan, zolang hij maar één keer vaker opstaat dan valt. Iedereen die de dharma beoefent is een pelgrim op zijn eigen weg. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het pad uit het woord
    • Het jaar 2025 – dag 128 – eigen vrijheid eerst
    • Boeken – De Vallei van Troost
    • ‘Gebruik de rechter niet als zondebok voor falend beleid’
    • Boeddha’s pleegmoeder is een voorbeeld voor boeddhisten op Moederdag

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.