Dhamma overstijgt elke boeddhistische stroming, elke traditie, elke lineage. Dhamma is niet gebonden aan woorden en concepten. Noch aan structuren. Evenmin aan opinies, ideeën, standpunten. Dhamma openbaart zich spontaan op elk moment ‘in de tienduizend dingen die zich aan ons presenteren’ (Ehei Dogen).
Guy Dubois
Guy – dhammazaadjes – Steeds opnieuw geboren worden
Dukkha omvat de volledige kaleidoscoop van pijn en verdriet. Het is die hoop mentale en lichamelijke onvrede die we als mens ervaren gedurende ons hele leven. Het is die onvrede die ons steeds weer in alle richtingen blijft drijven om steeds opnieuw te ‘worden’ zonder ook maar enige voldoening te vinden.
Guy – dhammazaadjes – Stilstaand, stromend water…
‘Als de geest in beweging komt, ontstaan er tienduizend dingen. Als de geest tot rust komt, vergaan er tienduizend dingen. Als de geest niet kijkt, zijn de tienduizend dingen onbezoedeld.’
Guy – dhammazaadjes- Gehechtheid aan regels en rituelen
Niet de vorm is belangrijk. Op de inhoud komt het aan. In de Hartsoetra van het Mahayana wordt dit kernachtig als volgt samengebald: ‘Vorm is leegte. Leegte is vorm.’ Enkel in leegte kan je ‘de tienduizend dingen’ van de zintuiglijke wereld loslaten. Kan je eenheid ontmoeten.
Guy – dhammazaadjes – Zelfrealisatie
Zelfrealisatie (P. nibbana) kan uitsluitend gerealiseerd worden in dit moment. In het hier-en-nu. In het heden. Dit betekent dat je aandacht (P. sati) zich uitsluitend op het heden moet oriënteren. Dit houdt in dat jouw meditatie (P. bhavana) zich moet richten op dít moment.
Guy – dhammazaadjes- Wijsheid en bewustzijn
Iemand die wijsheid bezit begrijpt wat dukkha is, begrijpt wat de oorzaak van dukkha is, begrijpt wat de beëindiging van dukkha is en begrijpt wat de weg is die leidt tot de beëindiging van dukkha.
Guy – dhammazaadjes – je tijd is kostbaar
Je tijd is beperkt. Verbeuzel hem niet aan bijkomstigheden. Zoek je heil niet in de zintuiglijke wereld. Daar is geen bevrijding te vinden.
Guy – dhammazaadjes – Wat zal er van ons geworden?
‘Moeilijk is het om hen te bevrijden die—verweven met de charme van het bestaan—vastgeklonken zijn aan het lokkende ‘worden’. Voorwaar, bevrijdt wordt men niet door anderen!
Guy – dhammazaadjes – Udayabbaya
Observeer alle dingen met dezelfde penetrerende aandacht en aanvaarding. Oefen. Beoefen. Bouw je praktijk systematisch op. Volhardend. Zie de permanente transformatie en mutatie van de dingen. Zie hun futiliteit. Hun vluchtige karakter. En aanvaardt dit proces gelijkmoedig.
Guy – dhammazaadjes – Enkel liefde stilt haat
De Boeddha in de Dhammapada: ‘Haat wordt in deze wereld nooit door haat gestild. Énkel liefde stilt haat. Dit is de natuurwet.’
Guy – dhammazaadjes – Samatha
Samatha is tot rust komen. Mentale kalmte. In kalmte ‘verblijven’. Maar opgelet: zelfrealisatie wordt niet verworven door zich uitsluitend te koesteren in deze gelukzalige transcendente staat van kalmte.
Guy – dhammazaadjes – Buddhadhamma
De leer van de Boeddha (P. buddhadhamma) staat niet voor blind geloof. Noch voor sectarisme.