• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Gij zult niet doden?

Gij zult niet doden?

23 februari 2025 door Dharmapelgrim

Zie je het voor je: staat een uitgeputte gazelle tegenover een hongerige leeuw, en dan zegt de gazelle “zullen we er over praten?”

Of zie je het voor je: staat Gautama Boeddha in onze tijd tegenover een dolgedraaide psychopaat die een vrouw wil verkrachten en daarna gewoon wil vermoorden en dan zegt Gautama: “zullen we er over praten?”

Zo kan ik nog wel even doorgaan. Allemaal scenario’s over afwijzen van geweld, over ‘niet doden’, over hooghouden van het heilige voornemen nooit en te nimmer en dus onder geen enkele omstandigheid gebruik maken van de mogelijk dat je een denkend wezen zo kunt beschadigen dat ie doodgaat.

Deze dan: staat een Oekraïense soldaat tegenover een Russische soldaat die zijn geweer op de Oekraïner richt, maar dan zegt de Oekraïner: “`zullen we erover praten?”

Antwoord de Rus: Ik ben sneller dan jij… waar wil je dat ik je raak om zo min mogelijk schade aan te richten?”

Het moge duidelijk zijn dat ik weinig op heb met goedbedoeld gezwets over het absoluut niet mogen aanwenden van geweld waar iemand dood door kan gaan. Zo’n standpunt is onrealistisch! Vind ik. Natuurlijk mag je vinden dat ik dan van alles helemaal verkeerd zie, niet begrijp, mis-interpreteer of wat ook. Leg mij dan op een begrijpelijke wijze met heldere voorbeelden uit hoe ik het dan wel moet zien en juist kan interpreteren. Bij voorbaat dank.

Laat er geen misverstand zijn: ik ben mordicus tegen aanvals-geweld. Die leeuw even buiten beschouwing gelaten, want die wil gewoon eten. (Ik zie een leeuw nog geen bananen of ander fruit oppeuzelen). Ik vind dat mensen op afkeurenswaardige wijze bezig zijn wanneer zij andere mensen of denkende wezens aanvallen, moedwillig beschadigen of zelfs doelbewust doden. Maar wat als je jezelf tegen een aanvaller verweert? Wat als je iemand – die jou ernstig wil beschadigen of zelfs doden – afweert op een wijze waardoor die ander sneeft? Mag dat niet? Is dat verkeerd? Of als het niet eens om jezelf gaat maar om anderen die dreigen het loodje te leggen, terwijl jij dat kunt voorkomen? En stel dat dat alleen nog kan door de snoodaard die dat wil …eh… zodanig te beschadigen dat ie dat niet meer kan (en waardoor hij of zij misschien zelfs dood gaat)? Mag dat niet? Is dat verkeerd? Laat ik het concreet maken: jij kunt door één persoon te doden voorkomen dat die ene persoon tien andere doodt. Of zelf honderd. Of nog meer… Je doet het niet omdat je niet mag doden. Ok. Ben jij dan niet indirect de doder van die tien anderen? Van die honderd? Of van die ‘nog meer’?

O, je gaat voor de bruut staan en zegt zoiets als: “wat je op het punt staat te doen, is verderfelijk. Doe het niet. Bla bla bla … “  en je eindigt met zoiets als “over mijn lijk!” Dan zegt die bruut misschien “Ok…” en dan zijn er elf doden of honderd-één of nog meer plus eentje.

Kortom, wanneer ik blijf beweren dat ik onder geen enkele omstandigheid een ander mens zal doden, misken ik de realiteit. Ik hoop dat het nooit zover zal komen, en ik zal er bovendien alles aan doen om te voorkomen dat het ooit zover kan komen. Wanneer bij dat ‘alles doen’ hoort dat ik ervoor zorg dat ik mijn naasten kan verdedigen … dan doe ik dat. Tegenwoordig hoort daar helaas een krachtig defensieapparaat bij. Inclusief wapens die ik verafschuw en die naar mijn mening nooit als aanvalswapens mogen worden gebruikt. Maar ik mag ook de messen in mijn keuken-messenblok niet als aanvalswapens gebruiken, net zomin als mijn nietpistool, mijn (leen)auto of zelfs mijn blote handen. Gij zult niet doden! Mee eens. Maar vergeet het aanhangende ‘sub-gebod’ niet: Gij mag en moet opkomen voor uw naasten en hen verdedigen … zelfs als daarbij doden kunnen vallen.

Categorie: Columns, Dharmapelgrim, Geluk, Krijgsmacht, Politiek, Zorg Tags: defensie, geweld, gij zult niet doden, leger, moedwillig aanvallen, oorlog, verdedigen

Lees ook:

  1. Misha in Oekraïne (5) – Missie geslaagd: ‘je leven in dienst stellen van alle leven’
  2. Taigu – Oorlog is geen feest
  3. Dalai Lama (in 2014) – geweld tussen Israël en Gaza onvoorstelbaar
  4. Ardan – macht

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Siebe zegt

    23 februari 2025 om 19:48

    Stel dat jij in vredestijd bevriend bent geworden met een stel Russen. Ze bezochten jou, jij bezocht hun. Je had prachtige tijden met die mannen. Maar nu wordt het oorlogstijd en nu moeten die mannen opdraven aan het front. Daar sta jij ook met je mede-Nederlanders. Nu sta je opeens tegenover elkaar. Dan help je toch ook je naasten om zeep? Of, wat is dan de betekenis van het begrip ‘Naaste’. Hoe rekbaar is dit voor je?

    • Dharmapelgrim zegt

      24 februari 2025 om 10:40

      Ik zal mijn best blijven doen mijn vijanden lief te hebben, niet alleen de mensen die ik ken, maar ook de mensen die ik niet ken. Zij hebben, net als ik, keuzen: soms onmogelijke die worden opgedrongen … helaas. Er zijn voorbeelden van soldaten die weigerden bevelen op te volgen die volgens hen verkeerd waren, zoals schieten op weerlozen. Dat kostte hen in sommige gevallen het eigen leven. Die soldaat is een vijand, maar ik zou mijn leven voor hem geven omdat hij dat verdient. Maar als de soldaat op bevel wél wil schieten, dus richt … en ik zou eerder kunnen schieten, dan doe ik dat.. Daarna zou ik huilen, en mij afvragen… waarom? WAAROM? Die denkbeeldige Rus waar ik mee bevriend zou kunnen zijn, is voor mij niet zo denkbeeldig. Ik schaak wekelijks met een man uit Kaliningrad… ik ben ervan overtuigd dat wij het bevel om op elkaar te schieten niet zouden opvolgen … maar feit is: die omstandigheid doet zich hoogstwaarschijnlijk nooit voor. Maar zou hij of een van zijn / mijn vrienden AANVALLEN, dan zou ik mij en de wie dan ook wel verdedigen. En ik zou waarschijnlijk treuren …

      • Siebe zegt

        24 februari 2025 om 19:29

        Zou er wat veranderen als we echt zouden zien dat doden leidt tot geboorte in de hel in een volgend leven. Of dat we dankzij die daad van doden worden achtervolgd door allerlei ellende in volgende levens?

        Milarepa was er van overtuigd. Hij had ook doden op zijn geweten (zwarte magie) en had geen rust meer wetend dat ie in de hel geboren zou worden. Dat motiveerde hem enorm.

        Het nuchtere verstand, zo noem ik maar even jouw instelling, voelt zich wel wereldlijk wijs, realistisch ook, maar hoe kunnen we zeker weten dat het echt zo realistisch is? Doe je er nou werkelijk goed aan? Of lijkt dat maar zo?

        • Dharmapelgrim zegt

          25 februari 2025 om 17:07

          Geen idee!

  2. Sacha zegt

    24 februari 2025 om 15:59

    Als je mordicus tegen aanvalsgeweld bent, dharmapelgrim, besef dan wel dat verdediging tegen een aanval algauw een tegenaanval tegen de oorspronkelijke aanvaller teweeg kan brengen. De militaire leiding stuurt je op een vijandelijk doel af, maar onderweg kan van alles gebeuren waardoor je onder moeilijke omstandigheden moet improviseren. Soms ga je met inlichtingen op pad die achteraf onbetrouwbaar blijken en vallen er onverwacht burgerslachtoffers. Of je gaat door het lint wanneer je je maten ziet sneuvelen en opent het vuur op vijandelijke troepen die de wapens zojuist hebben neergelegd om zich aan jou als krijgsgevangenen over te geven. Gewapende strijd is maar zelden het maatwerk dat de beste stuurlui aan wal menen ervan te mogen verwachten.

    • Dharmapelgrim zegt

      24 februari 2025 om 18:03

      Mee eens. Gewapende strijd is zelden maatwerk.
      Is je bij voorbaat daarom helemaal maar niet te verdedigen dan wel maatwerk?

  3. Jaap zegt

    25 februari 2025 om 09:45

    Toen ik als dienstweigereraar voor de ‘commissie’ stond mocht dit soort vragen ook beantwoorden.
    Wat doe je als… en dan iets vreselijks.
    Zaak was om altijd als antwoord te geven, ik ben niet in die situatie, dus kan ik daar niet over oordelen.
    Naar mijn idee, en dat vind ik nog steeds, het enige antwoord. Amen.

    • Dharmapelgrim zegt

      25 februari 2025 om 17:04

      Dat is mijn ervaring ook. Het zou ook vandaag de dag waarschijnlijk het enige juiste antwoord zijn. Maar ik weet niet wat ik doe in hypothetische situaties. Ik sluit niets uit, maar ook niet in. De realiteit is vaak anders dan gehoopt, verwacht, gevreesd, verlangd of wat ook. “Gij zult niet …” en Gij zult … ” Dat zijn geen absolute verboden en geboden, maar voorzeggingen of zoals een rabbi dat eens zei: het zijn woorden ten leven!

Primaire Sidebar

Door:

Dharmapelgrim

Probeert sinds zijn 16de jaar het Edele Achtvoudige pad te volgen. Dat lukt hem met vallen en opstaan, waarbij hij zichzelf voorhoudt dat hij dat pad tot het einde zal gaan, zolang hij maar één keer vaker opstaat dan valt. Iedereen die de dharma beoefent is een pelgrim op zijn eigen weg. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Paus Leo XIV – ‘help ook elkaar om bruggen te bouwen – met dialoog, met ontmoeting’
    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet
    • Vrijdag Zindag – Wat Schoof had willen zeggen
    • Je kunt niet gezond zijn op een zieke planeet
    • Het pad uit het woord

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.