• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Over Theologie 34 – De zin van het leven

Over Theologie 34 – De zin van het leven

12 september 2022 door Dharmapelgrim

We zijn over de helft van de serie die ik naar aanleiding van een cursus Theologie schrijf. De inhoud van iedere les brengt mij op gedachten die ik wel wil delen. Vandaag:

 De zin van het leven
(De sociaal-christelijke leer; deel 2)

De christelijke uitleg van persoonlijkheid is het antwoord op de vraag naar de zin van het leven, begrijp ik uit de tekst van les 28 van de cursus Theologie. Veel mensen worstelen met peilloos diepe gevoelens van zinloosheid. De cursus zegt: ze zijn vastgelopen, in de knoop geraakt, en missen sturing. Ze lijden aan existentiële angst. Ik bestrijd dat niet, integendeel. Angst is een belangrijke bron van lijden. Maar of de grote liefhebbende God de enige – of belangrijkste – wegnemer van angst is? Dat is inderdaad een christelijke gedachte, gebaseerd op de aanname dat er een grote liefhebbende God is – een verlichte alles bestierende maar zelf diep eenzame dictator – die de mens voor het (eigen?) geluk heeft geschapen, inplaats van voor ellende. Maar wat als God niet veel meer dan een soort pleister op een wond blijkt te zijn? Pleisters op wonden verhullen schade, bloed, pus, hechtingen, dat soort zaken, maar ze helen niks. Ze zorgen er hoogstens voor dat er geen vuiligheid in de wond komt. Ze voorkomen bovendien vlekken in kleding en op lakens en onttrekken onwelgevallige zaken aan het oog. Dat soort effecten mag je van pleisters verwachten. Ik zie het hele begrip “God” als een soort pleister op de wonde van menselijke existentiële angst en als verdovende zalf op diepe gevoelens van zinloosheid. Laat ik er meteen maar bij zeggen dat ik het begrip God zelf wel degelijk dagelijks in mijn gedachten gebruik, in de zin van: Liefde. Onpersoonlijk. Ik zing graag het liedje dat ik leerde op de begrafenis van iemand die vooral ná zijn heengaan een goede vriend van mij is geworden: “Love, love, love love; people this is your calling: love each other like yourselfs, for God is Love!”. (Christenen zingen: ” … love your neighbor as yourself, for God loves all”) Het liedje dat ik leerde op de begrafenis verschilt dus in enkele essentiële woorden van de christelijke versie. Ik prefereer de niet-christelijke versie. Die lijkt mij ruimer, meer omvattender, en wellicht zelfs alles omvattend. God heeft ons niet lief, God IS de Liefde zelf. Zoiets. Om even terug te keren naar het beeld van de pleister: het is in medische kringen algemeen aanvaard dat je een wond niet moet afdekken wanneer je daar geen goede reden meer voor hebt, zoals lekken van vocht. Laat de boel open en bloot. Dat geneest het snelst en het best. Maar ja, veel mensen ontstijgen het niveau van kindertjes niet. Ze willen er een plakkertje op… en als het even kan een snoepje. Vertaald naar de realiteit van alledag: dek je angsten en gevoelens van zinloosheid niet af, maar stel ze bloot aan de realiteit waarin je leeft. Dat is verdomd moeilijk: je angsten onder ogen zien. Je gevoelens van zinloosheid doorwaden…

Terug naar de cursus. De mens is een sociaal wezen en dat houdt in dat geen enkel mens het in deze wereld redt zonder andere mensen. Er zijn mensen die stellen dat mensen kuddedieren zijn. Daar ben ik het niet mee eens, al geef ik toe dat er horden mensen zijn die zich als kuddedieren gedragen. Ze lopen blindelings in de massa mee of er zonder zelf na te denken achteraan. Je hoeft géén kuddedier te zijn om een sociaal mens te zijn. Het enige dat je hoeft te doen is: beseffen dat jij niet zonder anderen kunt en anderen niet zonder jou. O, wacht even… je denkt dat jij wél misbaar bent? Je denkt dat anderen jou niet zullen missen en dat de wereld wellicht zonder jou zelfs beter af is? Dat kan in de eerste plaats nooit meer dan een halve waarheid zijn (de andere helft is dat jij die anderen wél nodig hebt) en in de tweede, derde en volgende plaatsen is het een gedachte waarin je blijkbaar gelooft zonder dat er een bewijs is dat die gedachte klopt. Laat ik je dan uit de droom helpen: ja … de wereld draait zonder jou gewoon door! De hele wereld doet het waarschijnlijk zelfs prima zonder mensen. Ik denk zelfs beter dan mét. Maar dáár gaat het niet om. Het gaat niet om de materiële wereld van moleculen, vol dingetjes, beestjes en plantjes, maar om de maatschappelijke wereld vol ervaringen, dromen, ideeën en andere volstrekt ongrijpbare zaken. Een joods spreekwoord zegt: “Wie één leven redt, redt de hele wereld.” Dat betekent onder meer: pas wanneer je jouw eigen leven belangrijk vindt (omdat je niet overbodig en niet alleen bent), ben je in staat om de rest van de wereld ook te redden. Kortom, actief deelnemen aan een sociale leven is het geheim van een constructief leven, doordat het ervoor zorgt dat je niet alleen bent en een bijdrage levert aan je omgeving. De wetenschap dat je ertoe doet en verschil maakt, op welke manier dan ook, geeft je de mogelijkheid om als winnaar uit de worsteling met existentiële angsten en gevoelens van zinloosheid uit de bus te komen. Dat is niet christelijk, niet joods of wat ook … behalve diep en diep menselijk.

Categorie: Columns, Dharmapelgrim, Geluk Tags: de zin van het leven, serie

Lees ook:

  1. Over Theologie deel 2 – Religie en godsdienst 
  2. Over Theologie deel 5 – Vader, Zoon en Heilige Geest 
  3. Over Theologie deel 8 – Sacramenten
  4. Over Theologie 26 – Fundamentele Theologie

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Willem zegt

    13 september 2022 om 11:02

    Wat ja weer prachtig verwoord! Dank je wel.

Primaire Sidebar

Door:

Dharmapelgrim

Probeert sinds zijn 16de jaar het Edele Achtvoudige pad te volgen. Dat lukt hem met vallen en opstaan, waarbij hij zichzelf voorhoudt dat hij dat pad tot het einde zal gaan, zolang hij maar één keer vaker opstaat dan valt. Iedereen die de dharma beoefent is een pelgrim op zijn eigen weg. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 3 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 3 juni 2025
    Zenmeditatie in Maastricht
  • 4 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 4 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • 5 juni 2025
    Introductieworkshop ‘Leven vanuit Vrijheid’
  • 6 juni 2025
    Yoga en meditation
  • 6 juni 2025
    Exploring wisdom and emptiness
  • 7 juni 2025
    Workshop Kum Nye | Ons ware zelf belichamen | Live en Online
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2025 – dag 153 – haat
    • Boeddha in de bajes – Spirituele verdieping
    • Mijn hart bloedt maar we zijn niet machteloos. We zijn aan het opstaan.
    • Zenmummies
    • Menno – pre-klinische periode

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.