• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Columns » Louise Michel (1833-1905) – Strijdster van de Commune van Parijs

Louise Michel (1833-1905) – Strijdster van de Commune van Parijs

11 april 2021 door gastauteur

– Louise’s strijdkreet: ‘Vrouwen voorop!’ en haar standvastige houding onder de groeiende kwellingen van het beleg deden enorm veel voor de moraal van de gewone mannen en vrouwen. –

Theun de Vries over Louise Michel.

150 jaar geleden, in 1871, was de Commune van Parijs. Dat was de eerste proletarische revolutie volgens Marx en Engels. Velen, Lenin voorop, zouden herhalen dat dit zo was. De eerste arbeidersstaat – klein van omvang en kort van duur – was het strijdende lichtend voorbeeld van een betere, vrije socialistische maatschappij. Niet omdat alles perfect was, maar juist omdat de Parijse bevolking – de werkers, haar verschillende klassen – massaal en kritisch haar eigen weg koos. Met haar eigen zelf gevonden organisatievormen. De arbeiders van Parijs aan de macht.

In de voorste linie tot en met de laatste dag van de Commune vochten vrouwen mee tegen het oprukkende reactionaire en door Bismarck gesteunde leger van de Franse reactie. Vooraan in deze linies, steeds haar kameraden op de barricaden aanmoedigend, streed de anarchiste/socialiste Louise Michel (1833-1905).

Louise Michel was deels autodidact, heel breed georiënteerd in allerlei maatschappelijke vragen en de natuur, lerares met vernieuwende pedagogische inzichten en bevriend met andere anarchisten. Tijdens de Commune van Parijs was ze ook lid van de Internationale. Ze heeft aandacht voor feminisme, maar is nog sterker gericht tegen ongelijkheid, armoede en onderdrukking van de ‘gewone’ bevolking. Politiek stond ze voor radicale democratie, expliciet gericht tegen de autoritaire heerschappij van de keizers en vorsten.

Ze was heel trouw aan haar moeder, die ook deelnam aan de Commune. Toen haar moeder werd gegijzeld, omdat de reactionairen aan het einde van de Commune de leidinggevende oproerkraaier Louise wilden arresteren maar niet konden vinden, gaf ze zichzelf aan om haar moeder te bevrijden.

Zij werd veroordeeld. Tijdens het ‘uitzitten’ van haar gevangenisstraf en ballingschap zette ze haar educatieve werk voort onder de plaatselijke bevolking van haar verbanningsoord Nieuw-Caledonië (en meer plaatsen).

Strijdbaar en betrokken, dat zijn kenmerken van Louise Michel. Tijdens de Commune organiseerde zij de strijd, feitelijk had zij een leidende rol.

Ooit schreef ik over Rosa Luxemburg, die tijdens haar gevangenschap interesse toonde voor heel het leven, zoals voor de vogels die Luxemburg in haar cel buiten kon horen zingen. Louise Michel toont vergelijkbare interesses en verrichtte tijdens haar ballingschap veldwerk in de plaatselijke natuur. Ze onderzoekt dieren, insecten, bomen en planten. Haar brede interesse is zowel praktisch als theoretisch, passend bij de ideeën van de pioniers van de biologie van haar tijd. Daarbij nooit vergetend de ongelijkheid tussen mensen te bestrijden; haar interesse is geen vlucht. Zij heeft veel aandacht voor de kosmische eenheid der dingen.

De Nederlandse schrijver Theun de Vries schreef een boek met twee toneelspelen over het leven en de daden van Louise Michel, dus vooral over de Commune van Parijs. Dat boek kun je zien als één van de monumenten die zij zeker verdient. Verdient, omdat haar voorbeeldige inzet en aandacht veel verder strekt dan de tijd en de plaats van de Commune alleen.

Bronnen:

– Op Internet is veel te vinden over Louise Michel.
– Boek: Theun de Vries, Louise Michel, engel in het harnas, Twee spelen over de Commune van Parijs, Uitgeverij Van Gennep, Amsterdam 1984. Het citaat staat op pag. 38.
Dit boek is antiquarisch nog wel verkrijgbaar, zie o.m. Boekwinkeltjes.nl.

Jasper Schaaf (1950) studeerde filosofie aan de RUG en studeerde in 1978 af op De invloed van Joseph Dietzgen op de Nederlandse arbeidersbeweging. Schaaf was actief in Vietnamacties, vredesbeweging, studentenbeweging, buurtwerk, linkse politieke  partijen en vakbeweging. Bestuurlijke functies in de vakbeweging, onderwijs en welzijnswerk. En een groot liefhebber van de natuur.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Columns, Geluk, Jasper Schaaf, Mensenrechten, Politiek Tags: commune, Jasper Schaaf, Louise Michel, Parijs, Theun de Vries, vrouwen

Lees ook:

  1. Jasper Schaaf – Rechtvaardig? Geef de Palestijnen hun grond terug
  2. Crises – kans op enorme aanscherping belangenstrijd
  3. Economie – Splits het op! En ook: alles hoeft niet in één keer
  4. Joseph Dietzgen, de eerste mei en de Amerikaanse politiek

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. kees moerbeek zegt

    11 april 2021 om 14:09

    De Commune van Parijs was geen proletarische revolutie, noch een arbeidersstaat. De Parijse Commune, er waren er in deze tijd meer in Frankrijk is direct ontstaan uit woede van de Parijse bevolking over de verraderlijke overgave van Thiers en consorten aan de Pruisen in de Frans-Pruisische oorlog.

    De stad Parijs had tijdens deze oorlog een eigen officieel burgerleger en de gewapende Parijse burgers weigerden hun wapens in te leveren aan de verraders. Die verraders hadden na handjeklap met de Pruisen inmiddels een nieuwe Franse regering gevormd en met hun leger de ene na de andere commune opgerold. De burgers van Parijs erkende deze regering niet en waren daarin niet de enigen. Met behulp van de Pruisen, die hen doorgang verleende door de linies en verraad vanuit de stad zelf werd de Parijse Commune door het Franse leger de nek omgedraaid. Op een bloedige manier tot op de begraafplaats van Pere Lachaise werden de Communards gefusilleerd.

    Thiers en de zijnen, leden van de Franse burgerij e.d. zagen de Commune van het eigenzinnige Parijs als een bedreiging. Wat dit betreft had Parijs een naam, immers in zware tijden hadden de Parijzenaars in het ‘algemeen belang’ eerder communes uitgeroepen. De rol van de stad aan de vooravond van de Franse revolutie en tijdens deze revolutie is bekend. Over de Parijse Commune deden de meest wilde en gruwelijke verhalen de ronde, die uit de koker van hun tegenstanders kwamen.

    In de Communeperiode experimenteerde men in Parijs met nieuwe, voor die tijd moderne bestuursvormen. Ook iets wat de autocratische Thiers en de zijnen liever niet zagen. Op de ondergang van de Commune volgde vervolging van alles wat naar links zweemde. Traditioneel was het Franse links destijds zeer een bont gezelschap. Die vervolging van links onder autocratisch bewind, al dan niet militair, heeft tot aan het begin van de 20ste eeuw geduurd. Toen konden de verbannen en gevluchte Communards terugkeren en daarna kreeg links na verkiezingen regeringsmacht.

  2. kees moerbeek zegt

    12 april 2021 om 12:00

    Even een aanvulling voor de context. Van september 1870 tot januari 1871 werd Parijs door de Pruisen belegerd. De stad werd uitgehongerd en ziektes braken uit. De Parijse bevolking weigerde de wapens in te leveren aan de nieuwe Franse regering. Die regering werd verraad verweten. De Commune van Parijs heeft bestaan van maart 1871 tot mei 1871 en werd bloedig neergeslagen door het Franse leger, hierbij geholpen door het Pruisische leger dat doorgang verleende aan de Franse troepen.

    Tijdens het neerslaan werden tienduizenden Parijzenaars gedood en duizenden gevangen genomen Parijzenaars gefusilleerd. Nog eens duizenden werden verbannen of ontvluchtten het land. De Communards kregen in de jaren 1880 officieel amnestie. Over de Commune wordt tot op de dag van vandaag verschillend gedacht in Frankrijk. Overigens, de Commune werd verkozen tijdens verkiezingen door de meerderheid van de mannelijke Parijzenaars.

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 20 mei 2022 - 22 mei 2022
    The work that reconnects -Het werk dat weer verbindt
  • 22 mei 2022
    Kum Nye Yoga op zondag | Online
  • 22 mei 2022
    Lezingencyclus
  • 23 mei 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • 23 mei 2022
    Discovering Buddhism taster / refresh evenings
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boekbespreking – De jonge Filosoof

Erik Hoogcarspel - 9 mei 2022

In het boekje “De jonge filosoof” wordt een zekere Christoph opgevoerd, die in de bibliotheek een boek vindt van David van Goorle. Dit is het kleinere boek “Idea Physicae”, maar dan in het Nederlands. Christoph vindt met andere woorden de (niet bestaande) Nederlandse uitgave” Schets van de Natuur” in de bibliotheek.

Over populisme en het menselijk tekort

Kees Moerbeek - 8 mei 2022

‘Waarom is de burger boos?’ is volgens de geschiedkundige Maarten van Rossem gemakkelijk en ook wetenschappelijk verantwoord te beantwoorden, schrijft hij in zijn boek Waarom is de burger boos? De burger is boos, omdat hij bezorgd is over de omvangrijke immigratie en de veronderstelde negatieve effecten op onze samenleving. Dit artikel geeft een indruk van zijn boek, met aanvullingen van de socioloog Anton Zijderveld.

Boekbespreking – Een leven als ‘man of letters’. Biografie van David Hume.

Erik Hoogcarspel - 1 mei 2022

De rede kan ons tot overtuigingen leiden of laten twijfelen, maar alleen gevoelens zetten ons volgens Hume aan tot daden. Hume onderscheidt primaire indrukken en secondaire. Gevoelens zijn secondaire indrukken, want ze zijn als het ware een reactie op primaire indrukken, zoals pijn of genot.

Voor kinderen is een heel dorp nodig (2)

Rob van Boven en Luuk Mur - 20 april 2022

We houden van categorieën. Deze ouders zijn fout, en die pleegouders zijn goed. Zou het kunnen zijn dat er bij die foute ouders ook sterke punten zijn? En kan het zijn dat pleegouders ook hun problemen hebben? Wat voor boodschap krijgt een kind dat bij de ouders weggehaald is, bijvoorbeeld vanwege de toeslagenaffaire. Je ouders zijn slecht, fraudeurs, oplichters. Je bent nu bij ons en wij zijn goed?

Onmacht begrijpen, zonder klakkeloos goed te praten

Kees Moerbeek - 18 april 2022

In de ogen van de nieuwrechtse populisten is de gewone man de dupe van de globalisering en de immigratie, die hem dreigen weg te vagen. Deze taal verstaan de progressieven niet en ze staan met een mond vol tanden. Dit populisme gaat over identiteit en gemeenschap en dit bezorgt weldenkenden koude rillingen, aldus de auteur. Ook hierdoor werden de uitwassen van de globalisering en de immigratie niet ingezien. Deze populisten richten hun pijlen dan ook op de ‘de zelfgenoegzame, progressieve elite’, die een betere wereld had willen bewerkstelligen, maar ‘intussen de gewone man doodgemoedereerd aan zijn lot overliet.’

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Verlichting? Je moet er niet aan denken
  • Het jaar 2022 – dag 138 – hoekie
  • ER trapt rebellie tegen fossiele Industrie af met massaal protest in Rotterdam
  • De schoonheid van het vergankelijke en onvolmaakte: wabi-sabi
  • Haiku

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens