Jasper Schaaf – vereniging

In 1848 lanceren Karl Marx en Friedrich Engels ‘Het Communistisch Manifest’ met voorop de prikkelende leuze: ‘Proletariërs van alle landen, verenig je’. Hun oproep de wereld te veranderen werd in de kern door deze oproep gedragen, sterker dan alle maatschappijmodellen die sindsdien gefabriceerd werden, hoe revolutionair ze er ook uitzien.

Het gaat om de vereniging, de samenwerking en de interactie van het debat, meer dan over ‘het hoe en precies’ van die nieuwe wereld. Verandering ja, blauwdruk neen.

Vereniging, samenwerking is nodig om politieke macht te vormen. Organisaties en bewegingen kunnen op hun eentje hun doelen niet bereiken. Dat vraagt om vereniging, actie en debat.

En dat is momenteel hoogstnoodzakelijk. De financiële en coronacrises lijken kansen op verandering te bieden, maar waar blijven de initiatieven die daarvoor macht willen vormen? Ze zijn er wel, maar krachtig genoeg?

De klimaatcrisis, de dramatisch verslechterende biodiversiteit, de maatschappelijke ongelijkheid, de noodzaak de collectieve sector weer op te bouwen en de loonstrijd te voeren, en dáár tegenover de macht van het grote financiële kapitaal en de daaruit voortvloeiende noodzaak de zogenaamde techreuzen, de internationale handel en banken te reguleren, al deze politieke prioriteiten vragen om bezinning én actie.

Deze prioriteiten raken de hele wereld. Het is zo groot, zoveel en zo massief dat de moed in je schoenen zou kunnen zinken. Dat risico moet dan bestreden worden door de deelacties door te zetten, maar ook door deze inspirerend met elkaar te verbinden. Niet alleen de eigen actie, ook de andere steunen als ze daadwerkelijk progressief zijn.

Al deze onderwerpen hangen samen en slechts sterke democratische, vrije krachten kunnen resultaten boeken. Niet alleen top-down, ook niet alleen vanaf de basis, maar beide. Zeker de initiatieven van jongere generaties, die soms heel nieuwe actievormen kiezen, net zo belangrijk als de klassieke.

Er zijn bewijzen dat samenwerking kán. Een goed recent voorbeeld is het ‘Manifest voor klimaatrechtvaardigheid’ dat kortgeleden door zes politieke jongerenorganisaties werd aangenomen met een dringende oproep aan de politieke partijen.

Lees dit manifest op internet: https://jma.org/klimaatmanifest/

Zo’n manifest is dat sterk, is het te aardig of misschien juist te radicaal? Het kan alle drie zijn als het een begin is van verdere stappen. En dat dit nodig is blijkt uit de urgentie van de aangedragen punten.

Maar dat wordt toch zo vaak gezegd? Dat het een begin is en dan maar wachten op het vervolg? Dat hoeft zeker niet zo te zijn wanneer de initiatiefnemers zich zelf ook houden aan de urgente eisen die gesteld worden. En al helemaal niet wanneer de gevestigde politiek goed luistert naar wat de jongeren hier zeggen. Dan zijn debat, actie, demonstraties en wellicht steviger actiemiddelen nodig.

Daarin kunnen milieuorganisaties, partijen, bonden en personen met een verschillende achtergrond uitstekend samenwerken. Samenwerking, vereniging kan heel leerzaam zijn zonder je (eerst) bezig te houden ‘alle’ politieke opvattingen te betwisten.

Inderdaad, vereniging, het klinkt makkelijker dan het is. Maar zonder vereniging zal het niet lukken. Marx’ en Engels’ oproep te verenigingen is veel meer dan een slogan. Het is een opdracht, samen met de debatten die daadwerkelijke vereniging zal oproepen.

Verschillende visies die de eenheid dragen? Helemaal niets mis mee!