Ooit waren er twee mannen tegelijkertijd verliefd op mijn moeder: mijn vader en de violist Koos Brandse. Mijn vader woonde als jonge man in het noorden van de stad, Koos in Kralingen, net als mijn moeder met haar ouders. Mijn vader kreeg verkering met mijn moeder, dat was in de jaren dertig van de vorige eeuw. Koos vervulde later zijn militaire dienstplicht in het KNIL, en bracht die diensttijd door in Nederlands Indië, duizenden kilometers van Nederland vandaan. Hij schreef brieven aan mijn moeder, maakte verzen en gedichten waarin hij schreef over het meisjeshart en liefde. Maar die teksten bereikten mijn moeder nooit omdat mijn oma die enveloppen onderschepte en in een la in een dressoir verborg. Ze wilde de relatie tussen mijn vader en moeder niet in gevaar brengen. En Koos bleef vragen waarom dat Gretha zijn brieven niet beantwoordde. ‘Schrijf je terug, Gretha?’ Mijn vader trouwde met mijn moeder. Vlak voor haar dood biechtte mijn oma aan mijn moeder de diefstal op en overhandigde haar de brieven van Koos. Mijn moeder stierf op 1 juni 1995 en ik vond de brieven in haar dressoir. Ik overwoog op zoek te gaan naar Koos Brandse om hem te vertellen van de daden van mijn oma en het waarom. Het kwam er niet van. Pas dit weekeinde heb ik uitgezocht wie Koos Brandse was. Hij trouwde in 1933, ongeveer tegelijkertijd als mijn ouders, in Indië met een nieuwe liefde die in 1940 overleed. Na de bezetting van Indië door Japan werd Koos in een Japans krijgsgevangenenkamp geïnterneerd. Hij stierf in Rotterdam, in 1998, zonder ooit nog wat van mijn moeder gehoord te hebben. Nu ik zijn jaar van overlijden weet voel ik me nog meer schuldig dat ik na haar dood niet op zoek ben gegaan naar haar minnaar. Ik had 3 jaar de tijd maar heb die niet benut.
Moedig voorwaarts!
BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen is waargenomen, het abonnement op te zeggen. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren maar niet weten waartegen. Het boeddhisme de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. En zo gaat het maar door.
Henk van Kalken zegt
Met dit thema kan een beetje romancier een literatuurprijs winnen.
Ruud van Bokhoven zegt
Het is de keuze in het leven die achteraf goed uit pakt of juist niet. Terugdraaien is niet mogelijk en kan je er zelfs een bittere nasmaak aan over houden, maar waar je niettemin een pracht verhaal aan over houd.
Joop Ha Hoek zegt
En een wijze les: stel nooit uit tot morgen wat je vandaag nog doen kunt.