• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Her-denken

Her-denken

8 mei 2020 door André Droogers

Elk jaar herdenken we op 4 en 5 mei de gevallenen en vieren de bevrijding. Steeds sterker zit ik met een persoonlijk dilemma.

Het gaat me om de rol van oorlogsgeweld. Er was bezettend Duits geweld en er was bevrijdend geallieerd tegengeweld. Het eerste geweld veroordelen we. Het tweede zien we als noodzakelijk, want onze vrijheid werd hersteld. Geweld kan dus wel en niet deugen, afhankelijk van waar het voor wordt ingezet. Dat is het kader voor de herdenking.

Wat ik mis, is dat oorlogsgeweld op zich niet ter discussie staat, zeker niet als bevrijding het doel is.

Dat militair geweld als normaal wordt ervaren, is te zien aan de prominente aanwezigheid van het leger bij de plechtigheid. De krijgsmacht is erbij om de eigen omgekomen militairen te herdenken, maar heeft ook een ceremoniële rol, zelfs in de minimale versie van dit jaar.

Maar, denk ik dan, oorlog accepteren? Oorlog is toch barre waanzin? Kijk nu weer in Syrië. Ik zag de film ‘For Sama’ en kromp ineen.

Ik weet het, we worden elk jaar weer opgeroepen nee te zeggen tegen de ontmenselijking die met de oorlog meekomt. Heel juist. Maar waarom blijven we stilstaan bij de gevolgen en kijken we niet verder terug, naar de oorzaak? Waarom zeggen we als we herdenken niet categorisch en definitief nee tegen elke vorm van oorlog?

Waarin zit nu mijn tweestrijd als ik deze vragen stel?

Mijn dilemma schuilt in de luxe van een pacifistische voorkeur die juist mogelijk is dankzij bevrijders die de oorlog niet schuwden als middel. Anders gezegd: dankzij iets dat ik verfoei, kan ik zeggen dat ik het verfoei. Wat voor recht van spreken heb ik dan? Zou ik deze druppel nog mogen schrijven als er níet voor vrijheid en bevrijding gevochten was?

Tegelijk denk ik: zijn we niet aan het dweilen terwijl de kraan constant openstaat? Als we ontmenselijking zo nadrukkelijk afkeuren, moeten we dan niet, met veel meer energie en inspiratie, zoeken naar geweldloze manieren om conflicten op te lossen?

Moet herdenken niet vooral een her-denken zijn, een opnieuw overwegen van wat we normaal zijn gaan vinden? Dan kijken we niet alleen terug, maar ook om ons heen en vooral vooruit. Anders gezegd: gebruiken we onze vrijheid wel maximaal?

De aanvaarding van geweld wortelt erg diep. Geweld en oorlog zijn vanaf de eerste knots deel van de mensengeschiedenis. Respect voor het leven is weliswaar vaak een kernwaarde, aangedragen door een religie of een andere levensbeschouwing. Maar toch wordt geweld tegen dat leven bijna altijd en overal als acceptabel gezien. Meestal wel onder bepaalde omstandigheden, maar toch.

Ik hoop – tegen beter weten in – dat de vrije mens de echte vrede, zonder geweld, handen en voeten kan geven. Ik zal niet meer meemaken dat dat lukt, zeker niet in de wrange situatie waarin de wereldsamenleving nu verkeert.

Ik zeg het bovendien met alle schroom. Maar ik vind wel dat het gezegd moet worden.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Columns, Geluk, Krijgsmacht, Mensenrechten Tags: Bevrijding, bezetting, herdenken, oorlog, oorlogsgeweld, pacifisme, tweestrijd

Lees ook:

  1. Jelle Seidel – Het ‘vredelievende’ boeddhisme
  2. China viert 62ste verjaardag ‘vreedzame bevrijding’ van Tibet
  3. Oorlog
  4. Het jaar 2020 – dag 175 – kolonelswedde

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Lammert Huizinga zegt

    8 mei 2020 om 20:33

    Mooie overwegingen van de heer Droogers. Het is zo merkwaardig dat we mensen die van oorlogvoeren hun vak en hun beroep hebben gemaakt, als normale deelnemers aan de samenleving beschouwen. Dat we het normaal vinden dat er veel geld wordt gereserveerd voor verwoestende apparaten. Hoe kan het zijn dat de mensen die zich uitspreken tegen geweld en zich inzetten voor wereldvrede als buitenbeentjes, als wereldvreemd worden weggezet?

  2. Piet Nusteleijn zegt

    9 mei 2020 om 09:39

    De ‘grote’ revolutie begint bij elk individu, bij ieder persoonlijk. Zoals de holocaust begon met dat bordje in het Vondelpark, zo begint de vrede ook bij elk individu. Vanuit dit inzicht kan het kleinste land beginnen met de ontwapening. Er zullen al kleine landen zijn die geen eigen leger hebben. En vervolgens ” als we de oorlog niet meer leren” verspreidt dit virus zich over de hele planeet.
    Deze herdenking van dhr.Droogers blijkt later een positief geteste besmetting geweest te zijn.
    Zelf was ik van de lichting 70/5. Registratienr. 500926356. Ik was niet wijs. Ná diensttijd, het werd ook vreemd gevonden, werd ik erkend als gewetensbezwaarde; “Ik doe niet meer mee”.
    Het is nooit te laat. 50 jaar weer later reageer ik in het BD op dit denken over oorlogsgeweld.

  3. Bert Henning zegt

    9 mei 2020 om 12:27

    Goed artikel, André.

    Er zijn drie scripts die tv kijkers trekken: een wedstrijd, een verovering en een bekroning. Sport heeft alle drie. Quizzen ook.
    Brainwash

    Oorlogvoeren zit ons kennelijk in ons bloed.

  4. Driessen Gertie zegt

    10 mei 2020 om 10:35

    Goed dat we met meer en méér zijn die her- en omdenken aandurven en inderdaad voorstander zijn van het aanpakken van oorzaken in plaats van een doekje voor het bloeden te geven… Hetzelfde met het armoedeprobleem,niet?
    Onschuldig (wedstrijd)spel mag aangemoedigd worden..

Primaire Sidebar

Door:

André Droogers

André Droogers is emeritus hoogleraar culturele antropologie, in het bijzonder religieuze en symbolische antropologie, aan de Vrije Universiteit, Amsterdam. andredroogers.nl 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

02 feb
Meditatie in het dagelijks leven
2 feb 23
04 feb
Innerlijke ruimte | Live en Online Workshop Kum Nye Yoga
4 feb 23
05 feb
Zen ochtend met Doin Sensei
5 feb 23
05 feb
Medicijnboeddha ceremonie | Live en Online
5 feb 23
05 feb
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
5 feb 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Erik – Een kleine geschiedenis van de leegte

    Erik Hoogcarspel - 1 februari 2023

    Logica is als de Formule 1: het geeft een hoop lawaai, maar het leidt ergens naar. Leegte gaat ook nergens naartoe, het heeft geen geschiedenis, dat hebben alleen de mensen die erover praten.

    Erik Hoogcarspel – Een beter boeddhisme met fenomenologie

    gastauteur - 16 januari 2023

    De Boeddha heeft zich ook nooit 100.000 geboortes herinnerd. Als je een goede meditatie hebt dan kan het voorkomen dat er heel veel situaties van vroeger door je hoofd spelen. En dat zijn allemaal geboortes van een ik en de dood van een ik. Je ik is niks anders dan het volledig verwikkeld zijn in jouw situatie. En dat gebeurt ook in je meditatie.

    Periyar E.V. Ramasamy de hemelbestormer

    Kees Moerbeek - 15 januari 2023

    De maatschappelijke initiatieven van de zakenman Periyar maakten hem populair en zijn populariteit nam toe door zijn activiteiten in de lokale politiek. In 1919 sloot hij zich aan bij het Indian National Congress, maar verliet deze partij teleurgesteld in 1925, omdat volgens hem de partij alleen de belangen van de brahmanen diende. In 1925 richtte hij de Self-Respect Movement op en daarna de Vaikom Satyagraha. In datzelfde jaar ging hij zijn eigen politieke weg.

    De twee hersenhelften ondergaan een hiërarchie verwisseling

    Rob van Boven en Luuk Mur - 11 januari 2023

    Een vriendin brak haar voet op vier plaatsen en kwam thuis te zitten. Ze woont alleen en toen ze de thuiszorgmedewerkster vroeg een boterham te smeren voor haar, was het antwoord dat ze dit niet mocht doen volgens haar protocol.

    Paul Boersma – Meditatie en pijn

    Paul Boersma - 10 januari 2023

    We vermijden in het dagelijks leven het lijden door er instinctief omheen te gaan, of anders door het te negeren, er geen aandacht aan te schenken, het te onderdrukken. In het eerste geval gaat het om mogelijke toekomstige pijn, in het tweede om aanwezige pijn, waarbij het makkelijker is psychische dan lichamelijke pijn te negeren, en makkelijker om de pijn van anderen dan de eigen pijn te negeren. Vermijden en negeren: dit is de dierlijke kant van ons mens-zijn.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Tussen natuurlijk en onnatuurlijk vind je de deur naar non-dualiteit
    • Het jaar 2023 – dag 34 – rotterdamseriet
    • Wie straft koning Yama?
    • Boeddha in de Linie – terugblik op een verstilde periode
    • Boeken – ‘Odi en het Grote Bedoelingenboek’

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens